Lungguh: Béda antara owahan
Konten dihapus Konten ditambahkan
Tanpa ringkesan besutan |
Tanpa ringkesan besutan |
||
Larik 9:
T. S. Raffles duweni panemu beda. Miturut Raffles, sistem komunal asalae ora saka Mataram Hindu nanging saka Mataram Islam. Daerah-daerah kang pengaruh Islame ora kuat kayata daerah gunung, daerah sing kurang subur, lan Pulo Bali, malah ora duwe sistem lemah komunal nanging hak darbe lemah.<ref>Simon, “Het agrariasche stelsel in de Javasche Vorstenlanden en de reorganisatie”, ''Koloniaal Tijdschrift'', 7, 1918, hlm. 680-686. </ref>
Supaya rodhane praja bisa muter, ratu butuh narapraja kang ngurusi kabeh urusan kraton. Para narapraja iki banjur digaji nganggo lungguh utawa lemah gadhuhan. Kajaba narapraja, para sentana dalem utawa kulawarga ratu uga digaji lungguh kanggo panguripane. Para narapraja lan sentana iki biasa kasebut ''apanagehouder'' dening Walanda. Ana beda antarane lungguhe narapraja lan lungguhe sentana. Narapraja mung oleh lungguh
== Pangurusan Lungguh ==
Larik 17:
Bekel ora ngolah lungguhe dewe ananging masrahake kepada narakarya. Umpama bekele nganggo sistem maron, hasil lungguhe 2/5 ditampa dening narakarya, 2/5 ditampa dening apanagehouder (pajeg), lan 1/5 ditampa dening bekel. Setaun pandum hasil pindo, yaiku pas grebeg Mulud lan Grebeg Syawal.<ref>J. F. G. Brumund, “Het Landbezit op Java”, ''Tijdschrift voor Nederlandsch Indie'', 1859, I, hlm. 48 </ref>
[[Gambar:COLLECTIE TROPENMUSEUM Zijne Hoogheid Pangeran Adipati Ario Mangkoe Negoro IV (1853-1881) TMnr 60027176.jpg|jmpl|Pangeran Mangkunegara IV, ratu pisanan kang mbusak sistem lungguh]]
Lungguh uga bisa disewakake pada tuwan-tuwan Eropa lan wong Cina kanggo gawe perkebunan (Walanda: ''onderneming'' utawa ''cultuur''. Akeh ''apanagehouder'' kang nyewakake lungguh amarga bekti (Inggris: ''hommage'') lan pajege luwih gede. Para tuwan Eropa iki diarani bekel putih. Ing hukum adat Angger Sedasa kang kababar 1818, lungguh kena disewakake maksimal 6 taun.<ref>''Angger Sedasa'', prakara kaping 2</ref> Ing 1823 lungguh mung bisa disewa maksimal 3 taun dening tuwan-tuwan Eropa.<ref>''Staatsblad van Nederlandsch Indie'' 1823 no. 17</ref> Jangka suwene nyewakake lungguh tambah nganti 20 taun ing 1857.
= Pambusaking Lungguh =
▲Lungguh uga bisa disewakake pada tuwan-tuwan Eropa lan wong Cina kanggo gawe perkebunan (Walanda: ''onderneming'' utawa ''cultuur''. Akeh ''apanagehouder'' kang nyewakake lungguh amarga bekti (Inggris: ''hommage'') lan pajege luwih gede. Para tuwan Eropa iki diarani bekel putih. Ing hukum adat Angger Sedasa kang kababar 1818, lungguh kena disewakake maksimal 6 taun.<ref>''Angger Sedasa'', prakara kaping 2</ref> Ing 1823 lungguh mung bisa disewa maksimal 3 taun dening tuwan-tuwan Eropa.<ref>''Staatsblad van Nederlandsch Indie'' 1823 no. 17</ref> Jangka suwene nyewakake lungguh tambah nganti 20 taun ing 1857.[[Lungguh#%20ftn5|[5]]] Kabeh narakarya kang ana ing lungguh kena kerja wajib (Walanda: ''cultuurdienst'') ing perkebunan saka nandur nganti ngangkut hasil perkebunan. Perkebunan tuwan-tuwan Eropa ing lungguh iki dianggep[[Lungguh#%20ftn6|[6]]]
Sistem lungguh iki kerep dikritik dening sosialis kaya Pieter Brooshooft lan Van Kol amarga eksploitatif lan ora efisien. Pieter Brooshooft nyebut sistem lungguh iku marakake “penyakit kronis”.<ref>''De Locomotief'', 10 December 1888</ref> Van Kol nyebut sistem lungguh iku administrasine ora jelas, marakake akeh kabelingan.<ref>Van Kol & J. J. Samuel, ''Reisbrieven van H. Van Kol: de reorganisatie der Vorstenlanden en Vorstenlandsche toestanden naar aanleiding van Reisbrieven des heeren Van Kol, door J. J. S,'' (Djocja: Jogjasche Landhuurders Vereniging, 1911), hlm. 13-14.</ref> Paling pungkasan, A. Simon nyebut sistem lungguh dadi panyebab mlarate rakyat ing Vorstenlanden.
Amarga sistem lungguh dianggep wis ora jumbuh karo perkembangan jaman, sistem lungguh banjur
= Rujukan =
|