|
'''Moral''' iku ajaran ngenani ala beciké tumindak.<Ref>''Kamus Basa Jawa. 2001</ref>Secara etimologis, kata ''“moral”'' saking kata latin ''“mos”'', ingkang gadhahi arti tata cara, adat istiadat utawi kebiasaan, menawi jamakipun inggih punika ''“mores”'' . yaiku adat istiadat utawi kebiasaan, kata moral gadhahigadhah artiartos sami kalihkaliyan katatembung Yunani ''“ethos”'', ingkang ngandhap aken katatembung ''“etika”''. TengWonten ing bahasa Arab, katatembung “moral” inggih punika budi pekerti, ingkang gadhahigadhah makna sami kalihkaliyan katatembung ''“akhlak”'', menawi tengwonten ing bahasa Indonesia, katatembung ''“moral”'' dipun tepangi kaliyan artiartos ''“kesusilaan''”.
KataTembung moral lan moralitas gadhahigadhah artiartos ingkang warni – warni. Tengwonten rikingriki dipun panggihi definisidhefinisi moral lan moralitas menurut pinten – pinten penyerat.
1. Menurutipun Franz Magnis Suseno (1987:18), katatembung moral ngacu kalihkaliyan sae lan mboten sae nipun menungsa dados menungsa.
2. Bertens (2001:7) maringi arti menawi moralitas dados sifatsipat moral utawi sedaya asas lan nilai ingkang kaitanipun kalih sae lan mboten sae.
3. Poespoprodjo (1999:118) maringi arti menawi moralitas dados kualitaskuwalitas tengwonten ing pegaweyanipun menungsa ingkang nunjuk aken menawi pegaweyan punika leres utawi mboten leres, lan sae utawi mboten sae.
4. Chaplin (2005:308) tengwonten ing bukunipun “Kamus Lengkap Psikologi”, maringi arti moral wonten tenging tigotiga hal, inggih punika (1) akhlak, moral, lan tingkah laku ingkang susila, (2) cirriciri – cirriciri khas tiyang utawi sekempalan tiyang kaliyan perilaku pantes lan sae, (3) hukum utawi adat istiadat ingkang ngatur tingkah laku.
5. Rachel (2004:40) maringi arti menawi moralitas sebageminangka usahaupaya kanggemkangge bimbing tindakanipun tiyang nganggemngangge akal, inggih punika kanggemkangge nglampahi punopopunapa ingkang paling sae menurut akal kaliyan maringi bobot ingkang sami nyangkut aken kepentinganipun individu ingkang badhe kesentuh kalih tindakan niku.
6. Van Ness (2010:14) nyanes akenbentenaken moralitas kalihkaliyan etika. Moralitas biasanipun dipun guna aken kanggem gambar aken kepripun tindakanipun tiyang, menawi etika inggih punika ilmu tentangingkang nyinau standar perilaku khususipun aturan tentang keleresan lan kesalahan.
Umumipun wonten kalih jenis moralitas, inggih punika moralitas intrinsic lan moralitas ekstrinsik. Moralitas intrinsik, ningali perbuatan menurut hakikatipun bebas lepas saking bentuk hukum positif. Sebalikipun, moralitas ekstrinsik, ningali perbuatan sebageminangka sesuatu ingkang dipun perintahaken utawi dipun larang kalih tiyang ingkang gadhahigadhah kekuasaan utawi kalih hukum positifpositip saking menungsa utawi saking Tuhan.
== Réferènsi ==
| 