Bakso: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
c File renamed: File:Indonesia bike7.JPGFile:Indonesian travelling meatball vendor on bike.jpg File renaming criterion #3: Correct misleading names into accurate ones.Current name isn't exact. ...
c mbenakaké éjaan using AWB
Larik 16:
[[Gambar:Indonesian travelling meatball vendor on bike.jpg|right|thumb|Pedagang Bakso keliling.]]
[[Gambar:Baso Malang Karapitan.JPG|right|thumb|Bakso Malang.]]
'''Bakso''' utawa '''baxo'''<ref>Cara panulisan sing kerep ditemoni ing tlatah [[Semarang]]</ref> iku sawijining panganan [[Indonésia]]. Bakso iku rupané awujud daging sing dicampur glepung kanji sithik lan dibentuk bundher-bundher.<ref name="internet1">{{id}}[http://basonesia.t35.com/ Bakso] (diaksès tanggal 13 Maret 2011) </ref>
==Sajarah==
Bakso iku asalé saka basa [[China]] kang kasusun saka rong tembung, yaiku ''bak'' lan ''so''.<ref name="internet1"> </ref>
Bak tegesé daging [[babi]], déné so tegesé [[mi]] lan [[sop]].<ref name="internet1"> </ref>
Ing [[Indonesia]] dhéwé daging [[babi]] diganti nganggo daging [[sapi]], nanging tetep diarani ''bak''.<ref name="internet1"> </ref>
Crita ngenani bakso ana wiwit [[abad 17]], nalika pungkasané [[Dinasti Ming]].<ref name="internet2">{{id}}[http://jurnalartikel.com/sejarah-bakso.html Sejarah Bakso] (dipunundhuh 13 Maret 2011) </ref>
Ing sawijining désa ing [[Fuzhou]] ana priya jenengé [[Meng Bo]] kang banget ngabekti mring ibuné.<ref name="internet2"> </ref> Nalika ibuné tuwa, dhéwéké nggawé daging giling kang digodhog kanggo ibuné amarga ibuné seneng dhahar [[daging]].<ref name="internet2"> </ref> Bakso iki rasané jebul énak lan tangga teparoné padha ngerti banjur njaluk tulung supaya diajari nggawé.<ref name="internet2"> </ref> Wiwit saka kuwi bakso kawentar tekan ngendi-endi.<ref name="internet2"> </ref>.
 
==Jinis==
Bakso umumé digawé saka daging lan uga ana kang diisi daging kang wis dialusaké. <ref name="internet3"/> Ananging saliyané iku ana uga bakso kang diisi [[lombok]] [[rawit]]. <ref name="internet3"/> Bakso iki diarani bakso mercon. <ref name="internet3"/> Diarani [[bakso mercon]] amarga rasané kang pedes amarga lombok rawit. <ref name="internet3"/> Ana uga bakso [[coklat]], yaiku bakso kang diisi coklat. <ref name="internet3"/> Saliyané iku ana uga [[bakso buah]], bakso buah yaiku bakso kang diisi buah, kayata [[nanas]], [[stroberi]], [[tomat]]. <ref name="internet3"/> Kéju uga bisa dadi isi bakso, biyasané diarani bakso [[kéju]]. <ref name="internet3"/>
Supaya rasané bisa nyampur, buah kang wis dikethok kothak cilik-cilik bisa disisipaké ing bakso kang satengah mateng. <ref name="internet3"/> Bakso banjur digodhog maneh nganti mateng.<ref name="internet3">{{id}}[http://berita.liputan6.com/daerah/201001/260180/Bakso.Rasa.Buah.ala.Yogyakarta http://berita.liputan6.com/](dipunundhuh tanggal 9 Mei 2011)</ref>
 
==Bentuk==
Larik 35:
*[[Bakso gepeng]]<ref name="internet1"/>
 
===Bakso ing negaranagara-negaranagara liya===
Bakso utawa dikenal nganggo jeneng ''meatball'' nduwé jeneng lan cara anggoné nyuguhaké kang séjé ing saben-saben nagara.<ref name="internet1"> </ref>
#[[Indonésia]]. Bakso padatan disuguhaké ing wadhah mangkok kaya sup, nganggo [[mi]], [[tahu]], [[endhog]], ''siomay''.<ref name="internet1"> </ref>
#Ing [[Afganistan]], bakso dianggo minangka panganan tradhisional karo sop gawéyan omah.<ref name="internet1"> </ref>
#[[Albania]]. Bakso iku digoréng (Qofte të fërguara).<ref name="internet1"> </ref>
#[[Belgia]]. Bakso diarani ''ballekes'' utawa ''bouletten'' ing [[Flanders]] lan [[Brussels]], lan ''boulettes'' utawa ''boulets'' ing ''Wallonia''.<ref name="internet1"> </ref> Padatan disuguhaké karo [[saos]] [[tomat]] utawa saos [[sambel]], lan [[kentang]] [[goréng]], [[krokèt]] kentang (kentang croquettes) utawa kentang kukus (steamed potatoes).
#[[Portugal]] lan [[Brazil]]. Bakso diarani ''almôndegas'' lan padatan digoreng lan disuguhaké bebarengan karo [[spaghetti]].<ref name="internet1"> </ref>
# [[China]]. Bakso kang paling kerep digawé iku saka daging babi lan padatan digodhog (kadhang ditambahi kecap).<ref name="internet1"> </ref>
#[[Denmark]]. Bakso dikenal kanthi jeneng ''frikadeller'' lan padatan digorèng, digawé saka daging [[sapi]], [[babi]], [[bawang]], [[endhog]], [[uyah]], lan [[mrica]] dibentuk kaya [[bal]].<ref name="internet1"> </ref>
#[[Jerman]]. Bakso diarani ''Frikadellen'' utawa ''Fleischpflanzerl'' utawa ''Fleischküchle''.<ref name="internet1"> </ref> Kang paling misuwur yaiku bakso [[Jerman]] ''Königsberger Klopse'' kang isiné [[anchovy]] utawa gerèh lan dipangan nganggo [[saos]] caper.<ref name="internet1"> </ref>
#[[Austria]]. Bakso gorèng diarani ''Fleischlaibchen'' utawa ''Fleischlaberl''.<ref name="internet1"> </ref>
 
==Bahan nggawé bakso==
Bakso bisa digawé saka bahan-bahan kayata daging sapi, [[iwak]] (iwak kang dagingé putih kayata [[tengiri]], [[kakap]], [[kerapu]], [[tuna]], utawa [[iwak gabus]]), [[urang]], unus (cumi-cumi), lan iwak pitik.<ref name="internet5"> {{id}}[http://bos.fkip.uns.ac.id/pub/ono/pendidikan/materi-kejuruan/pertanian/teknologi-hasil-pertanian-dan-perikanan/pengolahan_bakso_ikan.pdf http://bos.fkip.uns.ac.id/](dipunundhuh tanggal 9 Mei 2011)</ref>
Jenengé bakso biyasané padha kaya daging kang dadi bahané.<ref name="internet5"/> Umpamané bakso kang digawé saka iwak, diarani bakso iwak, bakso kang digawé saka sapi diarani bakso sapi, bakso kang diiséni buah, diarani bakso buah, lan liya-liyané.<ref name="internet5"/>
 
==Kaséhatan==
Yen nggawé bakso ana uga kang dicampur karo [[boraks]] utawa [[bleng]]. <ref name="internet6"/> Gunané kanggo nggawé bakso luwih kenyal kaya daging lan luwih awét.<ref name="internet6">{{id}}[http://www.suaramerdeka.com/harian/0709/03/ragam05.htm Boraks Ada dalam Makanan Kita, Suara Merdeka http://www.suaramerdeka.com/](dipunundhuh tanggal 9 Mei 2011)</ref> Iki ndadekake bakso tau dianggep panganan kang kurang aman karo [[BPOM]].<ref name="internet6"/> BPOM ngélingaké yen ngonsumsi jajanan kang ngandhut boraks kang akéh nganti [[5]] nganti [[10]] [[taun]] bisa ningkataké resiko [[penyakit]] [[kanker]] ''hati''.<ref name="internet7">{{id}}[cite web|url=http://www.suaramerdeka.com/English/index.php?page=infodtl&InfoID=8&dtl=1|title=Watch Out For The Food We Consume|last=Staff writer|year=2006|publisher=Directorate of Consumer Protection, Jakarta, Indonesia|accessdate=2009-02-10 http://www.suaramerdeka.com/](dipunundhuh tanggal 9 Mei)</ref> Mulané bakso kang didol ing pasar tradisional lan pasar swalayan diwajibké bébas boraks.<ref name="internet7"/>
 
== Galeri ==
Larik 74:
{{reflist}}
 
[[Kategori:pangananBudaya]]
 
[[Kategori:budayaPanganan]]
[[Kategori:panganan]]
 
[[de:Frikadelle#Varianten]]