Rahwana: Béda antara owahan

Konten dihapus Konten ditambahkan
Tanpa ringkesan besutan
c mbenakaké éjaan using AWB
Larik 17:
Nalika lairé, ing jagad ana ngalamat ala warna-warna, kayata: udan getih, cahyané Bagaswara[[Bagaswara]] katon surem kucem, ing akasa akèh clérét taun pating sliwer tiba ing bantala[[bantalan]], buta[[buta]], siluman[[siluman]], jin[[jin]], [[setan]], peri pahrayangan padha ngaton lan jejogetan.
 
Lairé Dasamuka saka guwa [[]]garba ora kaya salumrahé bayi. Sepisanan Sang [[Dèwi Sukesi]] nglairaké sirah bayi cacahé sepuluh kang rupané medéni banget. Pakulitané biru, netrané abang angatirah, siyungé mingis-mingis. Sabanjuré [[Dèwi Sukesi]] nglairaké lengen bayi cacahé rong puluh, nuli disusul perangan awak liyané.
 
Déning [[Resi Wisrawa]], jabang bayi kang mustakané (sirahé) cacah sepuluh, abahu lan tangané cacah rong puluh iku banjur kaparingan asma kang salaras karo kahanané, yaiku Dasamuka (,''arai sepuluh''), uga sinebut [[Dasawardana]], [[Dasanana]], [[Dasawaktra]], [[Dasasya]], [[Sasasira]], [[Dasagriwa]] (,''agulu sepuluh'') lan Wingsatibahu.
 
== Cilik tekan Diwasa ==
Wiwit cilik Dasamuka digegala déning ingkang éyang Prabu [[Sumali]], supaya seneng ulah kasutapan lan prihatin, saéngga ing tembé dadi wong sing digdaya sekti mandraguna tanpa tandhing, darbé kaluwihan ngungkuli sapa baé. Wiwit cilik tekané diwasa Dasamuka lan adhi-adhiné padha urip ing pertapan, lan mertapa tanpa mangan lan ngombé ing pucuking gunung Gohkarna lawasé seket taun. Saben limang taun, sirahé dipothol siji, dilebokaké ing geni sesaji.
 
Bareng wis ganep seket warsa, Dasamuka karawuhan bathara Syiwa (Bathara Guru). Dasamuka kaparengaké darbé panuwun, lan panuwuné mau bakal diudanèni. Dasamuka nyuwun aji jaya kawijayan kang linuwih, jagad ora ana sing bisa nandhingi. Aja nganti bisa mati mungsuh manungsa, [[naga]], [[garudha]], [[buta/raseksa]], [[apsara]], [[widadara]] apadéné déwa. Kabèh makhluk urip ing saindhengé jagad kudu bisa dikuwasani kanthi gampang. Bathara Guru ngabulaké panyuwuné Dasamuka, amung welingé yèn ana kethèk putih, Dasamuka ora dikeparengaké ngina, apamanèh gawé cintrakané. Awit amung kethèk putih iku kang bisa ngasoraké yudané Dasamuka.
Larik 29:
Sabanjuré Dasamuka ngongasaké kasektené. Tangané loro dijojohaké ing sukuning Gunung Kelasa disangga nedya diumbulaké.
 
Tumindaké Dasamuka gawé kageté [[Bathara Sangkara]] kang tumuli nindhihaké jempol samparané kiwa ing puncaking gunung Kelasa, satemah gunung ora obah. Tangané Dasamuka loro pisan kejepit [[Gunung Kelasa]], ora bisa dilolos, malah obah waé ora bisa. Jalaran kelaran banget, Dasamuka mbengok sora. Swarané ngumandhang ing akasa, agawé girisé tribawana. Suwé-suwé Bathara Sangkara tuwuh welasé, panindhihé dikendhoni, saéngga Dasamuka bisa nglolos tangané. Bathara Sangkara nuli paring asma anyar marang Dasamuka: Rawana. saka tembung "Rawa" kang tegesé arané swara sora nggegirisi. Dudu Rahwana kaya kang asring dikocapaké para dhalang, kang asring dikérata basa dadi tembung "Rah" tegesé getih, lan "wana" tegesé alas, kang maknané Dasamuka kuwiiku kadadeyan saka "getih ing alas". Kuwi salah kaprah. Sing bener "Rawana" tanpa aksara "h", dudu Rahwana.
 
== Sedulur-seduluré ==
[[Gambar:Ravana.jpg|thumb|250px|Sang Rawana [[raja]] [[raseksa]] saka [[Karajan Alengka]], lukisan gagrag [[India]].]]
Dasamuka duwé adhi cacah telu, yakuwiyaiku [[Kumbakarna]] (wujud buta sagunung anakan), [[Dèwi Sarpakenaka]] (wujud raseksi), lan [[Wibisana]] (wujud satriya bagus). Karo Prabu Danaraja (Danapati), Dasamuka kaprenah kadang séjé ibu nunggal rama. Ibuné Prabu Danaraja asmané Dèwi Lokati, putrané [[Prabu Lokawana]] [[ratu Lokapala]].
 
Prameswariné Prabu Dasamuka widodari asmané [[Dèwi Tari]], peputra kakung siji asma [[Indrajit]] iya [[Meganandha]]. Karo garwa liyané, Prabu Dasamuka apeputra [[Trisirah]], [[Trikaya]], [[Trimuka]], [[Trinetra]], [[Triweneh]], [[Dewantaka]], [[Dewantumut]], [[Narantaka]], [[Sagsadewa]], lan [[Pratalamaryam]] iya Bukbis.
Trikaya lan Trimuka iku putra kembare Dasamuka patutan saka Dewi Wisandi. Sedulur kembar iki dicritakakedicaritakake duwe kasekten kang bisa urip maneh yen dilangkahi kunarpane karo kembarane. Dening Kapi Anoman sedulur kembar iki disirnakake kanthi mbenthusake/ngadu sirahe, saengga kalorone mati bareng.
 
== Gegaman lan aji-aji ==
Gegamané Prabu Dasamuka manéka warna, nanging kang kerep kasebut lan adhakan digunakaké yaiku Candrasa,wujudé klewang cilik (cendhak), jemparing Kalabardhani, lan pedhang Menthawa.
 
Aji-ajiné aran Pancasunya (Pancasona) peparingé Resi [[Subali]]. Dayané aji Pancasunya, yèn Dasamuka ngemasi ing sajabaning pepesthen, bisa waluya jati manèh. Amarga darbé aji Pancasunya, watak-wantuné Dasamuka sangsaya angkara murka lan adigang adigung adiguna. Akèh para ratu, para raja sakiwa tengené negara Alengka kang ditelukaké sarana linawan bandayuda, kayata negara Lokapala, Maespati, Ayodya, Mantili, lan sapituruté. Kejaba kuwiiku uga akeh para pandhita kang padha dipaténi jalaran ora sarujuk karo tumindaké Dasamuka sing ndusta [[Dèwi Sinta]], garwané Prabu [[Rama]] ing Pancawati.
 
== Sirnané Rahwana ==
Ing perang Giriantara, yaiku perang antarané negara Alengka (utawa ''Lanka'', vèrsi [[Indhia]]) lumawan Pancawati dadi ramé amarga Prabu Rama dibiyantu déning para wanara. Pungkasané Dasamuka iya Rahwanaa bisa disirnakaké déning Prabu Ramawijaya srana ditamani senjata pamungkas wujud jemparing paringané déwa aran Kiai Guhyawijaya. Dadi dudu jemparing Kiai Guwawijaya sing asring sok dikocapaké Ki Dhalang kaé. Kuwi salah kaprah, jalaran tembung Guhyawijaya kuwiiku mengku teges, Guhya tegesé gaib,déné wijaya tegesé kemenangan, dadi cethané Guhyawijaya kuwiiku tegesé "kemenangan kang sinandhi/gaib").
 
Prabu Rama anggoné ngasoraké Dasamuka kuwiiku sejatiné mung kinarya lantaran tumrap [[Bathara Wisnu]] anggoné bakal mbrasta tumindha dur angkara murka kang tumanduk ana anggané Prabu Dasamuka.
 
Bareng Dasamuka ketaman Guhyawijaya ora bisa obah amarga pusaka iku tumanem ana puseré Dasamuka nganti tembus tekan gigir lan bedhoré jemparing tumancep ing watu kemlasa. Bareng Dasamuka wis ora bisa obah owah maneh, uli ragané ditableg gunung Pangungrungan (Somawana) déning Anoman saéngga Dasamuka pralaya. Sapurnané perang brubuh iku, Alengka banjur diwènèhké marang Wibisana.