Monumèn Yogya Kembali
Koordhinat: 7°44′59″S 110°22′11″E / 7.7495904°S 110.3696068°E
Museum Monumèn Yogya Kembali utawi kawéntar kanthi singkatan Monjali punika museum ingkang mapan wonten ing dalan Ring Road Utara, Sléman, Yogyakarta mliginipun wonten ing Jln. Lingkar Utara, Jongkang, Sariharho, Ngaglik [1]. Kalebet musiyum sajarah perjuangan kamardikan Republik Indonésia ingkang wonten ing Yogyakarta saha dipunkelola déning Departemen Kabudayan lan Pariwisata. Dipunbangun nalika tanggal 29 Juni 1985 kanthi tetengeran upacara tradhisional nandur kepala sapi lan mapanaken watu kapisan déning Sri Sultan Hamengkubuwono IX lan Sri Paduka Paku Alam VIII [2].
Gagasan kanggé madegaken monumèn punika saking Kolonel Sugiarto minangka Wali Kota Madya Yogyakarta nalika Pengetan Yogya Kembali ingkang dipunadani déning Pamaréntah Daerah Tingkat II Yogyakarta ing 29 Juni 1983 [2]. Kapilih nama Yogya Kembali kanthi maksud minangka tetenger prastawa sajarah dipuntarik bala pendudukan Walanda saking kutha krajan Yogyakarta ing 29 Juni 1949. Punika minangka tandha bebasing Bangsa Indonésia kanthi nyata saking kuasaning pamaréntahan Walanda [3].
Matur Suwun.
un
Makna papan lan wujuding Monjali
besut
Monumèn Yogya Kembali punika awujud kerucut lan kapérang dados tigang lantai punika rampung dipunyasa kanthi dangunipun sekawan taun lajeng dipunkepyakaken tanggal 6 Juli 1989 déning Présidhèn RI kala punika, Soeharto. Monumen kanthi dhuwur kirang langkung 31.8 m punika awujud gunung minangka lambang kasuburan. Kajawi punika wujud gunung punika ugi ateges nglestantunaken budayanipun nenek moyang pra-sajarah.
Pamilihaning papan Monjali punika gadhah makna piyambak kanthi latar budaya Yogya, inggih punika monumèn punika mapan wonten ing sumbu utawi poros imajiner ingkang ngubungaken Gunung Merapi, Tugu Jogja, Kraton, Panggung Krapyak, lan Pasisir Parangtritis. Sumbu imajiner punika asring dipunsebat Poros Makrokosmos utawi Sumbu besar panguripan. Titik imajiner piyambak saged dipuntingali wonten ing lantai 3 ing papan madegipun cagak gendéra[2][3].
Wangunan
besutWangunan monumen punika saking taman ing ngajeng ingkang para wisatawan saged mirsani Meriam PSU Kaliber 60mm damelan Ruslan, déné ing plataran paling ngajeng wonten Replika Pesawat Guntai lan Pesawat Cureng ingkang dipunagem nalika prastawa perjuangan punika. Mlebet wonten plataran musiyum wonten témbok ingkang ngebaki sisih kidul monumèn ingkang isinipun Rana Pratélan Nama Pahlawan bilih para wisatawan saged mirsani 422 nama pahlawan ingkang palastra ing laladan Wehrkreise III antawisipun tanggal 19 Dhésèmber 1948 dumugi 29 Juni 1949 lan geguritan Karawang-Bekasi anggitanipun Khairil Anwar[3].
Monjali punika kapérang dados tigang lantai. Sedaya pérangan yasan dipunbètèngi kolam toya. Ing lantai satunggal punika musiyum ingkang kapérang dados 4 ruwang musiyum kanthi kolèksi wujud: realia, replika, foto, dhokumèn, heraldika, manéka warna senjata, wujud evokatif pawon umum ingkang sadaya nggambaraken swasana perang kamardikan 1945-1949. Wisatawan saged mirsani tandu ingkang naté kanggé mboyong Jendral Sudirman nalika perang gerilya, seragam bala, lan dokar. Wonten ugi pabukon mirunggan ingkang nyediakaken bahan-bahan referensi sajarah perjuangan kamardikan Indonésia kanggé umum[3].
Ing lantai 2 pérangan témbok njawi para wisatawan saged mirsani 40 relief Perjuangan Phisik lan Diplomasi perjuangan Bangsa Indonésia awit 17 Agustus 1945 dumugi 28 Dhésèmber 1949. Wonten ing mriku wonten ugi relief Jenderal Mayor Meyer ingkang ngancam Sri Sultan HB IX tanggal 3 Maret 1949, Présidhèn, lan para pemimpin sanès kondur dhateng Yogyakarta[3].