Wikipédia

Panulak sètan

Panulak sètan utawa kasebut èksorsisme (saka basa Yunani εξορκισμός, exorkismo "diikat kanthi sumpah") ya iku tumindak miturut agama kanggo ngusir lan nolak dhemit utawa memedi spiritual liyané saka wong, utawa papan panggonan tartamtu. Gumantung saka kapercayan spiritual exorcist, iki bisa ditindakake kanthi nyebabake entitas sumpah, nindakake ritual sing rumit, utawa mung kanthi mrentah supaya lunga kanthi jeneng kekuwatan sing luwih dhuwur. Laku minangka kuno lan bagèan saka pranatan kepercayaan kang akèh budaya lan agama.[1]

Lukisan Saint Francis Borgia nalika nglakokaké eksorsisme ing Goya

Wong kang nandangi kagiyatan nulak sètan (èksorsisme) diarani minangka èksorsis, uga biasané dadi imam utawa wong kang dipercaya duwé kekuwatan utawa kemampuan khusus. Eksorsis bisa migunakaké donga lan kabèh kang gayutan karo agama, kaya ta mantra, lelakon khusus, simbol, gambar/patung wong suci, jimat, lan liya-liyané. Eksorsis mesthi njaluk pitudhuh marang Gusti Allah, Yesus lan/utawa sawetara malaikat kanggo mbantu anggonané nglakoni kagiyatan nulak sètan utawa èksorsisme. Umumé, wong kang kerasukan ora dianggep dhemit, uga ora dadi tanggung jawab kanggo tumindaké dhèwé kang dilakokaké. Mula, para pelaku nganggep kagiyatan eksorsisme dadi obat tinimbang paukuman. Ritual umum babagan perkara iki biasané mènèhi kawigatèn ora bakal ana kekerasan marang wong kang lagi kerasukan. Yèn ana potensi kerasukan biasané biasane mung ditrapaké lan ditalèni.[2]

Ngelmu besut

Duwé demonik utawa sètan dudu diagnosis ngenani jiwa utawa diagnosis mèdis sing dingerteni DSM-5 utawa ICD-10. Wong-wong kang mratelakaké kapercayan babagan demit duwe kadang-kadang diwenehi gejala kang ana gandhèngaé karo penyakit awak utawa mèntal, kaya ta histèria, mania, psikosis, sindrom Tourette, èpilepsi, skizofrenia utawa gangguan idhèntitas disosiative.[3] Ing njero komunitas ngelmiah, karya psikiater M. Scott Peck, kang precaya èksorisme utawa ngelmu kang nulak sètan, ngasilaké dèbat lan ngala-ala. Akèh digawé saka hubungané karo Malachi Martin kang kontrovèrsial, imam Katolik Roma lan mantan Jesuit, sanajan kasunyatan manawa Peck terus-terusan nyebutaké Martin dadi tukang ngapusi lan manipulator. Kritikus liyané kang nglawan Peck kalebu nyatakaké yèn dhèwéké nglanggar batas etika profèsional kanthi nyoba mbujuk pasièn supaya nampi kekristenan.[4] Kajaba iku, ana wujud monomania kang diarani demonomania utawa demonopati kang pasièn percaya manawa dhèwéké wis diduwéni déning siji utawa luwih dhemit.[5] Ilusi kang ngilangi èksorisme marang wong kang ngalami gejala milik diwènèhaké dèning sawetara èfek plasebo lan kekuwatan saran.[6] Sawetara kasus nyatakaké manawa ana wong kang naté duwé narcisis utawa ngalami rasa percaya dhiri kang rendah lan tumindak dhemen sètan supaya èntuk kawigatèn.[6]

Islam besut

Sarat kanggo praktik èksorisme ya iku ṭard (utawa dafʿ) al-shayṭān / al-jinn (mbuwang dhemit / roh), ʿilāj (perawatan), lan ibrāʾ al-maṣrūʿ (ngobati wong kang duwé), nanging uga ruḳya (enchantment)[7] digunakaké kanggo ngilangi macem-macem roh.[8] Eksorisme Islam bisa uga kalebu wong kang dirawat, nalika sheikh nyèlèhaké sirah ing sirah pasièn nalika maca ayat-ayat saka Al-Quran, nanging iki ora wajib. Ngombé utawa nyiram banyu suci (banyu saka sumur Zam-zam) bisa uga ditindakaké kanthi ngetrapaké minyak wangi kang ora dudu alkohol, kang diarani minangka lebaran. Ayat-ayat khusus saka Quran diturunaké, kang ngluhuraké Gusti Allah (e.g. Ayat Singgah (Arab: آية الكرسي Ayatul Kursi), lan njaluk pitulungan saka Gusti Allah. Ing sawetara kasus, adhan (nyebat donga saben dinané) uga diwaca, amarga iki duwé èfek kanggo ngilangi makhluk ghaib utawa jin. Nabi Islam Muhammad mulang para pandherekipun supaya maca telung surah pungkasan saka Al-Quran, Surat al-Ikhlas , Surat al-Falaq lan Surat an-Nas. Hadits kang nglaporaké Muhammad, nanging uga Yesus, nindakake upacara ekskresisme minangka conto lan ijin kanggo upacara eksokratisme.[9]

Buddha besut

Ritual ing dina Exorcising-Ghost minangka bagèan saka tradhisi Tibètan. Upacara keagamaan Tibètan 'Gutor' ༼ དགུ་ གཏོར་ ༽, secara barès nawakaké tanggal kaping 29, dianakaké tanggal 29 tanggal 12 Tibetan, kanthi fokus kanggo ngusir kabèh negativitas, kalebu roh jahat lan kasangsaran ing taun kepungkur. Lan miwiti taun anyar kanthi cara kang tentrem lan apik. Kuil lan biara ing saindenging Tibèt nganakaké upacara tarian agama kang paling gedhé, paling gedhé ing Kraton Potala ing Lhasa. Kulawarga ngresiki omah ing dina iki, dèkorasi kamar lan nuli sup mi khusus diarani 'Guthuk'. The དགུ་ ཐུག་ ༽ Ing wayah soré, wong-wong nggawa obor, nyebat tembung exorcism.[10] Ing Sri Lanka, Buddha Sinhala ngundang pangayoman Buddha uga Dèwa Suniyam kanggo ngontrol lan nyebar pasukan gaib kang mbebayani ing ritual kang dikenal minangka yaktovil.

Kristen besut

Ing kekristenan, eksorsisme ya iku praktik kanggo ngusir utawa nyisihaké dhemit. Ing praktik Kristen, wong kang nindakaké èksorisme, dikenal minangka èksorisme, asring dadi anggota Gereja Kristian, utawa pamikiran individu bakal dilatih karo kekuwatan utawa katrampilan khusus. Panulak sètan bisa nggunakaké donga lan materi agama, kaya ta formula, sadurunge nyeret, simbol, ikon, jimat, lan sapituruté. Panulak sètan asring ngundang Gusti Allah, Yèsus utawa sawetara malaikat ana kang bèda kanggo campur tangan karo èksorsisme. Èksorsisme Kristen Protestan umumé precaya marang panguwasa kang diwènèhaké dèning Rama, Anak, lan Roh Suci (Trinitas) minangka sumber kemampuan kanggo ngusir dhemit. Umumé, wong kang dianggep duwèké ora dianggep ala ing awaké dhèwé, utawa tanggung jawabé marang tumindak, amarga kepemilikan dianggep ora dimanipulasi dening dhemit kang nyebabaké cilaka awaké dhèwé utawa wong liya. Pramila, praktisi nganggep èksorsis luwih akèh tinimbang obat tinimbang paukuman. Ritual utama biasané nggatèkaké lan mesthikaké yèn ora ana nyiksa awak marang wong kang duwé, mung bakal diikat yen ana potènsi rada mbayani.

Hindu besut

Kepercayaan lan praktik kang ana hubungané karo laku èksorsisme kanggo nulak sètan ya iku penting uga ing Hindhu. Saka papat Vedas (buku suci Hindhu), Atharva Veda dikandhakaké ngemot rahasia kang ana hubungané karo èksorisme, sihir lan alchemy. Cara eksorsisme dhasar ya iku mantra lan yajna kang digunakaké ing tradhisi Vedic lan Tantric. Tradhisi Vaishnava uga nggunakaké jeneng Narasimha lan maca teks, utamané Bhagavata Purana kanthi swara banter. Miturut Gita Mahatmya saka Padma Purana, maca bab kaping 3, 7 lan kaping 9 Bhagavad Gita lan kanthi mèntal nawakaké asil kanggo wong kang wis lunga mbantu wong-wong mau supaya dibebasaké saka kahanan kang gondheli. Kirtan, muter mantra terus, njaga teks suci lan gambar suci para dèwa (Shiva, Wisnu, Hanuman, Brahma, Shakti, lsp) (utamané Narasimha) ing omah, ngobong menyan kang ditawakaké sajroné Puja, nyiram banyu saka kali suci , lan bledug kang digunakaké kanggo puja minangka praktik liyané. Uga dipercaya manawa ndedonga marang Lord Hanuman mènèhi asil kang paling apik. Iki uga kasebut ing Hanuman Chalisa. Dipercaya manawa mung ngucapaké asmané Hanuman nggawé memedi ala lan sétan-sétan geter, amarga wedi.[11]

Rujukan besut

  1. ↑ Jacobs, Louis. (1999). A concise companion to the Jewish religion (édhisi ka-Abridged and updated ed). Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-280088-4. OCLC 40981163. {{cite book}}: |edition= has extra text (pitulung)
  2. ↑ Martin, Malachi,. Hostage to the devil : the possession and exorcism of five living Americans (édhisi ka-HarperSanFrancisco edition). [San Francisco, Calif.] ISBN 0-06-065337-X. OCLC 26158984. {{cite book}}: |edition= has extra text (pitulung)CS1 maint: extra punctuation (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  3. ↑ Stein, Gordon. (1996). The encyclopedia of the paranormal. Amherst, N.Y.: Prometheus Books. ISBN 1-57392-021-5. OCLC 33440984.
  4. ↑ "Books: The devil you know". www.natcath.org. Dibukak ing 2020-05-14.
  5. ↑ Noll, Richard, 1959- (2007). The encyclopedia of schizophrenia and other psychotic disorders (édhisi ka-3rd ed). New York: Facts on File. ISBN 0-8160-6405-9. OCLC 62533966. {{cite book}}: |edition= has extra text (pitulung)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  6. ↑ a b Levack, Brian P. (1992). Possession and exorcism. New York: Garland Pub. ISBN 0-8153-1031-5. OCLC 26129236.
  7. ↑ Gibb, H. A. R. (Hamilton Alexander Rosskeen), 1895-1971.; Bearman, P. J. (Peri J.) (1960–2009). The encyclopaedia of Islam (édhisi ka-New edition). Leiden: Brill. ISBN 90-04-16121-X. OCLC 399624. {{cite book}}: |edition= has extra text (pitulung)CS1 maint: date format (link) CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  8. ↑ Gaborieau, Marc.; Allen, Roger, 1942-; Krämer, Gudrun.; Fleet, Kate.; Matringe, Denis.; Nawas, John Abdallah, 1960-; Rowson, Everett K. (2007-<2019>). The encyclopaedia of Islam three (édhisi ka-3rd ed). Leiden [Netherlands]: Brill. ISBN 978-90-04-15017-1. OCLC 145927975. {{cite book}}: |edition= has extra text (pitulung); Check date values in: |date= (pitulung)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  9. ↑ Szombathy, Zoltan (2014-10-01). "Exorcism". Encyclopaedia of Islam, THREE (ing basa Inggris).
  10. ↑ "Exorcising-Ghost Day - TibetTravel.com". web.archive.org. 2010-04-10. Diarsip saka sing asli ing 2010-04-10. Dibukak ing 2020-05-14.
  11. ↑ Saletore, Rajaram Narayan. (1981). Indian witchcraft. Atlantic Highlands, NJ: Humanities Press. ISBN 0-391-02480-9. OCLC 8698658.
Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/w/index.php?title=Panulak_sètan&oldid=1647494"