Resi Gotama

Raden Gotama sawise klakon mateni Prabu Gajendramuka lan patihe, wenang nggarwa Dewi Windradi. Sang Dewi banjur diajak ngunggahi gunung Sukendra. Yasa padhepokan ing pucuking gunung, sinebut Padhepokan Grastina. Raden Gotama madeg pandhita, peparab Resi Gotama.

Nalika Resi Gotama ngumpuli garwane, kraos yen garwane wis ora kenya. Luwih cetha maneh durung nganti 9 sasi Dewi Windradi wis babaran. Mijil putri, kaparingan tetenger Dewi Anjani.

Wiwit iku, Resi Gotama nengenake kasutapane lan ulah semedi.

Bareng Dewi Anjani umur 3 taun, kapasrahake Emban Suwareh supaya diemong. Kanthi pawadan nedya tetinjo marang para mitrane widadari, Dewi Windradi kerep nyuwun pamit marang garwane (Resi Gotama) tindak menyang Kaindran. Tanpa kagungan penggalih sujana utawa sangga-runggi, Sang Resi tansah nglilani pamite Sang Dewi.

Menyang Kaindran tetinjo para widadari iku mung pawadan kang digawe-gawe wae, kanggo nutupi maksude Sang Dewi kang salugune. Sejatine tindake Dewi Windradi menyang Suralaya iku mung kanggo ngesok rasa kangene marang Bathara Surya ing Kahyangan Ekacakra. Sawise antuk pamarem, nuli kondur ing Padhepokan Grastina. Wasana Dewi Windradi peputra maneh, kembar. Keparingan kekasih Raden Guwarsa (Subali) lan Raden Guwarsi (Sugriwa).

Amarga Resi Gotama ora nate maringi nafkah batin, Dewi Windradi kanthi sesidheman nutugake sambung tresnane karo Bathara Surya. Saben garwane manjing sanggar pamujan, Bathara Surya rawuh nemoni Sang Dewi, banjur ulah asmara nutug ing patunggone Dewi Windradi.

Sawijining dina, tumindake Dewi Windradi kang ora pantes kanggo conto para wanita iki dikonangi Dewi Anjani (putra mbarepe). Supaya Dewi Anjani meneng, ora mbiwarakake kedadeyan sing wis disumurupi, Dewi Anjani keparingan cupu, jenenge Cupu Manik Asthagina. Wujude cupu iku endah peni sumorot anelahi. Yen tutupe cupu iku dibukak, ing njero cupu iku katon sesawangan jagad saisine, pepak ana srengenge, rembulan, lintang-lintang, kilat-thathit, lan mega-mega. Kajaba iku, cupu iku mawa ciri Bathara Surya.

Wanti-wanti welinge Dewi Windradi, aja nganti cupu iku kadenangan sapa wae. Kadhawuhan nyimpen sing primpen.

Kacarita Dewi Anjani, Raden Guwarsa lan Raden Guwarsi wis rumaja. Nalika Dewi Anjani pinuju dolanan Cupu Manik Asthagina, disumurupi Guwarsa lan Guwarsi. Amarga ngira yen cupu kang didarbe mbakyune iku asale saka peparinge Sang Resi, Guwarsa lan Guwarsi banjur nyuwun cupu kaya sing diduweni Dewi Anjani. Rehne Sang Resi ora rumangsa maringi cupu manik marang Dewi Anjani, mesthi wae ora bisa ngleksanani panyuwune Guwarsa-Guwarsi.

Cupu dolanane Dewi Anjani dipundhut dening Sang Resi, diiling-ilingi. Pancen endah tenan. Ing dhasaring cupu ana sastrane kang mratelakake asmane Bathara Surya. Resi Gotama nuli ndangu, saka ngendi pinangkane cupu iku. Amarga wangsulane Sang Dewi saka ingkang ibu, Resi Gotama banjur dhawuh nimbali Dewi Windradi. Sawise marak, Dewi Windradi didangu dening Sang Resi saka sapa pinangkane Cupu Manik Asthagina dolanane Anjani. Dewi Windradi mung meneng wae, ora wani wangsulan. Diambali nganti kaping 3 anggone Sang Resi mundhut priksa. Rehne Dewi Windradi tetep mbisu, njalari Resi Gotama duka, "Windradi, kowe kuwi manungsa apa tugu!" Sanalika Dewi Windradi dadi tugu watu item, meleng menges.

Sumber

• Mulyantoro, Majalah Jaka Lodhang