Wayang Pancasila

Wayang Pancasila iku carita wayang kang persis karo wayang purwa kang bedakaké mung lakon-lakoné, ning wayang Pancasila lakoné pejuang-pejuang bangsa Indonésia caritané uga bab perjuangan Bangsa Indonésia^[1]. Wayang modern iki kacipta amarga wayang-wayang purwa, madya lan gedhog ora bisa menuhi kaperluan masarakat, mligi kaperluan komunikasi^[2]. Mula iku kacipta wayang modern-modern liyan kanggo njangkepi faktor-fakttor panglancar komunikasi ning masarakat, kaya ta wayang wahana (1920), wayang kancil(1925), wayang wahyu (1960), wayang dobel, wayang sajati (1972), wayang budha lan wayang sadat (1985)^[2].

Wujudé Wayang Pancasila

Wujud wahana wayang iki bisa diomong padha karo wayang purwa, saora-orané meh padha persis karo wayang wahana atawa wayang suluh^[3].Wayang iki diciptakaké déning Suharsana Hadisusena (pegawé Kamentrian Penerangan kang ana ning Kutha Ngayogyakarta) watara taun 1950-an^[1]. Paraga wayang pancasila iku modifikasi saka rupané lakon-lakon wayang kulit purwa, lakon kasatria saka wayang pancasila rupané dipadakaké karo lakon-lakon panjajah lan para pejuang, karo klambi ijo kanggo para lakon-lakon wayang kulit purwa kaya ta Bima lan Arjuna, wayang pancasila iki ditambahi bedil lan ora lali ana bintang pangkaté uga^[1]. Dinggoni klambi, kathok dawa lan nganggo peci bala^[4]. Saka segi kaendahan seni kriya, peraga wayang pancasila kaya-kaya ngrusak kaendahan wayang kulit purwa^[1]. Wayang pancasila kago;ong wayang kontemporer, padha kaya wayang revolusi, wayang sadat lan wayang pandu.^[5] macem-macemé wayang kontemporer, kang duwé sajarah lan tokoh kang béda-béda.^[5] Jeneng-jeneng lakon kang ana ning wayang pancasila uga duwé arti kang ngambaraké sapa tokoh iku, kaya ta tokoh Jendral Spoor, panglima panjajah Walanda^[1]. Uga dibeber kanggo nyeritakaké carita-carita paristiwa Kamardikan Républik Indonésia kanti tujuan mènèhi "penerangan" bab filsafat Pancasila, UUD sarta GBHN ^[4] . Ana ning wayang Pancasila Jendral iku duwé celukan Senapati Rata Dahana, kang artiné Rata iku kereta api, lan dahana iku geni. kaya tembung celukan spoor iku padha karo sepur^[1].

Karana wayang pancasila iki akèh carita perang, nuli kurang apik manawa dadi tontonan, wayang pancasila iki ora maju.^[1] Watara taun 1951 wayang ora tau dibeber manèh.^[1]

Delengna Uga

Cathetan suku

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h www.pdwi.org^{[pranala mati permanèn]} dipununduh tanggal 28 April 2011, jam 04.50 WIB
↑ ^a ^b RAGAM WAYANG DINUSANTARA^{[pranala mati permanèn]} dipununduh tanggal 11 April 2011, tabuh 23.09 WIB
↑ jinis wayang Indonésia^{[pranala mati permanèn]} dipununduh tanggal 11 April 2011, tabuh 21.49 WIB
↑ ^a ^b SMK PEDALANGAN kls 10, hlm.52^{[pranala mati permanèn]} dipununduh tanggal 11 April 2011 tabuh 21.32 WIB
↑ ^a ^b koran TEMPO^{[pranala mati permanèn]} dipununduh tanggal 11 April 2011, tabuh 21.05 WIB

[wayang_panca-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h www.pdwi.org^{[pranala mati permanèn]} dipununduh tanggal 28 April 2011, jam 04.50 WIB

[wayang_nusantara-2] RAGAM WAYANG DINUSANTARA^{[pranala mati permanèn]} dipununduh tanggal 11 April 2011, tabuh 23.09 WIB

[pdwi-3] s wayang Indonésia^{[pranala mati permanèn]} dipununduh tanggal 11 April 2011, tabuh 21.49 WIB

[smk-4] SMK PEDALANGAN kls 10, hlm.52^{[pranala mati permanèn]} dipununduh tanggal 11 April 2011 tabuh 21.32 WIB

[tempo-5] ran TEMPO^{[pranala mati permanèn]} dipununduh tanggal 11 April 2011, tabuh 21.05 WIB

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]