Alfonsus Biru Kira

Alfonsus Biru Kira ingkang lair ing Jakarta, 14 Mei 1980 inggih punika sawijining pastor wonten ing Modio, Distrik Mapia Tengah, Kabupaten Dogiyai, Papua. Piyambakipun salah satunggaling tokoh ingkang merjuangaken pagesangan masarakat tani Papua kanthi luwih modhérn. Alfonsus Biru Kira lila ninggalaken pagesangan ing Jawa.

Perjuanganipun Alfonsus ing dalem merjuanganken pagesangan Papua punika boten gampil. Piyambakipun kedhah nglampahi alas, nyebrangi kali ingkang deres ilinipun lan kedhah minggah mandhap gunung kanthi mbekta beban ingkang boten ènthèng. Barang ingkang dibekta kaliyan Alfonsus inggih punika kopi, bawang gorèng lan noken. Barang – barang punika salajengipun disetor ing warung – warung. Menawi pajeng, arta saking setoran kopi wau diwangsulaken malih dhumateng masarakat tani Papua.

Ing dalem kesibukanipun Alfonsus minangka pastor lan pengajar ing sekolah tinggi filsafat ing Wagete, Kabupaten Deiyai, piyambakipun kalih minggu sepisan nyetori kopi. Padamelanipun boten pungkas wonten ngriku, Kira uga nyortir lan nyangrai kopi tani supados dados bubuk lan saged didol. Ing dalem nyangrai kopi punika butuhaken wekdal ingkang dangu, butuh wekdal antawisipun 45 - 60 menit kagem 1 kilogram kopi. Alfonsus nityasa nglampahi babagan punika amarga nasib tani Modio, ingkang laladanipun terpencil lan jarakipun 200 kilomèter saking Kutha Nabire. Ing Modio, asil ékonominipun namung saking berkebun lan damel noken.[1]

Tantangan Perubahan

besut

Désa Modio inggih punika laladan ingkang terpencil lan jarakipun saking jalur Trans - Nabire dugi Paniai inggih punika 45 kilomèter. Kali Mapia ingkang deres ilinipun, misah laladan Modio saking laladan liyan. Masarakat namung saged nyebrang kali nalika kalinipun asat ing mangsa ketiga. Boten wontenipun kreteg nyebabaken désa - désa ing laladan Pegunungan Mapia keisolasi. angkutan umum saking jalur Trans - Nabire namung dugi ing wates kali. Yèn bejo lan gadhah arta luwih, masarakat saged nyéwa ojèk. Yèn boten, masarakat kedhah mlampah 4 kilomèter nanjak bukit ing pedalaman.

Sakniki, laladan kang katutup badhé dibuka. Kairing kaliyan pembangunan infrastruktur ingkang rikat, masarakat Papua ing pedalaman sakniki ngadepi perubahan. Perubahan ingkang boten namung bekta pérangan positip, nanging uga négatip. Ananging, perubahan punika prakara ingkang mutlak, mesthi kedadèn lan kedhah siap diadhepi kaliyan masarakat.

Trans-Nabiré ngantos dugi Dogiyai ingkang dawanipun 200 kilomèter ingkang sampun dibangun boten namung bukak keisolasinan, ananging uga ngubah pasuryan ing laladan Papua. Keterbukaan punika mbekta sawetawis mupangat lan kegampilan. Dalan kagem nggayuh layanan keséhatan langkung gampil, bocah - bocah Papua saged mangkat sekolah kanthi gampil, lan regi - regi bahan kebutuhan pokok dados murah. Ananging, boten sedaya masarakat Papua punika siap kalih wontenipun perubahan. Nalika dalan didandani dados saé, wonten barang - barang saking kutha mlebet ing désa, bocah - bocah Papua malah padha tindak ing kutha. Piyambakipun lunga ing kutha kagem madosi padamelan ingkang langkung saé. Paham utawa gaya urip ingkang nganggep piranti - piranti kang méwah dados ukuran kabagyanipun (konsumerisme) nambah kathah. Masarakat sedaya wiwit ketergantungan kaliyan piranti saking kutha sampun tansah katon. Kairing kaliyan gampilipun dalan kagem nggayuh kesehatan, uga nyebaraken penyakit - penyakit ingkang énggal kaya ta saking AIDS ngantos kathah jinisipun penyakit malaria. Masarakat Papua boten siap kaliyan perubahan ingkang langkung santer miturut piyambakipun.

Ningali ketimpangan sosial lan budaya punika, Kira lajeng milih dalanipun piyambak. Wiwit saking tugas ing Modio nalika taun 2015, Kira wiwit medharaken lan nglompokaken asil - asil ékonomi masarakat Modio. Kopi, bawang lan noken inggih punika asil ékonomi utama. Kira lajeng ngirimaken barang dodolanipun ing njawi laladan. Kopi piyambakipun siapaken minangka olèh - olèh mata Modio. Kira gadhahi pepinginan bilih nalika Modio sampun dados utawa kalebet saking wisata religi Papua, kopi saged olèh - olèh. Tiyang ingkang péngin tumbas kopi punika kedhah tindak wonten Modio. Kira gulawenthah para muda mudi ing laladan ngriku, supados saged gantikaken piyambakipun nalika piyambakipun kedhah pindah laladan liyan. Yen mangké aksès laladan Modio sampun kabukak, masarakat saged dados tuan ing laladanipun piyambak.

Riwayat Pendidikan

besut

– SMA Kolese Gonzaga (1999)

– S-1 Filsafat di Driyarkara, Jakarta

– S-2 Teologi Universitas Sanata Dharma, Yogyakarta

Karya Tulis

besut

Menuju ke Alam Liar

Membentuk Diri Bersama Alam

Menafsir Dunia

Menuju Ke Titik Tertinggi

Berlayar Ke Timur Menuju Gereja Kontekstual di Tanah Papua

Bergerak Menjadi Papua

Berjuang Menuju Keheningan

Mgr. John Philip Saklil: Peletak Pondasi Keuskupan Timika

Karir

besut
  • Pekerja di Percetakan Kanisius, Yogyakarta (2000)
  • Serikat Jesus (SJ), Girisonta (2000)
  • Mengajar di Kolese Mikael, Surakarta (2006)
  • Mulai bekerja di Tanah Papua sebagai tim pastoral (2012)
  • Imam Diosesan di Keuskupan Timika (2015)
  • Koordinator Komisi Pendidikan Keuskupan Timika (2018)

Rujukan

besut
  1. Cahyaningrum, Siwi Yunita (2018-04-25). "Mengawal Modio Menuju Peradaban Modern". Kompas.