Basa Nias

basa Ostronésiyah kang tinuturan ing Pulo Niyas lan Kapuloan Batu

Basa Nias, utawa Li Niha sajeroning basa asliné, iku basa kang dipigunakaké déning kang ndunungi Pulo Nias. Basa iki minangka salah siji basa ing donya kang isih durung diweruhi persis saka endi asalé.

Nias
Li Niha
Dituturaké ing Indonésia
Wilayah Nias lan Kapulon Watu, Sumatra Lor
Gunggung panutur 770.000
Rumpun basa Cithakan:Infobox Language/genetic2
Sistem tulisan Latin
Kodhe basa
ISO 639-1 None
ISO 639-2 nia
ISO 639-3 nia

Basa Nias minangka salah siji basa donya kang isih tahan nganti saiki kanthi gunggung panganggo aktif watara setengah yuta jiwa. Basa iki bisa dikategori minangka basa kang unik amarga minangka siji-sijiné basa ing donya kang saben panambang tembungé wujud aksara urip utawa vokal. Basa Nias ngenal enem aksara vokal, yaiku a,e,i,u,o lan ditambah ö (diwaca "e" kaya sajeroning panyebutan "enem").

Tembung besut

Sawetara tembung basa Nias lan pertalan ing Basa Jawa.

  • Ya'ahowu = Biarlah engkau dberkati
  • Ya'o = Aku
  • Ahono = Tenang, Meneng
  • Ya`ugö = Panjenengan
  • Asu = Asu
  • Tola = Olèh
  • Lö Nasa = Durung
  • Ebua = Gedhé
  • Fofo = Manuk
  • Li Niha = Basa Nias
  • Lala = Cara, Dalan
  • Tötö`a = Dhadha
  • Tanö Niha = Pulo Nias
  • Idanö = Banyu
  • Tundraha = Sampan/Prahu
  • Hadia Turia? = Piyé kabaré?
  • Hauga Bözi? = Jam pira?

Bibliografi besut

  • Nothofer, Bernd (1986). "The Barrier island languages in the Austronesian language family". Ing Paul Geraghty; Lois Carrington; Stephen A. Wurm (èd.). FOCAL II: Papers from the Fourth International Conference on Austronesian Linguistics. Canberra: Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University. kc. 89–107. doi:10.15144/PL-C94.87.
  • Brown, Lea (1997). "Nominal Mutation in Nias". Ing Odé, Cecilia; Wim Stokhof (èd.). Proceedings of the Seventh International Conference on Austronesian Linguistics (ing basa Inggris). Amsterdam: Rodopi. ISBN 90-420-0253-0 – lumantar books.google.com.
  • Brown, Lea (2001). Grammar of Nias Selatan (PhD Thesis) (ing basa Inggris). University of Sidney: Department of Linguistics. hdl:2123/12669.
  • Brown, Lea (2005). "Nias". Ing Adelaar, Alexander; Himmelmann, Nikolaus P. (èd.). The Austronesian Languages of Asia and Madagascar (ing basa Inggris). London: Routledge. ISBN 0-7007-1286-0 – lumantar books.google.com.
  • Comrie, Bernard (2013), "Alignment of Case Marking of Full Noun Phrases", ing Dryer, Matthew S.; Haspelmath, Martin (èd.), The World Atlas of Language Structures Online (ing basa Inggris), Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology, dibukak ing 6 Juni 2019
  • Donohue, Mark (2008). "Semantic alignment systems: what's what, and what's not". Ing Donohue, Mark; Søren Wichmann (èd.). The Typology of Semantic Alignment (ing basa Inggris). Oxford: Oxford University Press.
  • Halawa, T.; Harefa, A.; Silitonga, M. (1983). Struktur Bahasa Nias [Nias Language Structure] (PDF) (ing basa Indonesia). Jakarta: Pusat Pembinaan dan Pengembangan Bahasa, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan. Dibukak ing 11 Dhésèmber 2021 – lumantar repositori.kemdikbud.go.id.
  • Nothofer, Bernd (1986). "The Barrier island languages in the Austronesian language family". Ing Paul Geraghty; Lois Carrington; Stephen A. Wurm (èd.). FOCAL II: Papers from the Fourth International Conference on Austronesian Linguistics. Canberra: Research School of Pacific and Asian Studies, Australian National University. kc. 89–107. doi:10.15144/PL-C94.87.
  • Sundermann, Heinrich (1913). Niassische Sprachlehre [Nias Grammar] (ing basa Jérman). 's-Gravenhage: Martinus Nijhoff – lumantar books.google.com.
  • Yoder, Brendon (2010). "Prenasalization and trilled release of two consonants in Nias". Work Papers of the Summer Institute of Linguistics, University of North Dakota Session (ing basa Inggris). 50. doi:10.31356/silwp.vol50.03.
  • Hämmerle, Johannes Maria (2001). Asal usul masyarakat Nias: suatu interpretasi (ing basa Indonesia). Yayasan Pusaka Nias. ISBN 978-979-95749-0-9.

Pranala njaba besut