Bumi
Bumi punika planet kaping tiga saking Srengéngé lan satunggal-satunggalipun obyek lang] ingkang dipunweruhi manggihaken patempatan kanggé urip. Punika dipunwontenaken amargi Bumi punika donya banyu, ingkang satunggal-satunggalipun wonten ing Sistem Tata Surya ngemot banyu lumahing ngalir. Mebesipun banyu Bumi wonten ing saganten globalipun, nutupi 70.8% saking kulit Bumi. Ingkang mbekta 29.2% saking kulit Bumi punika tanah, ingkang kathahipun wonten ing wangun bawana lan daratan ing satunggal hemisfer, hemisfer daratanipun Bumi.
.jpg) Foto Bumi saka luar akasa |
||||||||||
Penamaan
| ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Adjektif | Terestrial, Terran, Telluric, Tellurian, Kebumian | |||||||||
| Epos J2000.0[note 1] | ||||||||||
| Aphelion | 152.097.701 km 1,0167103335 SA | |||||||||
| Perihelion | 147.098.074 km 0,9832898912 SA | |||||||||
| Sumbu semi-mayor | 149.597.887,5 km 1,0000001124 SA | |||||||||
| Eksentrisitas | 0,016710219 | |||||||||
| Periode orbit | 365,256366 dina 1,0000175 taun | |||||||||
| Kecepatan orbit rata-rata | 29,783 km/s 107.218 km/jam | |||||||||
| Inklinasi | 1°34'43,3"[1] nuju Babagan Invariabel | |||||||||
| Bujur node menaik | 348,73936° | |||||||||
| Argumen perihelion | 114,20783° | |||||||||
| Satelit | 1 (Bulan) | |||||||||
Ciri-ciri fisik
| ||||||||||
| Jari-jari rata-rata | 6,371.0 km[2] | |||||||||
| Jari-jari khatulistiwa | 6.378,1 km[3] | |||||||||
| Jari-jari kutub | 6.356,8 km[4] | |||||||||
| Kepepatan | 0,0033528[3] | |||||||||
| Keliling khatulistiwa | 40.075,02 km (khatulistiwa)40.007,86 km (meridian)40.041,47 km (rata-rata) | |||||||||
| Luas permukaan | 510.072.000 km²[5][6][note 2] 148.940.000 km² dharatan (29,2 %) 361.132.000 km² perairan (70,8 %) | |||||||||
| Volume | 1,0832073×1012 km3 | |||||||||
| Massa | 5,9736×1024 kg[7] | |||||||||
| Kepadatan rata-rata | 5,5153 g/cm3 | |||||||||
| Gravitasi permukaan di khatulistiwa | 9,780327 m/s²[8]0,99732 g | |||||||||
| Kecepatan lepas | 11,186 km/s | |||||||||
| Hari sideris | 0,99726968 d[9]23h 56m 4.100s | |||||||||
| Kecepatan rotasi | 1674,4 km/jam | |||||||||
| Kemiringan sumbu | 23,439281° | |||||||||
| Albedo | 0,367[7] | |||||||||
| Suhu permukaan Kelvin Celsius |
| |||||||||
Atmosfer
| ||||||||||
| Tekanan permukaan | 101,3 kPa (Lumahing laut) | |||||||||
| Komposisi | 78,08% Nitrogen (N2) 20,95% Oksigèn (O2) 0,93% Argon 0,038% Karbon dioksidaSekitar 1% uwab banyu (variasi selaras iklim)[7] | |||||||||
.svg){kind=small}
Kathahipun daratan Bumi lumayan lembab lan katutupan tetuwuhan, dene lapisan es ing krajan kutub Bumi ing padang pasiripun ngemot banyu langkung kathah katimbang banyu ing lelana bumi, seganten, kali, lan uap banyu ing atmosfer. Kulit Bumi punika katata saking lempengan tektonik ingkang alon-alon mindhah, interaksi kanggé ngasilaken pegunungan, gunung geni, lan gempa bumi. Bumi gadhah inti njawi cairan ingkang ngasilaken kakawasaan magnet.
Gesang ing Bumi
besut
Bumi punika papan ingkang namung siji ingkang dipunweruhi sampun dados papan panggenan ingkang saé kanggé gesang. Gesang ing Bumi punika kawiwitan wonten ing badan toya ingkang kawitan ing Bumi sawatawis atus yuta taun sawisé Bumi terbentuk. Gesang ing Bumi sampun ngawontenaken wangun lan ngawengku macem-macem ekosistem ing Bumi lan lajeng nyebar sacara global nggadhahi wujud biosfer kanggé ngengingi.[10] Mula, gesang sampun nggadhahi dampak dhateng Bumi, kanthi ngowahi atmosfer lan lumahing Bumi kanthi cara ingkang signifikan wonten ing wekdal ingkang dawa, nyebabaken owah-owahan kados ta Great Oxidation Event.[11]
Bumi nyedhiyakake banyu cair—sawijining lingkungan ingkang nyedhiyakake kemungkinan kanggé molékul organik kang kompleks supados bisa kempal lan interaksi, lan ugi energi kang cukup kanggé njagi metabolisme.[12] Tetuwuhan lan organisme liyané njupuk gizi saking banyu, lemah, lan atmosfer. Gizi-gizi punika terus-terusan didaur ulang antarane spésiès-spesiès ingkang béda.[13]
Réferènsi
besut- ↑ Allen, Clabon Walter; Cox, Arthur N. (2000). Allen's Astrophysical Quantities. Springer. kc. 294. ISBN 0387987460.
{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Various (2000). David R. Lide (èd.). Handbook of Chemistry and Physics (édhisi ka-81st). CRC. ISBN 0849304814.
- ↑ a b IERS Working Groups (2003). "General Definitions and Numerical Standards". Ing McCarthy, Dennis D.; Petit, Gérard (èd.). IERS Technical Note No. 32. U.S. Naval Observatory and Bureau International des Poids et Mesures. Diarsip saka sing asli ing 2014-04-19. Dibukak ing 2008-08-03.
{{cite conference}}: CS1 maint: multiple names: editors list (link) - ↑ Cazenave, Anny (1995). Ahrens, Thomas J. (èd.). Global earth physics a handbook of physical constants (PDF). Washington, DC: American Geophysical Union. ISBN 0-87590-851-9. Diarsip saka sing asli (PDF) ing 2009-03-24. Dibukak ing 2008-08-03.
- ↑ Pidwirny, Michael (2006-02-02). "Surface area of our planit covered by oceans and continents.(Table 8o-1)". University of British Columbia, Okanagan. Dibukak ing 2007-11-26.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(pitulung) - ↑ Masalah sitiran: Tenger
<ref>ora trep; ora ana tèks tumrap refs kanthi jenengcia - ↑ a b c Masalah sitiran: Tenger
<ref>ora trep; ora ana tèks tumrap refs kanthi jenengearth_fact_sheet - ↑ Yoder, C. F. (1995) p. 12.
- ↑ Allen, Clabon Walter; Cox, Arthur N. (2000). Allen's Astrophysical Quantities. Springer. kc. 296. ISBN 0387987460.
{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link) - ↑ Rutledge, Kim (24 Juni 2011). "Biosphere". National Geographic. Dibukak ing 1 November 2020.
{{cite web}}: Invalid|display-authors=dll(pitulung) - ↑ "NASA Astrobiology Institute". astrobiology.nasa.gov. Dibukak ing 2023-11-09.
- ↑ Masalah sitiran: Tenger
<ref>ora trep; ora ana tèks tumrap refs kanthi jenengab2003 - ↑ Singh, J. S.; Singh, S. P.; Gupta, S.R. (2013). Ecology environmental science and conservation (édhisi ka-First). New Delhi: S. Chand & Company. ISBN 978-93-83746-00-2. OCLC 896866658.
Masalah sitiran: Tenger <ref> ana tumrap golongan aran "note", nanging tenger <references group="note"/> sing magepokan ora ana, utawa </ref> panutup ora ana