Dewi Citrawati
Dèwi Citrawati inggih punika putri Prabu Citradarma, raja Magada. Ingkang njejawah sonten Dèwi Citrawati inggih punika Prabu Arjuna Sasrabahu, inggih punika Patih Suwanda alias Bambang Sumantri. Pinanganipun saged katampi menawi Sumantri saged ngawontenaken panyuwun Dèwi Citrawati inggih punika ngupadikaken wolung atus kényo ingkang kersa dados mabèn Dèwi Citrawati. [1]
Tegesipun Nama lan Sifat
besutDados tokoh ringgit, Dèwi Citrawati ingkang ngrupikaken titisan Dèwi Sri Widawati ingkang ngagungani karakter putri ingkang salajeng kersa ngginakaken kekuwaosan garwanipun kagem karemenanipun piyambak. Nama Citrawati ngandhut artos putri ingkang gadhahi sinar ingkang padhang. Dèwi Citrawati ngagungani sipat remen banda donya, remen pamèr bandanipun, setya bekti dhateng garwanipun. [1] [2]
Lampahan Kauripan
besutSadèrèngipun bekta Dèwi Citrawati dhateng Maespati, Patih Suwanda kedah perang mengsah Prabu Darmawasésa saking kenaléndran Widarba ugi pasukan dénawanipun. Kathah naléndra-naléndra ingkang rawuh njambé Dewi Citrawati, ananging piyambakipun salajeng nolak. Amargi Dewi Citrawati ngarepaken sapriyantun titis Wisnu. Para naléndra ingkang katolak lajeng sepakat badhé nggempur nagari Magada. Prabu Citragada ajrih sanget ugi boten saged ngadepi kekiyatan para naléndra kesebat.
Naléndra ingkang tepang sakti punika sakasinggihanipun sampun langkung rumiyin nglamar Dewi Citrawati, ananging sang Dèwi boten remen. Ananging, kagem pajar-pajaran nolak lamaranipun, Prabu Citragada boten wani. Sesampunipun nyédani Prabu Darmawasesa ugi ngawon wonten wayah Boma Narakasura punika. Ananging sesampunipun Nanggala nekani pati kondur dhateng asalipun, inggih punika wonten ing Batarakan pasukanipun, Patih Suwanda taksih kedah nyaosaken syarat wikraman bèntenipun inggih punika ngupadikaken Putri Domas utawi Maru Domas inggih punika wolung atus priyantun kènyo ingkang kersa dados mabèn Dewi Citrawati.
Amargi syarat punika kedadosan dipunpenuhi Patih Suwanda saged bekta Dewi Citrawati. Ananging, tembé margi ngantos dhateng watesan kenaléndran Maespati, Patih Suwanda boten nglajengaken saben margenipun, mbèntenaken nantang naléndranipun kersa perang tanding kaliyanipun, sadèrèngipun ngabritaken putri Magada punika. Amargi tantangan punika Arjuna Sasrabahu murka, lajeng numindakaken triwikrama, saliranipun malih dados makhluk ingkang agung, ingkang dipunsebat brahala. Mriksani kadadéyan punika Patih Suwanda kajrihan ugi énggal ngakèn kasoran. Pramila patih punika dipunpecat.
Dèwi Citrawati lajeng diparingaken dhateng Prabu Arjunasasra ugi dados permaisurinipun. Pramila nyetunggala titis Wisnu kaliyan titis Dewi Sri. Prabu Rahwana ingkang salajeng ngupadi titisan Dewi Sri midhanget menawi Dèwi Citrawati wonten ing Maespati, lajeng nempuh nagari kesebat. Angkatan perang Maespati dipunngandap patih Sumantri perang ngekahi nagarinipun kanthi kendel. Sesampunipun dados permaisuri kenaléndran Maespati, Dèwi Citrawati mbujuk garwanipun kagem mindhahaken Taman Sriwedari saking Kahyangan Untarasagara dhateng Kenaléndran Pati. [3]
Sesampunipun dipunpindah Taman Sriwedari kedadosan Dèwi Citrawati nyuwun garwanipun kagem mbendung lèpèn Gangga kersanipun panjenenganipun saged nglangi sareng dayang-dayangipun. Kanggè ngremenaken garwanipun , Prabu Arjuna Sasrabahu lajeng numindakaken triwikrama dadosipun saliranipun gantos wujud dados buta ingkang ageng. Piyambakipun saré ngubengi lèpèn, dadosipun salira agungipun nduwe gina dados bendungan. Amargi pambendungan punika, tirta lèpèn Gangga mbludag. Tirta lepen punika ngenani perkémahanipun bala tentara Alengka. Menika dadosaken murka Prabu Dasamuka sareng pasukanipun, nalendra Alengka nyerang panggénanipun Dèwi Citrawati.
Sumantri nyobi mambengi serbuan tentara Alengka ugi amukan Dasamuka, ananging gagal. Sumantri gugur. Dèwi Citrawati lajeng belati kaliyan nyédani salira dipuntumuti dening sedaya putri istana Maespati. Amargi takdir dèrèng kalanipun, piyambakipun saged dipunsugengaken kondur dening Prabu Arjunawijaya. Dèwi Citrawati kaliyan Prabu Arjunasasra kagungan putra asmanipun Prabu Ruryana ingkang dinobataken dados nalèndra Maespati sesampunipun Prabu Arjunawijaya gugur dening Rama Bargawa kaliyan pantawis pusakanipun ingkang gadhah asma Bargawastra. [1]
Rujukan
besut- ↑ a b c Wangi, Sena (1999). ENSIKLOPEDI WAYANG INDONESIA. Jakarta. kc. 392–393. ISBN 979-9240-02-6.
- ↑ KRMH. H. Wirastodipuro, BcAP, KRMH. H. Wirastodipuro, BcAP. RINGGIT WACUCAL. Surakarta. kc. 368. ISBN 979-8217-47-0.
- ↑ Ensiklopedia Wayang Purwa 1 - ( Compendium ). Proyek Pembinaan Kesenian, Direktorat Pembinaan Kesenian, Dit. Jen. Kebudayaan Departemen P&K. kc. 113–114.