Gasherbrum I
Gasherbrum I (Urdu: گاشربرم-1,Cina prasajanipun: 加舒尔布鲁木Saya峰; tradhisional Cina: 加舒尔布鲁木Saya峰, pinyin: Jiāshūěrbùlǔmù I FENG), ugi dipuntepang dados headen peak utawi puncak tersembunyi utawi K5. Gasherbrum I (ingkang ugi dipuntepang minangka Hidden Peak utawi K5) inggih punika puncak ingkang inggil urutan 11 wonten ing donya, manggenipun wonten ing antawisipun Pakistan kaliyan China wonten ing tlatah Gilgit, Baltistan, Pakistan. Gasherbrum I inggih punika salah satunggaling pérangan saking massif Gasherbrum, ingkang dumunung wonten ing tlatah Karakoram saking Himalaya. Gasherbrum misuwur kanthi nama “Shining Wall”, babagan punika amargi gunung Gasherbrum saged dipunpirsani saking Gasherbrum IV. Nanging teges sajatosipun inggih punika saking “rgasha” ingkang ngemu teeges “éndah” kaliyan “Brum” ingkang ngemu teges “Gunung” wonten ing Balti, prami tegesipun Gasherbrum inggih punika “Gunung ingkang éndah” Gasherbrum dipunpilih dados K5(tegesipun 5 Karakoram) kaliyan TG Montgomery wonten ing taun 1856, nalika kaping pisan mirsani Puncak Karakoram langkung saking 200 km tebihipun nalika Big Trigonometry Survey of India. Wonten ing taun 1892, William Martin Conway maringi nama alternatif, “Hidden Peak”. William kaping satunggal minggah dhateng Gasherbrum nalika tanggal 5 Juli taun 1958 kaliyan Pete Schoening saha Andy Kauffman saking èkspèdhisi wolu jaler Amérika ingkang dipunpandegani déning Nicholas B. rapi. Minangka anggotanipun tim wolu jaler punika wonten Richard K. Irvin, Tom Nevison, Tom McCormack, Bob Swift saha Gil Roberts.[1]
| Gasherbrum I | |
|---|---|
| Hidden Peak | |
 Gasherbrum I in 2001 | |
| Titik dhuwur dhéwé | |
| Èlevasi | 8,080 m (26,510 ft) Ranked 11th |
| Prominèn | 2,155 m (7,070 ft) |
| Isolasi | 24 kilometres (15 mi) |
| Pratélan | Eight-thousander Ultra |
| Géografi | |
| Parent range | Karakoram |
| Panjatan | |
| Panjatan pisanan | July 5, 1958 by an American team |
| Rute gampang dhéwé | snow/ice climb |
Sajarah Gasherbrum I
besutNalika taun 1856, Thomas George Montgomerie, British Royal Engineers letnan kaliyan anggota saking Great trigonometri Survey saking India mirsani sekelompok puncak ingkang inggil wonten ing Karakoram saking tebih, kirang langkung 200 km. Piyambakipun nyebataken gangsal saking puncak K1, K2, K3, K4 kaliyan K5, K inggih punika Karakoram. Wonten ing wekdal punika K1 misuwur kanthi nama Masherbrum, K3 misuwur kanthi nama Broad Peak, K4 misuwur kanthi nama Gasherbrum II, lan K5 minangka Gasherbrum I.[2] Gasherbrum dipunpilih dados K5(tegesipun 5 Karakoram) kaliyan TG Montgomery wonten ing taun 1856, nalika mirsani Puncak Karakoram langkung saking 200 km tebihipun(wonten ing acara Great Trigonometry Survey of India). Wonten ing taun 1892, William Martin Conway maringi nama alternatif, “Hidden Peak”. William ingkaping satunggal minggah dhateng Gasherbrum nalika tanggal 5 Juli taun 1958 kaliyan Pete Schoening saha Andy Kauffman saking èkspèdhisi wolu jaler Amérika ingkang dipunpandegani déning Nicholas B. rapi. Minangka anggotanipun tim wolu jaler punika wonten Richard K. Irvin, Tom Nevison, Tom McCormack, Bob Swift saha Gil Roberts.[1]
Pendakian
besut- Taun 1934 Ekspedisi internasional ingkang ageng dipunpandegani kaliyan Switserlan GO Dyhrenfurth, badhé ngawontenaken eksplorasi Gasherbrum I kaliyan II. Kalih pendaki punika dumgi 6.300 m/20, 650 kaki.[3]
- Taun 1936 saking èkspèdhisi Perancis dumugi 6.900 m/22, 630 kaki.[3]
- Taun 1958 tim saking Amérika ngawontenaken pendakian ingkang kaping satunggal.[3]
- Taun 1975 Reinhold Messner kaliyan Peter Habeler dumugi puncak kanthi rute énggal, inggih punika rute sisih kilèn-lèr kanthi minggah gagrag Alpin murni. Piyambakipun minggah mbetahaken wekdal 3 dinten. Wonten ing taun punika, tim saking Ostenrik ingkang dipunpandegani kaliyan Hanns Schell dumugi puncak kanthi rute Amérika.[3]
- Taun 1977 déning kalih tiyang saking Slowén inggih punika Nejc Zaplotnik kaliyan Andrej Stremfelj kanthi rute ingkang énggal.
- Taun 1980 èkspèdhisi saking Perancis gangsar ngawontenaken pendakian liwat rute sisih lèr.[3]
- Taun 1980 ingkang minggah saking Jepang.[3]
- Taun 1982 G. Sturm, M. Dacher kaliyan S. Hupfauer saking Jerman minggah dhateng gunung punika. Nalika wonten ing taun ingkang sami, wonten tiyang èstri ingkang kaping satunggal dhateng puncak gunung punika, Marie-José Valençot. Sanèsipun Sylvain saking Switserlan, ski saking puncak 8000 mèter tumuju base camp.[3]
- Taun 1983 Jerzy Kukuczka kaliyan Wojciech Kurtyka, nyobi rute énggal kanthi gagrag pendagian Alpine tanpa dipunbiyantu kaliyan oksigèn.[3]
- Taun 1983 Tim saking Spanyol kaliyan Switserlan ugi saged minggah kanthi gangsar.[3]
Taun 1985 Pendakian solo déning Benoît Chamoux.[3]
- Taun 2003 19 tiyang dumugi puncak, 4 orang séda, salah satunggaling Mohammad Oraz.[3]