Imlèk
Imlèk (lafal Hokkian saka 阴历, pinyin: yin li, kang tegesè tanggalan utawa sasi) utawa Tanggalan Tionghoa yaiku tanggalan lunisolar kang diwangun kanthi cara nggabungaké tanggalan rembulan lan tanggalan srengéngé.[1]
Tanggalan Tionghoa saiki isih diaggo kanggo mèngeti dina riyaya tradhisional Tionghoa lan milih dina kang becik kanggo palakrama utawa uga kanggo mbukak usaha.[1] Tanggalan Tionghoa uga diarani tanggalan agrikultur (nónglì 农历/農曆), "Tanggalan Yin 阴历/陰曆" (awit ana sesambungané karo bulan], "Tanggalan kawak" (jìulì 旧历/舊曆) sawisé "tanggalan anyar" (xīnlì 新历/新曆) yaiku tanggalan Masèhi, diadopsi dadi tanggalan resmi, lan "Tanggalan Xià 夏历/夏曆" kang ora padha karo tanggalan saiki.[1]
Sajarah besut
Huang Di besut
Tanggalan Tionghoa wiwit dikembangaké nalika milenium kaping 3 SM, nalika iku dicritakaké yèn tanggalan iki tinemu karo panguwasa legendaris kang kaping 4, Kaisar Yáo.[2] Siklus 60 taun (gānzhī atau liùshí jiǎzǐ) wiwit nggunakaké nalika milenium kaping 2 SM.[2] Tanggalan kang luwih lengkap dikukuhaké nalika taun 841 SM ing jaman Dinasti Zhōu kanthi nambahaké aturan bulan ganda lan bulan pertama saben taun wiwit cerak karo titik balik srengéngé ing mangsa dingin.[2]
Dinasti Qin besut
Tanggalan Sìfēn (4 triwulan), kang wiwit diterapake kurang luwih taun 484 SM, ya iku tanggalan Tionghoa kang sepisanan kang nganggo pritungan kang luwih akurat.[2] Tanggalan iki nggunakaké pananggalan srengéngé 365,25 dina, kanthi siklus 19 taun (235 bulan), kang ana ing ngèlmu kawruh Barat kang dikenal kanthi jeneng Peredaran Metonic.[2] Titik balik srengéngé mangsa dingin ya iku sasi kang sepisanan lan sasi gandané disisipaké nututi sasi kaping 12.[2] Ing taun 256 SM, tanggalan iki wiwit digunakaké karo nagara Qín, banjur diterapaké ing kabéh nagari Cina sawisé Qín nguwasani kabéh nagari Cina lan dadi Dinasti Qín.[2] Tanggalan iki tetep digunakaké nalika wiwitan kakuwasaané Dinasti Hàn Barat.[2]
Shio besut
Rolas kéwan (十二生肖 shíèr shēngxiào, utawa 十二屬相 shíèr shǔxiāng) kang dadi lambang rolas Cabang Bumi miturut urutané ya iku:[1]
Cathetan suku besut
| Artikel iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké. |