|
[[Gambar:Traditional indonesian instruments03.jpg|thumb|400px|right|Gambar Gendèr]]
'''Gendèr''' iku salah siji piranti [[gamelan Jawa]].<ref name="capit1"/> Gendèr ing gamelan sléndro duwé 11-12 [[wilah]] singkang tipis lan digawé saka [[logam]], manawa ana ing [[gamelan]] [[pélog]] duwé 12-13 wilah, nanging ana uga gendèr singkang mung duwé 7 wilah.<ref name="capit1">[Mertosedono, Amir.1986.''Sajarah Wayang''. Semarang:Dahara Prize] (halaman 45)</ref> Wilah-wilah iku ditata ana ing tali kang dipasang ing kayu kang ana ing kiwa tengené.<ref name="capit1"/> Ana ing sangisoré wilah-wilah mau dipasang [[bumbung]], kang gunané kanggo kothak swara.<ref name="capit1"/> Bumbung-bumbung iku dikethok kanthi ukuran manéka rupa.<ref name="capit1"/> Kanggo nadha singkang paling ngisor, bumbungé utawa pringé dikethok singkang paling ngisor rosé.<ref name="capit1"/> Kanggo [[nadha]] singkang luwih dhuwur dikethokaké pring utawa bumbung singkang luwih dhuwur.<ref name="capit1"/>
Piranti singkang kanggo nabuh utawa tabuh gendèr racaké luwih cendhèk ketimbang [[gambang]] singkang digawé saka kayu.<ref name="capit1"/> Instrumèn gendèr ditabuh nganggo tabuh singkang wujudé bundher (dilapisi nganggo kain) kanthi cekelan singkang cendhak.<ref name="internet4">[http://ki-demang.com/index.php/gambar_wayang/gbook15/plugins/content/jw_allvideos/includes/players/wmvplayer/php_files/gambar_wayang/index.php?option=com_content&view=article&id=204&Itemid=488 Gender](diundhuh tanggal 29 Maret 2011)</ref>
Carané nyekel gendèr ya iku antarané [[driji]] tuding karo driji tengah.<ref name="capit1"/> Driji-driji saka [[tangan]] tengen utawa tangan kiwa dienggo mithet utawa ngemèk wilah iku, supaya swarané mandheg.<ref name="capit1"/>
Ana ing pakeliran [[wayang]], gendèr minangka ngiringi carita, dialog utawa gunem antarané tokoh utawa paraga wayang.<ref name="capit1"/> Gendèr ya iku salah siji ricikan gamelan singkang fungsiné kanggo instrumén mélodi.<ref name="internet1"/> Anané gendèr ing péntas gamelan kalebu wigati.<ref name="internet1"/> Ing pagelaran [[wayang kulit]] ricikan gamelan gendèr duwé fungsi kanggo nguripaké swasana, nuntun [[dhalang]].<ref name="internet1">[http://gamelan.web.id/index.php?cmd=rck&rck=gdbr Gender Barung](diundhuh tanggal29 Maret 2011)</ref> Ing pagelaran wayang, panabuh gendèr duwé peran kang utama, kudu nabuh instrumèn singkang ora tau mandheg sawengi muput.<ref name="internet4"/>
== Jinisé gendèr ==
Jinise gendèr kapérang dadi [[3|telu]], ya iku:<ref name="capit1"/>
# gendèr penembung ya iku gendèr singkang gedhé dhéwé,
# gendèr barung, duwé wilah logam utawa métal singkang ukurané sedhengan lan titi nadhané saoktaf luwih cilik ketimbang gendèr penerus.<ref name="internet3">[http://www.scribd.com/doc/27559092/PERANGKAT-GAMELAN-JAWA Perangkat Gamelan Jawa](diundhuh tanggal 29 Maret 2011)</ref>
# gendèr penerus, duwé wilah singkang paling cilik lan titi nadhané saoktaf luwih dhuwur ketimbang gendèr barung.<ref name="internet3"/>
== Rumus nabuh gendèr ==
| 