Wikipédia

Burisrawa: Béda antara owahan

Luru sajarah
← Besutan sadurungéBesutan sawisé →
Konten dihapus Konten ditambahkan
VisualTèks wiki
Rapekna
TracySurya (parembugan | pasumbang)
8.255 suntingan
c lumayan rapi?
Larik 1:
{{rapekna}}
[[Image:Burisrawa-kl.jpg|thumb|Burisrawa]]
Miturut layang [[Mahabharata]], '''Burisrawa''' iku salugunesaluguné putraneputrané Prabu [[Sommadatta]] ing negara [[Baliha]]. Nanging yenyén miturut pakem padhalangan, Burisrawa kuwi putraneputrané Prabu Salya ([[Salyapati]]), ratu ing [[Mandaraka]] klawan [[Endang Pujawati]] iya [[Setyawati]] sing angka papat. DeneDéné urutaneurutané mangkenemangkéné:
1. #Dewi [[Erawati]], kagarwa Raden [[Kakrasana]] iya Prabu [[Baladewa]] nata ing [[Mandura]], banjur peputra Raden [[Wisatha]] lan [[Wimuka]].
2.#Dewi [[Surtikanthi]], kagarwa Adipati [[Karna]] (Suryatmaja) nata ing [[Awangga]], peputra [[Warsakusuma]], lan [[Warsasena]].
3. #Dewi [[Banowati]], kagarwa Prabu [[Suyudana]], nata ing [[Astina]], peputra Sarojakusuma iya [[Lesmana Mandrakumara]], lan Dewi [[Lesmanawati]].
4. #Raden Burisrawa, lenggah ing kasatriyan Cidhekembang, garwanegarwané asma Dewi [[Kiswani]], atmajaneatmajané Prabu [[Kiswamuka]], ratu ing negara [[Cedhisekar]]. Karo Dewi Kiswani, peputra siji, [[Arya Kiswara]].
5. #Raden [[Rukmarata]], lenggah ing kasatriyan [[Pabutulan]].
Jumbuh klawan wujude sing setengah yaksa kanthi rambut gimbal diudhal-udhal, Burisrawa seneng nguja kesenengane, golek menange dhewe, dhemen gawe gendra. Nanging bawane anak ratu apamaneh kecaket karo Prabu Baladewa lan adipati Karna, ora ana wong sing wani nyaruwe marang kabeh tumindhake Burisrawa.▼
Burisrawa kayungyun banget marang Dewi Wara Sumbadra wiwit nalika Wara Sumbadra isih kenya nganthi tumekane dadi garwane Arjuna lan malah kepara wis peputra Abimanyu barang, gandrunge Burisrawa marang Sang Dewi ora tau mendha.▼
Burisrawa iya banget sengit nginggit-inggit marang Setyaki, amarga nalika nglamar Dewi Wara Sembadra ing Dwarawati, Burisrawa tau diajar Setyaki ing alun-alun nganti lempe-lempe, kamangka Burisrawa wis nyandhang cara temanten. Ya wiwit iku Burisrawa sengit kepati klawan Setyaki.▼
Ing lakon Sembadra Larung, Burisrawa dicritakake minta sraya marang Bathari Durga ing pasetran Gandamayin iya Dhandangmangore supaya bisa sapatemon karo Sumbadra. Bathari Durga ngendhikani, yen Burisrawa bisa sapatemon karo Sumbadra, nanging ora bisa gepokan salira. Nalika semana Arjuna pinuju grogol (mbebedhag kidang ing alas Winangsraya. Kanthi ancas nedya pepasihan (cumbana) karo Sumbadra, Burisrawa njujug taman Madugandha, taman keputren ing kasatriyan Madukara. Kanthi tetembungan manis manuhara, Burisrawa njaluk usadaning lara asmara marang Sumbadra. Amarga Sang Dewi ora kersa nglanggati, Burisrawa banjur ngunus kerise. Dewi Sumbadra diagar-agari keris, nanging tetep puguh ora gelem nuruti kekarepane Burisrawa. Kerise sing diagar-agarake iku malah banjur ditubruk wani dening Dewi Sumbadra saengga sirna margalayu. Burisrawa kamitenggengen. Jrone ora mobah lan ora mosik, ana aloke emban kang tumeka papan kono. Burisrawa gage mlayu ngnedring ninggalake taman, mlebu ing tengah alas.▼
Kasatriyan Madukara dadi geger sawise para emban nyumurupi kunarpane Dewi Sumbadra. Saka pamrayogane Prabu Kresna, Dewi Sumbadra banjur dilarung ana Bengawan Gangga ( Swilugangga), kanthi rineksa Gathutkaca saka gegana. Wsusanane layone Sumbadra diuripake Antareja kang jumedhul saka Saptapratala nedya ngupadi sudhermane. Gathotkaca nduga yen Antareja kuwi kang njalari patine Dewi Wara sumbadra. Tanpa ditakoni terus ditimblis saka dirgantara. Dadi perang rame. Leloronne padha digdayane. Sabanjure lelorone dipisah dening Wara sumbadra. Sang Dewi banjur nyritakake lelakone kang sanyatane. Ya merga lelakon iki, Antareja banjur bisa kepanggih marang ramane, yaiku Raden Bratasena iya Werkudara.▼
Ing lakon Kresna Duta, Burisrawa marani Setyaki sing lungguh ngedangkrang sila tumpang ing dhuwur kreta Jaladara. Setyaki ditawani omben-omben utawa inuman tuak waragan. Karepe mono yen Setyaki gelem ngombe terus mendhem, Burisrawa nedya males ukum. Setyaki bakal genti diajar ana alun-alun Astina. Nanging Setyaki ora gelem melu ngombe, kanthi pawadan wedi yen ketagihan.▼
Amarga Burisrawa pijer nawani inuman tuak waragan, Setyaki jengkel. Gendul isi inuman tuak disaut banjur dikeprukake ing sirahe Burisrawa. Burisrawa nesu banget, satemah dadi bandayuda. Lagi rame-ramene adu jotos, dumadakan wadyabala srayane Prabu Duryudana ngebyuk nedya ngranjab Setyaki. Setyaki lumajar nggendring mlebu kedhaton, nusul ingkang raka Sang Prabu Kresna kang lagi pirembugan parang Prabu Duryudana dalah para sesepuh Astina.▼
Amarga Prabu Kresna anggone dadi duta ora klakon ngeluk panggalihe Prabu Duryudana kang atos lan wangkot iku, satemah bakal dadi perang gedhe sinebut perang Baratayuda Jayabinangun.▼
Dina kang kaping patbelas, Burisrawa maju ing paprangan, ditandingi Setyaki. Nalika iku Mahasenapati Kurawa isih diasta Pandhita Durna.▼
Bawane kalah gedhe dhuwur, kalah sentosa, Setyaki bisa dipikut dening Burisrawa. Setyaki banjur dibanting sakayange, nuli kinakahan. Setyaki ora bisa bangga maneh. Burisrawa banjur ngunus candrasa.▼
Nalika candrasa arep ditamakake ing anggane Setyaki, dumadakan bahu-tangane sing tengen Burisrawa "timpal alias tugel thel ketaman jemparing Nagabandha. Panah Nagabandha iku panahe Setyaki. Dene sing namani panah mau Arjuna awit saka iguh pertikele Prabu Kresna. Rumangsa uwal saka kakahane Burisrawa, Setyaki gage ngadheg nyat, terus nyadhak candrasa duweke Burisrawa banjur ditamakake ana janggane Burisrawa saengga tigas pancing, mustakane gumlundung ing bantala. Burisrawa sirna margalayu ana paprangan Tegal Kurusetra. Mula lakon patine Burisrawa iku uga banjur disebut lakon "Timpalan".▼
{{Stub}}▼
 
===UgaBurisrawa Delengen=gandrung==
▲Jumbuh klawan wujudewujudé sing setengah yaksa kanthi rambut gimbal diudhal-udhal, Burisrawa seneng nguja kesenengane, golekgolèk menangemenangé dhewedhéwé, dhemen gawegawé gendra. Nanging bawanebawané anak ratu apamanehapa manèh kecaket karo Prabu Baladewa lan adipati Karna, ora ana wong sing wani nyaruwenyaruwé marang kabehkabèh tumindhaketumindhaké Burisrawa.
▲Burisrawa kayungyun banget marang Dewi [[Wara Sumbadra]] wiwit nalika Wara Sumbadra isih kenya nganthinganti tumekanetumekané dadi garwanegarwané [[Arjuna]] lan malah kepara wis peputra [[Abimanyu]] barang, gandrungegandrungé Burisrawa marang Sang Dewi ora tau mendha.
▲Burisrawa iya banget sengit nginggit-inggit marang [[Setyaki]], amarga nalika nglamar Dewi Wara Sembadra ing [[Dwarawati]], Burisrawa tau diajar Setyaki ing alun-alun nganti lempelémpé-lempelémpé, kamangka Burisrawa wis nyandhang cara temantentemantén. Ya wiwit iku Burisrawa sengit kepati klawan Setyaki.
▲Ing lakon [[Sembadra Larung]], Burisrawa dicritakakedicritakaké minta sraya marang Bathari [[Durga]] ing pasetranpasétran [[Gandamayin]] iya DhandangmangoreDhandangmangoré supaya bisa sapatemon karo Sumbadra. Bathari Durga ngendhikaningendikani, yenyén Burisrawa bisa sapatemon karo Sumbadra, nanging ora bisa gepokan salira. Nalika semana Arjuna pinuju grogol (mbebedhag kidang ing alas [[Winangsraya]]. Kanthi ancas nedya pepasihan (cumbana) karo Sumbadra, Burisrawa njujug taman Madugandha[[Maduganda]], taman keputrenkeputrén ing kasatriyan [[Madukara]]. Kanthi tetembungan manis manuhara, Burisrawa njaluk usadaning lara asmara marang Sumbadra. Amarga Sang Dewi ora kersa nglanggati, Burisrawa banjur ngunus kerisekerisé. Dewi Sumbadra diagar-agari keris, nanging tetep puguh ora gelem nuruti kekarepanekekarepané Burisrawa. KeriseKerisé sing diagar-agarakeagaraké iku malah banjur ditubruk wani deningdéning Dewi Sumbadra saenggasaéngga sirna margalayu. Burisrawa kamitenggengen. JroneJroné ora mobah lan ora mosik, ana alokealoké emban kang tumeka papan kono. Burisrawa gagegagé mlayu ngnedringngendring ninggalakeninggalaké taman, mlebu ing tengah alas.
▲Kasatriyan Madukara dadi gegergègèr sawisesawisé para emban nyumurupi kunarpanekunarpan Dewi Sumbadra. Saka pamrayoganepamrayogané Prabu [[Kresna]], Dewi Sumbadra banjur dilarung ana [[Bengawan Gangga]] ( Swilugangga), kanthi rineksa [[Gathutkaca]] saka gegana. WsusananeWusanané layonelayoné Sumbadra diuripakediuripaké [[Antareja]] kang jumedhul saka [[Saptapratala]] nedya ngupadi sudhermanesudhermané. Gathotkaca ndugangira yenyén Antareja kuwi kang njalari patinepatiné Dewi Wara sumbadra. Tanpa ditakoni terus ditimblis saka dirgantara. Dadi perang rameramé. LeloronneLeloroné padha digdayanedigdayané. SabanjureSabanjuré leloroneleloroné dipisah deningdéning Wara sumbadraSumbadra. Sang Dewi banjur nyritakakenyritakaké lelakonelelakoné kang sanyatanesanyatané. Ya merga lelakon iki, Antareja banjur bisa kepanggih marang ramaneramané, yaiku Raden Bratasena iya [[Werkudara]].
 
==Patiné Burisrawa==
▲Ing lakon [[Kresna Duta]], Burisrawa marani Setyaki sing lungguh ngedangkrang sila tumpang ing dhuwur kreta Jaladara. Setyaki ditawani ombenombèn-ombenombèn utawa inuman tuak waragan. KarepeKarepé mono yenyén Setyaki gelem ngombengombé terus mendhemmendem, Burisrawa nedya males ukum. Setyaki bakal genti diajar ana alun-alun [[Astina]]. Nanging Setyaki ora gelem melumélu ngombengombé, kanthi pawadan wedi yenyén ketagihan.
▲Amarga Burisrawa pijer nawani inuman tuak waragan, Setyaki jengkeljéngkél. Gendul isi inuman tuak disaut banjur dikeprukakedikeprukaké ing sirahesirahé Burisrawa. Burisrawa nesu banget, satemah dadi bandayuda. Lagi rameramé-rameneraméné adu jotos, dumadakan wadyabala srayanesrayané Prabu [[Duryudana]] ngebyuk nedya ngranjab Setyaki. Setyaki lumajar nggendring mlebu kedhaton, nusul ingkang raka Sang Prabu Kresna kang lagi pirembugan parang Prabu Duryudana dalah para sesepuh Astina.
▲Amarga Prabu Kresna anggoneanggoné dadi duta ora klakon ngeluk panggalihepanggalihé Prabu Duryudana kang atos lan wangkot iku, satemah bakal dadi perang gedhegedhé sinebut perang [[Baratayuda Jayabinangun]].
▲Dina kang kaping patbelas, Burisrawa maju ing paprangan, ditandingi Setyaki. Nalika iku Mahasenapati [[Kurawa]] isih diasta Pandhita [[Durna]].
▲BawaneBawané kalah gedhegedhé dhuwur, kalah sentosa, Setyaki bisa dipikut deningdéning Burisrawa. Setyaki banjur dibanting sakayangesakayangé, nuli kinakahan. Setyaki ora bisa bangga manehmanèh. Burisrawa banjur ngunus candrasa.
▲Nalika candrasa arep ditamakakeditamakaké ing angganeanggané Setyaki, dumadakan bahu-tanganetangané sing tengen Burisrawa "timpal alias tugel thel ketaman jemparing Nagabandha. Panah Nagabandha iku panahepanahé Setyaki. DeneDéné sing namani panah mau Arjuna awit saka iguh pertikelepertikelé Prabu Kresna. Rumangsa uwal saka kakahanekakahané Burisrawa, Setyaki gagegagé ngadhegngadeg nyat, terus nyadhak candrasa duwekeduwèké Burisrawa banjur ditamakakeditamakaké ana jangganejanggané Burisrawa saenggasaéngga tigas pancing, mustakanemustakané gumlundung ing bantala. Burisrawa sirna margalayu ana paprangan [[Tegal Kurusetra]]. Mula lakon patinepatiné Burisrawa iku uga banjur disebut lakon "Timpalan".
 
==Uga delengen==
*[[Mahabharata]]
 
▲{{Stub}}
 
[[category:Paraga Wayang]]
 
Dijupuk saka "https://jv.wikipedia.org/wiki/Burisrawa"