Saronen yaiku musik rakyat kang tuwuh lan ngrembaka ing Madura.[1] Harmonis kang dinamis, pinter, lan tema kabungahan saka unen-unen kang diasilake pancen digabungake karo ciri lan jati diri masarakat Madura kang teguh, lugu, lan terbuka banget, nuwuhake semangat pangripta. Jeneng Saronen nyilih jeneng piranti tiup sing padha karo Serunai ing budaya Melayu, sing ing budaya Batak diarani Serune lan ing Lombok diarani Sarone .

Kerep sowan panguwasa Sumenep, Arya Panoleh, menyang papan panggonane kang rayi, Batara Katong, jumeneng nata ing Panaraga, kanggo tetep sesambungan. Nalika ing Panaraga, rombongan saka Sumenep disambut karo sesaji reog lan atraksi sing nggumunake sing ditindakake déning wong sing nganggo klambi ireng. Wonten ing ngriku wiwitanipun Selompret ing gamelan Reyog dipuntepangi déning rombongan Sumenep ingkang kasebat saronen.[2]

Saliyané gamelan reyog kang diterapaké ing Sumenep, uga sandhangan warok serba ireng nganggo kaos lurik, panganan kayata sate sing asliné saka kayu lan angklung sing mung bisa ditemoni ing Sumenep ing saindhenging dhataran Madura. Mangkono, Sumenep sing dadi kiblat wong Madura, budaya saka Panaraga sing diterapake ing Sumunep wiwit nyebar ing saindhenging Madura.[3] Ananging sakwise diterapake ing Madura isih ana bedane budaya tanah budaya Panaraga lan budaya Madura.

Banjur sawijining Kyai Khatib Sendang (putu buyut sunan Kudus ) sing manggon ing Desa Sendang, Kecamatan Pragaan atusan taun kepungkur nggunakake musik iki minangka media dakwah ing nyebarake agama Islam liwat saluran budaya, yaiku nggunakake terompet kanggo ngumpulake massa. Dicritakake, saben dina pasar sing tiba ing dina Senin, Kyai Khatib Sendang lan mantune nglipur para pengunjung pasar kanthi dikancani penari nganggo busana badut nganggo topeng Bujangganong. Sawise para pengunjung pasar padha kumpul, Kyai Khatib Sendang miwiti khotbah menehi presentasi babagan agama Islam lan kritik sosial. Gaya dakwah sing lucu lan lucu nanging bisa nggegirisi atine para pamirsa, ndadekke wong-wong sing ana ing kono langsung kepincut njaluk setya lumebu agama Islam.

Saronen ing Jawa

besut

Saronen ing Jawa umume bisa ditemoni ing tlatah tapel jaran kanggo ngiringi maneka kesenian kayata jaran kencak, macanan kaduk, tarian tradhisional Madura. Ananging amargi keterbatasan piranti saha personel, limrahipun suwanten saron punika satemene dipun gantosaken kaliyan slompret para seniman Reyog Panaraga ingkang dipununcalaken kanthi nada Madura, nuwuhaken nada khas ingkang enggal, amargi ing wilangan kesenian wonten ing tapal kuda piyambak. kesenian Panaraga luwih akeh tinimbang kesenian Madura.

Ciri khas

besut

Ciri khas musik Saronen dumadi saka sangang instrumen sing khas banget, amarga dicocogake karo nilai-nilai filosofis Islam sing minangka tambahan saka kalimat pembuka Al Qur'anul Karim, yaiku "BISMILLAHIRRAHMANIRRAHIM" sing nalika diucapake dumadi saka sanga keccab. . Piranti musik SARONEN sanga kasebut yaiku: 1 saron, 1 gong gedhe, 1 kempul, 1 kenong gedhe, 1 kenong tengah, 1 kenong cilik, 1 korca, 1 kendhang gedhe, 1 kendhang dik-gudik (kendhang cilik).

Sing narik kawigaten lan dadi jiwane musik iki yaiku alat musik tiup awujud kerucut, digawe saka kayu jati kanthi bolongan enem jejer ing ngarep lan siji bolongan ing mburi. Gelang cilik saka kuningan sing nyambungake sisih ngisor karo pucuk ndhuwur digawe saka godhong siwalan. Ing dasar musik ditambahake swiwi saka cangkang sing meh padha karo kumis, nambahake kejantanan lan keberanian penyanyi. Alat angin kerucut iki asalé saka Timur Tengah kanthi swara sing diowahi. Ing acara sakteruse, musik saronen iki digunakake kanggo ngiringi lomba bantheng, lomba sapi sono', upacara ritual, resepsi pernikahan, jaran (kencak) lsp.

besut
  • Hélène Bouvier. 2002. Lèbur: seni musik lan pagelaran ing masarakat Madura. Yayasan Obor Indonesia. ISBN 979-461-420-3, 9789794614204
  1. ditwdb (2019-10-30). "Saronen, Merupakan Seni Musik asli Madura". Direktorat Warisan dan Diplomasi Budaya (ing basa Indonesia). Diarsip saka sing asli ing 2023-02-10. Dibukak ing 2023-02-10.
  2. "Saronen, Musik Tradisional Sumenep Tetap Bertahan di Tengah Serbuan Musik Milenial". Surya.co.id (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2023-02-10.
  3. Junaidi (2022-02-02). "Saronen, Kesenian Madura yang Hampir Punah di Desa Rombiya Timur". Harian Jatim (ing basa Indonesia). Dibukak ing 2023-02-10.