Tugu Khatulistiwa
Tugu Khatulistiwa utawa Equator Monument dumunung ing Dalan Khatulistiwa, Pontianak Lor, Provinsi Kalimantan Kulon. Lokasiné dumunung watara 3 km saka punjer Kutha Pontianak, arah kutha Mempawah.
Tugu iki dadi salah siji ikon wisata Kutha Pontianak lan tansah dikunjungi masarakat, mligi wisatawan kang teka menyang Kutha Pontianak.
Sajarah ngenani pangyasa tugu iki bisa diwaca ing cathetan kang ana ing jero gedhong.
Sajeroning cathetan mau disebutaké yèn: Miturut cathetan kang tinemu ing taun 1941 saka V. en. W déning Opzichter Wiese dikutip saka Bijdragen tot de geographie saka Chef Van den topographischen dienst in Nederlandsch- Indië: Den 31 sten Maart 1928 wis teka ing Pontianak siji èkspèdhisi Internasional kang dipanggedhèni déning sawiji ahli Géografi bangsa Walanda kanggo nemtokaké titik/tunggak garis equator ing kutha Pontianak kanthi konstruksi:
a. Tugu pisanan diyasa taun 1928 awangun tunggak nganggo anak panah.
b. Taun 1930 disempurnakaké, awangun tunggak nganggo bunderan lan anak panah.
c. Taun 1938 diyasa manèh kanggo panyampurnan déning opzicter / architech Silaban. Tugu asli mau bisa dideleng ing pérangan jero monumèn.
d. Taun taun 1990, Tugu Khatulistiwa mau direnovasi manèh kanthi penambahan kubah kanggo nglindhungi tugu asli sarta gawé duplikat tugu kanthi ukuran kaping lima luwih gedhé saka tugu kang asliné. Peresmiané ing tanggal 21 September 1991.
Yasan tugu dumadi saka 4 buah tunggak kayu belian (kayu besi), saben tunggaké mawa dhiamèter 0,30 mèter, lan dhuwuré tunggak pérangan ngarep akèhé loro dhuwuré 3,05 mèter lan tunggak pérangan buri papan bunderan lan anak panah panuduh arah kang dhuwuré 4,40 mèter.
Diamèter bunderan kang ing tengahé ana tulisan EVENAAR (basa Walanda kang tegesé Equator) dawané 2,11 mèter. Dawa panuduh arah 2,15 mèter.
Tulisan plat ing ngisor anak panah katulis 109o 20' OLvGr nuduhaké papan madegé tugu khatulistiwa ing garis Bujur Wétan.
Ing ssi Maret 2005, Tim Badan Pengkajian lan Penerapan Teknologi (BPPT) ngayahi korèksi kanggo nemtokaké lokasi titik nol garis khatulistiwa ing Kutha Pontianak. Koreksi ditindakaké kanthi migunakaké gabungan metodha terestrial lan ekstraterestrial ya iku miginakaké global positioning system (GPS) lan stake-out titik nol garis khatulistiwa dikoreksi[pranala mati permanèn]
Asil pangukuran déning tim BPPT, nuduhaké, posisi tepat Tugu Khatulistiwa wektu iki dumunung ing 0 drajat, 0 menit, 3,809 detik lintang lor; lan, 109 drajat, 19 menit, 19,9 detik bujur wétan
Sauntara iku, posisi 0 drajat, 0 menit lan 0 detik nyatané ngliwati taman utawa persisé 117 mèter arah Sungai Kapuas saka arah tugu wektu iki. Di papan iku asiki diyasa pathok anyarsing isih kagawé saka pipa PVC lan belahan garis kulon-wétan ditandhani nganggo tali rafia.
Ngenani posisi kang kacetha ing tugu (0 drajat, 0 menit lan 0 detik lintang, 109 drajat 20 menit, 0 detik bujur wétan), miturut asil panelitèn tim BPPT, titik iku dumunung 1,2 km saka Tugu Khatulistiwa, persisé ing buri sawijining omah ing Dl Sungai Selamat, kalurahan Siantan Hilir.
Prastiwa wigati lan nggumunaké ing watara Tugu Khatulistiwa ya iku wektu kadadéan titik kulminasi srengéngé, ya iku fenomena alam nalika Srengéngé tepat dumunung ing garis khatulistiwa. Ing wektu iku posisi srengéngé bakal tepat dumunung ing sadhuwuring sirah saéngga ngilangaké kabèh ayang-ayang. Sajeroning prastawa kulminasi mau, ayang-ayang tugu bakal "ngilang" sawatara dhetik wektu kena sunaring Srengéngé. Semono uga ayang-ayang barang-barang liya ing saubengé tugu.
Prastawa titik kulminasi Srengéngé iku kadadéan setaun kaing pindho, ya iku antara tanggal 21-23 Maret lan 21-23 September. Prastawa alam iki dadi event tahunan kutha Pontianak kang narik tekaning wisatawan [1] Archived 2007-09-27 at the Wayback Machine..
Gladri
besut-
Tugu Khatulistiwa ing jaman kolonial Walanda (sebelum 1950). -
Tugu Khatulistiwa (2004).
-
Mikiatur Tugu Khatulistiwa (2004).
-
Mikiatur Tugu Khatulistiwa (2013).
