Wong Hutsul
Wong Hutsul (Ukrainian: гуцули , hutsuly; Polish: Hucuł , jamaké Huculi, Hucułowie; Romanian: huțul , plural huțuli) ya iku sawijining golongan étno-budaya wong Ukraina,[3][4][5][6] kang uwis ndunungi pagunungan Karpathia suwéné pirang-pirang abad, mligi ing Ukraina lan ing pojok Lor Rumeni (ing wewengkoning Bukovina lan Maramureş). Wong Hutsulnganggep dhiriné minnagka péranganing étnis minoritas Rusyn lan/utawa minangka wong gunung Ukraina.
,_1934.jpg) Wong Hutsul, 1934 | |
| Gunggung cacah jiwa | |
|---|---|
| 25.290 | |
| Tlatah mawa cacah jiwa akèh | |
 Ukraina | 21.400[1] |
 Romania | 3.890[2] |
| Basa | |
| basa Ukraina | |
| Agama | |
| Akèh-akèhé Katulik Yunani Ukraina utawa Ortodoks, kanthi minoritas Katulik Roma | |
| Golongan ètnik magepokan | |
| wong Boyko, wong Lémko, wong Dolinian | |
Étimologi
besutAna manéka warna panganggep ngenani asalé jeneng Hutsul. sawijining pratèlan mratèlaké yèn kuwi asalé saka tembung ing basa Rumenia kang artiné "mbrèdhel" (cf. Rom. hoţ—"drujana", hoţul—"si durjana"). Pratèlan liyané nerangaké yèn asalé kuwi saka tembung ing basa Slavik kochul—"panjlajah", "wong migran"—kang ngrujuk marang cara uripé wong-wong kuwi kang semi-nomadhik, marang jeneng salah sawijiné wong Turkik saka Uzy, lan uga marang jeneng Adipati Agung Moravia, Hetsyla.[7] Nanging, iki panemu lawas tur nirakadhemis. Durung ana ancangan sah kang tau kawetu ngenani iku. Jenengé akèh-akèhé iku minangka éksonim, kang digunakaké déning golongan-golongan tanggané ora amung déning wong Hutsul sanajan kang liyané uwis ngayuh uga.
Sajarah lan asalé
besut
Wong Hutsul ndunungi wewengkon ing antaraning Kidul-Wétaning pérangan kang didunungi déning wong Boyko, tekan pérangan Lor saka pérangan Rumeniné wong Karpathia.
Ana sawenèh carita panganggep ngenani asalé wong Hutsul. Miturut ahli sujarah Rumeni, Nicolae Iorga, "huțuli" utawa "huțani" iku wong Rumeni kang kadenasionalisasi.[8] Panganggep liyané nyebutaké yèn wong Hutsul iku turunan saka wong Kroasia Putih, sawijining wong Slavik kang ndunungi wewengkon kuwi saka abad angka 4 nganti abad angka 12, utawa saka wong Slavik saka Ulichs, kang kapeksa ninggal tanah wutah getihé kang sadurungé kang ana ing sacedhaké kali Bug Kidul sangisoré dhesekan saka wong Pechenegs.[9] Miturut sawenèh sumber Ukraina, wong Hutsuls nganggep dhiriné minangka sawijining péranganing étnis Ukraina, lan uga jati dhiri lokalé ing wektu bebarengan iku minangka sawijining sub-ètnis.[10] Sanajan mangkono, akèh wong Rusyn kang ora sarujuk.
Basa
besutBasa Hutsul lumrahé dianggep dhialèk saka basa Ukraina Kulon kang kaprabawani sithik déning basa Polandia.[11][12][13][14][15] Sanajan mangkono, sawenèh ahli basa nganggep basa Hutsul minangka sawijining wujud saka basa Rusyn.[16] Basa mau uga nduwé sawijining tembung serapan saka basa Rumeni.
Amarga kaanan sistem pajaran kang ana saiki, dhialèk Hutsul iki. Kawit Stalin nganèksasi Transkarpatia, pawiyatan wajib diayahi mligi sarana basa Ukraina sastra baku. Ing wektu anyaran iki, uwis ana wod obah-obahan kanggo nglestarèkaké basa Hutsul supaya tetep ana.
Rujukan
besut- ↑ http://2001.ukrcensus.gov.ua/rus/results/nationality_population/nationality_popul2/select_55?box=5.5W&rz=1_1&rz_b=2_1&k_t=00&botton=cens_db
- ↑ "Archive copy". Diarsip saka sing asli ing 2017-01-05. Dibukak ing 2016-09-17.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ Encyclopedia of Ukraine: Hutsuls(English)
- ↑ Richard T.Schaefer (ed.), 2008, Encyclopedia of Race, Ethnicity, and Society, Volume 1, SAGE Publications, p. 1341.
- ↑ James Stuart Olson, Lee Brigance Pappas & Nicholas Charles Pappas, 1994, An Ethnohistorical Dictionary of the Russian and Soviet Empires, Greenwood Publishing Group, pp. 109–110.
- ↑ На Закарпатті Рахівська районна рада рада звернулася з протестом до Президента та Генпрокуратури проти рішення обласної ради про визнання національності "русин" - UA-REPORTER.
- ↑ "Hutsulshchyna: The Name and Origin".
- ↑ Nicolae Iorga, Românismul in trecutul Bucovinei, BUCURESTI, 1938, pag.1
- ↑ "1. ВСТУПНІ ЗАВВАГИ. Юрій Шевельов. Історична фонологія української мови." (in Ukrainian).
- ↑ "На Закарпатті Рахівська районна рада рада звернулася з протестом до Президента та Генпрокуратури проти рішення обласної ради про визнання національності "русин" - UA-REPORTER.
- ↑ "Youth organizations of Prykarpattia initiate giving regional status to Hutsul dialect".
- ↑ Clark, Kathy and Bill (1997-07-12). "Kosmach". Kathy and Bill Clark's Ukrainian Vacation. Diarsip saka sing asli ing 2008-05-21. Dibukak ing 2008-07-23.
- ↑ "The Hutsuls People". Ensemble "Halychyna". Diarsip saka sing asli ing 2008-05-22. Dibukak ing 2008-07-23.
- ↑ Volodymyr Kubijovyc, èd. (1989). "Hutsul region". Encyclopedia of Ukraine. Vol. 2. University of Toronto Press. Dibukak ing 2008-07-23.
- ↑ "Hutsules" . Diarsip saka asliné ing 2008-05-21. Dibukak ing 2008-07-23.
- ↑ Moser, Michael (2016). ""Rusyn"". In Tomasz Kamusella, Motoki Nomachi & Catherine Gibson. The Palgrave Handbook of Slavic Languages, Identities and Borders. Basingstoke UK: Palgrave Macmillan. p. 132., p. 125.
Pranala njaba
besut- hutsul.museum National Museum of Hutsulshchyna and Pokuttya Folk Art
- Romanian-Hutsul Archived 2009-03-26 at the Wayback Machine. and Hutsul-English Archived 2009-06-15 at the Wayback Machine. glossaries
- Huţuls of northern Moldavia Archived 2012-02-04 at the Wayback Machine.
- Introduction to Hutsul Country
- Hutsul Portal (mostly in Romanian) Archived 2009-09-18 at the Wayback Machine.
- Photo exposition about Hutsul people in Ukraine