Wangsa Tang
Wangsa Tang (Hanzi: 唐朝, hanyu pinyin: Tang Chao) (618 - 907) yaiku salah siji saka telu wangsa kang paling duwé prabawa ana ing Cina sadawané sajarah Cina.[1] Wangsa Tang nggantèni Wangsa Sui kang umuré cekak, diyasa déning Li.[1] Li Yuan (李淵) ngadegaké wangsa iki nalika taun 618 lan ngukuhaké Chang'an dadi kutha krajan saka wangsa iki.[1] Ana ing tengah-tengahé mangsa kajayan saka wangsa iki, yaiku 15 taun nalika Kaisar Wu Zetian mènèhi maklumat marang Wangsa Zhou kaloro.[1] Kaisar Wu Zetian yaiku kaisar wanita siji-sijiné ana ing sajarah kakaisaran Cina.[1] Jeneng Tang dhéwé asalé saka jeneng kuna laladan Jin (晉) kang saiki ngrujuk marang provinsi Shanxi.[1]
| Tang | ||||||||||
| 唐 | ||||||||||
| Kakaisaran | ||||||||||
| ||||||||||
 Cina sangisore Wangsa Tang taun 663
| ||||||||||
| Kutha krajan | Chang'an(618–904)Luoyang(904–907) | |||||||||
| Basa | Mandarin | |||||||||
| Agama | Buda, Tao, Konfusianisme, Kapercayan tradhisional Cina | |||||||||
| Pamaréntahan | Monarki | |||||||||
| Sajarah | ||||||||||
| • | Li Yuan ngrebut tahta Wangsa Sui | 18 Juni 618 618 | ||||||||
| • | Dibubaraké déning Wu Zetian | 16 Oktober 690 | ||||||||
| • | Didegaké manèh | 3 Maret 705 | ||||||||
| • | Zhu Quanzhong njupuk alih kakuwasan; akir papréntahan Tang | 4 Juni 907 907 | ||||||||
| Valutah | Koin Cina lan Dhuwit dluwang Cina | |||||||||
| ||||||||||
| Wangsa Tang digantèkaké déning Wangsa Zhou kaloro (16 Oktober 690 - 3 Maret 705) nalika Kaisar wanita Wu Zetian ngrebut tahta kakuwasan. | ||||||||||
SajarahBesut
Pungkasan Wangsa Sui, Kaisar Yang kang nglakokaké agrési menyang Koguryo nanging gagal kanggo kaping teluné, njalari pambrontakan ana ing saindhenging nagari.[2] Taun 617, panguwasa Taiyuan (saiki Taiyuan, Shanxi), Li Yuan nglancaraké pambrontakan lan nalika sasi November taun iku uga, Li Yuan bisa ngrebut kutha krajan Sui, Daxing.[2] Dhèwèké banjut ngangkat Yang You dadi kaisar kanthi sesebutan Kaisar Gong saka Sui lan ngangkat dhèwèké dadi nayakotama.[2] Ora let suwé banjur dhèwèké nyatakaké dadi Pangéran Tang.[2] Kaisar kang mati ana ing Jiangdu nalika sasi Maret 618.[3] 2 sasi sabanjuré, Li Yuan meksa Kaisar Gong kanggo mudhun saka tahta lan nyerahaké kakuwasan marang dhèwèké.[3] Li Yuan banjur ngedegaké Wangsa Tang lan ngangkat dhèwèké dadi kaisar kanthi sesebutan Kaisar Tang Gaozu.[3]
Kutha krajan Tang dikukuhaké ana ing Daxing, kang jenengé banjur diganti dadi Chang'an. Nalika iku, Kaisar Gaozu duwé putra diwasa kang cacahé papat yaiku, Li Jiancheng, Li Shimin, Li Xuanba lan Li Yuanji.[3] Li Jiancheng yaiku anak mbarep kang ditunjuk dadi putra makutha, Li Shimin diangkat dadi Pangéran Qin, Li Xuanba mati nalika isih enom déné Li Yuanji diwènèhi sesebutan Pangéran Qi.[3] Sawisé ngadeg Wangsa Tang, Kaisar Gaozu mènèhi préntah marang putrané Li Jiancheng, Li Shimin lan putriné, Putri Pingyang kanggo nelukaké Cina sisih lor kang jaman semana isih dikuwasani déning pamimpin pambrontak lan suku-suku barbar.[3]
Pranala njabaBesut
| Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Tang Dynasty. |
| Wikimedia Commons duwé médhia ngenani Art of the Tang Dynasty. |
- The Tang Dynasty, Minnesota State University Emuséum
- The Tang Dynasty at the Metropolitan Museum of Art
- Home of 300 Tang Poems, University of Virginia
- Tang art with video commentary, from the Minneapolis Institute of Arts
- Paintings of Sui and Tang dynasties
Cathetan sikilBesut
| Artikel iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké. |