Panji Tisna

Anak Agung Pandji Tisna (11 Fèbruari 1908 – 2 Juni 1978), utawi Anak Agung Nyoman Pandji Tisna, utawi I Gusti Nyoman Pandji Tisna, punika katurunan ka-11 saking dinasti raja Buleleng ing Bali Lor, Anglurah Pandji Sakti. Piyambakipun marisi takhta saking bapakipun, Anak Agung Putu Djelantik, ing taun 1944. Wonten buku karanganipun piyambak ingkang asesirah I Made Widiadi, wonten ing kaca pungkasan dipunsebataken manawi piyambakipun wiwit rumiyin boten kersa dipunangkat dados raja. Amargi bala pendudukan Jepang merlokaken, pramila kanthi peksan piyambakipun dipundadosaken "syucho".

Anak Agung Nyoman Pandji Tisna
Lair	(1908-02-11) Fèbruari 11, 1908
Bangsa	Indonésia
Jeneng liya	Panji Tisna
Pakaryan	Raja

Kanthi kalenggahan raja, ing taun 1946 piyambakipun dados Ketua Dewan Raja-raja se-Bali (Paruman Agung) lan dados pemimpin Bali ingkang setara kaliyan kalungguhan gubernur. Anak Agung Pandji Tisna ugi pribados ingkang unik, amargi mengku agami Kristen, wonten ing tengahipun masarakat Bali ingkang kathahipun mengku agami Hindhu. Pramila punika, piyambakipun nyerat yèn boten cocog dados raja Buleleng amargi mengku agami Kristen sementawis masyarakatipun mengku agami Hindhu.

Taun 1947 piyambakipun kanthi sadar mandhap saking takhta kraton. Kalenggahan raja dipunlajengaken déning rayinipun Anak Agung Ngurah Ketut Djelantik utawi I Gusti Ketut Djelantik ingkang dipunkenal kanthi asma Meester Djelantik ngantos dumugi pengakuan kedaulatan Indonesia déning Walandi wonten ing taun 1949 lan Anak Agung Ketut Djelantik dados raja Buleleng ingkang pungkasan.

Anak Agung Pandji Tisna séda kaping 2 Juni 1978 lan dipunmakamaken kanthi upacara agami Kristen wonten ing tanah pekuburan pribados ing satunggiling bukit ing dhusun Seraya - Kaliasem ing sisihipun gréja ingkang dipunyasa déning panjenenganipun piyambak.

Pendidikan, dados sastrawan

Anak Agung Pandji Tisna gadhah pendidikan formal wonten ing HIS Singaraja lan salajengipun MULO ing Batavia.

Déning masarakat, Anak Agung Pandji Tisna langkung dipunkenal minangka pengarang novèl. Roman-romanipun dipunterbitaken déning Balai Pustaka. Sedaya cariosipun mendhet lokasi wonten ing Bali, mliginipun wonten ing tlatah Singaraja, panggénan kelairanipun. Cariyos-cariyos cekakipun kathah dipunamot wonten ing kalawarti "Terang Boelan" ingkang terbit ing Surabaya. Piyambakipun ugi naté nyerat puisi, ing antawisipun "Ni Poetri", ingkang dipunterbitaken déning Sutan Takdir Alisyahbana wonten kalawarti "Poedjangga Baroe" ing Jakarta.

Perintis pariwisata

Pandji Tisna ugi misuwur minangka tokoh perintis pariwisata Bali, khususipun daerah pasisir lèr. Wonten ing taun 1953 Pandji Tisna milih lokasi Désa Tukad Cebol (sapunika Désa Kaliasem) minangka panggénan peristirahatanipun. Ing mriku piyambakipun nyerat lan nampi tamu-tamu saking lebet lan manca nagari. Panggénan peristirahan wau dipunparingi nama "Lovina", inggih punika cekakan saking tembung "Love Indonesia". Saksampunipun punika, Pandji Tisna ngadegaken penginapan ing pasisir kilèn Buleleng, lan sadaya tlatah wau salajengipun dados pasisir Lovina. Amargi jasanipun punika Pandji Tisna lajeng dipunaken minangka "Bapak Pariwisata Bali". Wonten ing taun 2003, Pamaréntah Daerah Bali maringi anugerah kanthi anumerta penghargaan "Karya Karana", minangka pakurmatan jasa-jasanipun tumrap pengembangan pariwisata Bali.

Karya tulis

• I Made Widiadi (Kembali Kepada Tuhan) (1955)
• I Swasta Setahun di Bedahulu (1938)
• Sukreni Gadis Bali (1936) (sepindhahan terbit ing basa Bali, sapunika sampun dipunterjemahaken dhateng sawatawis basa sanès)
  • Bali Taruniyan Dedenekuge Kathawa, edisi basa Sinhala terj. Dr. P. G. Punchihewa
  • The Rape of Sukreni, edisi basa Inggris, terj. George Quinn
• Ni Rawit Ceti Penjual Orang,(1935)
  • Panglajar djadi tjoelik, (1940) pertalan basa Sunda déning Soerjana

Buku Bab Anak Agung Pandji Tisna dan karyanipun

• The Last King of Singaraja, Bali, déning Prof. I Gusti Ngurah Gorda
• Warna lokal Bali dalam novèl Sukreni gadis Bali karya Anak Agung Pandji Tisna déning Made Pasek Parwatha

Ugi pirsani

• Wiki id: Anak Agung Pandji Tisna

Pranala njawi

• "Tourism Award "Karya Karana" Archived 2007-10-09 at the Wayback Machine.
• Bali 1 Dulu Hingga Kini
• Pelebon Pandji Tisna - Ratusan Warga Iringi Prosesi
• Lovina: Love Indonesia atau Love of Pandji Tisna
• A A Panji Tisna - His Life and Thought