Wikipédia:Artikel pilihan/2012 03

Tanduran Tèh (Camellia sinensis) saka Köhler's Medicinal Plants

Tèh (basa Cina: 茶),iku ombénan tein, salah siji infusi kang kagawé saka godhong garing semak Camellia sinensis kanthi banyu panas. Ing basa Cina Amoy diarani Te kang tegesé tèh. Basa nasional Cina tembung tèh yaiku Cha, yèn ing basa Inggris tèh dijenengi tea. Akèh wong kang seneng ngombé tèh anget utawa panas. Kadhangkala diwènèhi gula. Teh sing kagawé sakai tanduran tèh dipérang dadi 4 klompok: tèh ireng, tèh oolong, tèh ijo, lan tèh putih.

Istilah "tèh" uga dipigunakaké tumrap ombènan sing digawé saka woh-wohan, rempah-rempah utawa tanduran obat liya sing diseduh, kayata, tèh rosehip, camomile, krisan lan Jiaogulan. Tèh sing ora ngadhut godhong tèh disebut tèh hèrbal.

Tèh minangka sumber alami kafein, teofilin lan antioksidan kanthi kadar lemak, karbohidrat utawa protein amèh ngancik nol persèn. Tèh yèn diombé krasa rada pait malah dadi ciri nyamlengé ngombé tèh.

Tèh kembang kanthi campuran kuncup kembang mlathi sing disebut tèh mlathi utawa tèh wangi mlathi dadi tèh sing populèr ing Indonésia. Konsumsi tèh ing Indonésia watara 0,8 kilogram per kapita per taun isih adoh ing sangisoré negara-negara liya ing donya, senadyan Indonésia kagolong negara sing ngasilaké tèh paling akèh nomer lima ing donya.

Miturut crita, tèh ditemokaké ing Cina. Tèh pisanan ditemokaké déning Kaisar Shen Nun ing taun 2737 sadurungé Masehi. Kaisar Shen Nung dikenal ora mung dadi kaisar thok, ananing uga dikenal kanthi sesebutan The Divine Healer (Sang Penyembuh saka Ilahi). Crita ketemuné tèh déning Kaisar, ora sinengaja nalika godhong tèh kang ana ing kebon Kaisar Shen Nung tiba ing banyu kang lagi digodhog dening Kaisar. Nalika godhong tèh iku kena banyu panas, mambu énakè langsung nggawé Kaisar kepingin nyoba ngicipi. Ora mung mambunè, ananging rasa sepet lan pait saka godhong tèh iku disenengi déning Kaisar amarga dipercaya bisa nggawé segering awak. Saliyané iku, miturut panelitèné Kaisar Shen Nung, ngombé tèh bisa marèkaké saka penyakit.

Sabanjuré....