Wikipédia:Artikel pilihan/2015 01
Bal-balan iku permainan bal sing dimainaké déning rong tim, lan saben tim dumadi saka 11 pemain. Mlebu ing abad 21, olahraga iki wis dimainaké luwih saka 250 yuta uwong ing 200 negara, lan ndadèkaké olahraga paling kondhang ing donya.Bal-balan iku tujuané nyithak gol sakakèh-akèhé kanthi nganggo bal saka kulit ing gawang mungsuh. Bal-balan dimainaké ing njero lapangan sing bentuké pesagi dawa, ing dhuwur suket utawa suket sintètis.
Umumé sing tukang jaga gawang sing nduwéni hak démok bal nganggo tangan utawa lengen ing njero dhaérah gawangé, nanging 10 (sepuluh) pemain sakliyané amung diidinaké nggunakaké kabèh awaké sakliyané tangan, biyasané nganggo sikil kanggo nendhang, dhadha kanggo ngontrol, lan sirah kanggo nyundhul bal. Tim sing nyithak gol luwih akèh ing akir iku dadi sing menang. Nanging angger nganti wektu entèk isih imbang, bisa dianakaké undhian, ndawakaké wektu utawa adu penalti, iku manut karo format sing gawé kejuwaran.
Aturan permainan/tetandhingan umumé dianyaraké saben taun déning indhuk organisasi bal-balan internasional (FIFA), sing uga ngleksanakaké Piala Donya saben patang taun sapisan. Sajarahé olahraga bal-balan diwiwiti awit abad ka-2 lan ka-3 sakdurungé Masèhi ing Cina. Ing jaman Dinasti Han kasebut, masarakat nggiring bal asalé saka kulit lan nendhang tumuju jaring kang cilik. Dolanan mèh padha uga dimainaké ing Jepang kanthi sinebut Kemari.Ing Italia, dolanan nendhang lan nggawa bal uga disenengi wiwit abad ka-16.
Bal-balan modhèrn wiwit ngrembaka ing Inggris lan dadi banget disenengi. Ing sapérangan kompetisi, permainan iki nimbulaké akèh kekerasan sakwéné tetandhingan saéngga akiré Raja Edward III nglarang olahraga iki dimainké nalika taun 1365. Raja James I saka Skotlandia uga ndhukung larangan kanggo main bal-balan. Nalika taun 1815, sawijining pakembangan gedhé nyebabaké bal-balan dadi kondhang ing lingkungan univèrsitas lan sekolah. Kalairan bal-balan modhèrn dumadi ing Freemasons Tavern taun 1863 nalika 11 sekolah lan klub kumpul lan ngrumusaké aturan baku kanggo permainan kasebut. Bebarengan karo iku, dumadi pamisahan sing cetha antarané olahraga rugby karo bal-balan (soccer). Nalika taun 1869, nggawa bal nganggo tangan wiwit dilarang jroning bal-balan. Sakwéné taun 1800-an, olahraga kasebut digawa déning pelaut, pedagang, lan tentara Inggris menyang manéka wilahan donya Nalika taun 1904, asosiasi paling dhuwur bal-balan donya (FIFA) dibentuk lan ing awal taun 1900-an, manéka kompetisi dimainké ing manéka negara.