Basa Rumania

Basa Rumeni
limba română
Dituturaké ing	Rumeni, Moldavia, Serbia , Yunani, Bulgaria, Albania lan akèh nagara-nagara liyané
Wilayah	Éropa Wétan
Gunggung panutur	28 juta
Ranking	36
Rumpun basa	Indo-Éropa
Status resmi
Basa resmi ing	Rumeni, Moldavia lan Serbia (Vojvodina)
Regulated by	Academia Română
Kodhe basa
ISO 639-1	ro
ISO 639-2	rum (B) / rou (T)Cithakan:Infobox Language/SIL14
ISO 639-3	–
	; ; Cithakan:Infobox Language/IPA notice

Basa Rumania utawa Limba Română, iku anak cabang paling wétan basa-basa Roman lan siji-sijiné cabang basa Latin kang diubengi déning basa-basa Slavia lan Honggari.

Basa iki dituturaké d’ening luwih kurang 30 yuta wong kang kasebar ing Rumania, Moldova, Ukraina, Honggari, Bulgaria nganti Serbia.

Basa-basa Rumania iki kap’erang sajeroning sawatara cabang ya iku:

Rumania baku (wewengkon Rumania lan Moldova
Istro-Rumania (dituturaké ing ujung Istria, Kroasia)
Macedo-Rumania (dituturaké ing kawasan Makedonia
Arumania (dituturaké ing kawasan lor Yunani)

Fonologi

Basa Rumania duwé pitu vokal mawa swara: a /a/, e /e/, i /i/, o /o/, u /u/, ă /ə/, â, î /ı/ lan siji ora mawa swara ("i" ing posisi pungkasan). Basa Rumania Kuna duwé vokal tanpa swara tambahan manèh ("u" ing posisi pungkasan), nanging saiki wis ora dianggo manèh. Banjur ana uga papat semivokal lan rongpuluh konsonan.

Abjad Rumania

A, a (a); Ă, ă (ă); â (â din a); B, b (be); C, c (ce); D, d (de); E, e (e); F, f (fe / ef); G, g (ghe / ge); H, h (ha / haş); I, i (i); Î, î (î din i); J, j (je); K, k (ka de la kilogram); L, l (le / el); M, m (me / em); N, n (ne / en); O, o (o); P, p (pe); R, r, (re / er); S, s (se / es); Ş, ş (şe); T, t (te); Ţ, ţ (ţe); U, u (u); V, v (ve); X, x (ics); Z, z (ze / zet).

Gugusan aksara

Aksara C lan G duwé cara pangucapan mligi yèn dikombinasi karo sawatara aksara liyan’e, mèmper karo basa Italia.

#	Gugusan	Uni	Conto
1	ge, gi	[j]	mèmper karo [Jerman] lan [jinak]
2	ghe, ghi	[g]	mèmper karo [gagap] lan [gugup]
3	ce, ci	[c]	mèmper karo [catur]
4	che, chi	[k]	mèmper karo [kaktus]

Diftong

ea, ia, oa, ua ie ai, ăi, âi, ei, ii, oi, ui io au, ău, âu, eu, iu, ou

Triftong

ioa, eai, iau, eau

Fonem /h/

Basa Rumania minangka siji-sijiné basa Roman kang ngletarèkaké fonem /h/. Dhialèk Norman basa Prancis uga nglestarèkaké fonem /h/. Sajeroning akèh dhialèk basa Spanyol mligi ing Amérika, /j/ dilafazaké minangka [h], nanging iki dudu kasus "palestarèn": fonem asliné ya iku /x/.

Uga delengen

Garis Jireček