Bengawan Solo (lagu)

Begawan Sala (tembang) punika tetembangan kroncong ingkang asli Indonésia [1], lelagon Bengawan Sala punika dipunripta déning Gesang Martohartono,maèstro kroncong Indonésia ingkang sampun tilar donya wonten ing Surakarta, Jawi Tengah candra 20 Mèi 2010 dinten Kemis Pon, ing yuswa 92 taun[2], lelagon kroncong Bengawan Sala punika sampun dipunterjemahaken ing 13 basa, inggih punika basa Inggris, basa Tionghoa, basa Jepang ugi basa sanèsipun,[3] kaya ta abasa Malaysia, abasa Singapura tinuli abasa Cina.[4] Lèpèn Bengawan Sala dados kondhang amargi tembang kroncong Bengawan Sala punika[2]. Tembang Bengawan Sala ingkang puitis tur prasaja punika ingkang wekasanipun andadosaken asma Gesang kondhang, sarta adamel piyambakipun boten namung dados panyanyi kroncong saking hajatan ingkang alit wonten kitha Sala, nanging andadosaken Gesang dados pangripta tembang krocong ingkang kondhang.[3] Pangariptan tembang punika dipunwiwiti saking raos éramipun Gesang Martohartono dhumateng lèpèn Bengawan Sala, saéngga piyambakipun kainspirasi damel tembang Bengawan Sala, lelagon kroncong punika dipundamel kanthi prosès kirang langkung 6 sasi.[3] Amargi lèpèn ingkang gadhah panjang 500 kilomèter wonten ing tlatah Jawi punika kacipta lelagon ingkang misuwur ngantos sapriki.[5] Lelagon Begawan Sala, dipundeskrisipaken kanthi gaya nostalgia.[6] lelagon kroncong punika gadhah aura ingkang awrat nanging prasaja, amargi saking punika lelagon punika saged merakyat lan kondhang, boten namung dipunremeni déning tiyang Indonésia kémawon nanging ugi dados lelagon ingkang dipunremeni masarakat telatah nagari sanèsipun, kados Jepang, lelagon punika ugi naté dipunputer wonten ing filem layar lebar wonten nagari Sakura[3]

Gesang Martohartono

Sajarah besut

tetembangan punika dipunripta taun 1940, samangsa yuswanipun Gesang taksih enèm, inggih punika 23 taun.[3] irah-irahan lelagon kainspirasi saking nama lèpèn ingkang mili wonten ing kutha Sala inggih punika lèpèn bengawan solo, Jawa Tengah.[7]

Sasampunipun Perang donya ingkang kaping kalih, panjajah saking Jepang wangsul wonten negarinipun piyambak kaliyan bekta lelagon Bengawan Sala.[2] Ingkang remen kaliyan lelagon keroncong Bengawan Sala boten namung tiyang-tiyangJepang kémawon nanging tiyang-tiyang ingkang wonten Walandi ugi greget kaliyan lelagon punika, Walandi salajengipun ngakeni karyanipun swargi maestro kroncong Indonésia Gesang Martohartono ingkang misuwur punika.[8] Lelagon punika langkung misuwur sasampunipun dipuntembangaken déning para penyanyi, ing antawisipun Toshi Matsuda.[4] Lelagon Bengawan solo ugi naté dipuntembangaken tiyang Australia wonten ing Tembok Berlin.[9]

Royalti tetembangan Bengawan Sala besut

Welasan taun nagari Indonèsia angsal royalti saking lelagon Bengawan Sala ingkang boten sakedhik.[10] Pramila, Komunitas musik keroncong Indonèsia kaliyan Jepang ngawontenaken deklarasi ngusulaken supados mendiang maestro kroncong (Gesang Martohartono) pikantuk gelar Pahlawan Nasional saking pamarintah.[10]Royalti lelagon keroncong punika boten namung saking tlatah nagari piyambak (Indonèsia) kémawon, nanging ugi saking nagari sanèsipun, kados ta nagari-nagari wonten ASEAN lan nagari-nagari wonten ing tlatah bawana Éropah.[10]

Seratan Tembang besut

Abasa Indonésia[11] besut

Bengawan Sala
Riwayatmu ini Reff:
Sedari dulu jadi     Mata airmu dari Sala
Perhatian insani     Terkurung Gunung Seribu
      Air mengalir sampai jauh
    Mangsa kemarau     Akhirnya ke laut
    Tak seb'rapa airmu
    Di mangsa hujan, air         Itu perahu
    Meluap sampai jauh         Riwayatmu dulu
          Kaum pedagang s'lalu
          Naik itu perahu

Abasa Malay[12] besut

Bengawan Sala
Your legend is this Reff:
From ages past     The spring of Sala
You captivated the goddess Sari     Surrounded by many mountains
      Its water flows reaching far
    In seasons dry     To end in the sea
    Your water ebbs low
    In the rainy season         That boat
    Your water overflows to the horizon         Legend of the past
          The traders always
          Go by that boat

Abasa Inggris[11] besut

Sala River
Thus your chronicles     Chorus:
Have been since earliest times     Your water springs forth from Sala
Of sentient attention     Surrounded by a thousand mountains
      Water flows to reach far distances
    In the dry season     Eventually to the sea
    Your water is not much  
    In the rainy season, water         That boat
    Spills reaching far distances         In your past chronicles
        The merchant folks had always
        Sailed in such boats

Abasa Jepang [13] besut

変わらぬは ソロの流れ     kawaranu ha Sala no nagare
いわれを秘めて 今日も流れる     iware wo himete kyou mo nagareru
乾燥期(かれどき)は 水は乾けど     karedoki ha mizu kawakedo
雨期は豊かに あふれ流れる     uki ha yutaka ni afure nagareru
       
    緑の深山(みやま)に 囲まれた水上(みなかみ)         midori no miyama ni kakomareta minakami
    流れて終(つ)いには 海にそそぐ         nagarete tui ni ha umi ni sosogu
    過ぎし日を 語るように         sugisi hi wo kataru you ni
    商いの舟 今日も漕ぎ行く         akinai no fune kyou mo kogi yuku
 

Tembang Kroncong sanès ingkang dipunriptakaken déning Gesang besut

Sanèsipun tembang Bengawan Sala, Gesang Martohartono uga ngriptakaken tembang kroncong sanèsipun, inggih punika:[3]:

  • Jembatan Merah (lagu)
  • Pamitan (ingkang nggagem abasa Indonésia, dipunkondhangaken déning Broery Pesulima)
  • Caping Gunung
  • Aja Lamis
  • Saputangan
  • Kroncong si Piatu
  • Roda Dunia
  • Dunia Berdamai
  • Tirtonadi
  • Pemuda Dewasa
  • Luntur
  • Bumu Emas
  • Tanah Airku
  • Dongengan kaliyan
  • Sebelum Aku Mati

sapunika sabagean tembang utawu lelagon kroncong ingkang dados album emasipun Gesang.[3]

Pirsani Uga besut

Pranala njaba besut

Cathetan suku besut

  1. www.itb.ac.id dipunnunduh tanggal 5 Mèi 2011 tabuh 21.45 WIB
  2. a b c hileudnews[pranala mati permanèn] dipununduh tanggal 5 Mèi 2011, tabuh 21.47 WIB
  3. a b c d e f g www.tokohindonesia.com[pranala mati permanèn] dipunnunduh tanggal 30 April 2011, tabuh 14:45 WIB
  4. a b http://umum.compasiana.com Archived 2010-05-23 at the Wayback Machine. dipununduh tanggal 13 Mèi 2011, tabuh 22.26 WIB
  5. umum.kompasiana.com Archived 2010-05-23 at the Wayback Machine. dipunnunduh tanggal 14 Mèi tabuh 18.40 WIB
  6. bengawan solo Archived 2011-06-13 at the Wayback Machine. dipununduh tanggal 30 April 2011, tabuh 11.36 WIB
  7. oase.kompas.com Archived 2010-05-24 at the Wayback Machine. dipununduh tanggal 30 April 2011, tabuh 14:26 WIB
  8. forumn.wgaul dipununduh tanggal 30 April 2011, tabuh 14:37 WIB
  9. www.tvnenews.tv[pranala mati permanèn] dipunnunduh tanggal 30 April, tabuh 14:50 WIB
  10. a b c www.voanews.com dipunnunduh tanggal 14 Mèi 2011 tabuh 20.55 WIB
  11. a b lirik.kapanlagi.com dipunnunduh tanggal 29 April 2011 tabuh 00.53 WIB
  12. home.earthlink.net Archived 2008-02-10 at the Wayback Machine. dipununduh tanggal 21 Mèi 2011, tabuh 08.16 WIB
  13. liryc Bengawan Solo (Japan) dipunnunduh tanggal 14 Mèi 2011, tabuh 00.25 WIB