Kabupatèn Adikarta
Kabupatèn Adikarta iku salah siji kabupatèn jaman mbiyèn sing saiki laladane digabung karo Kabupatèn Kulon Praga, Yogyakarta. Kabupatèn iki sejatine wewengkon kakuasaan Kadipaten Pakualaman ing sisih kulon Yogyakarta. Sajatiné, laladan iki diarani laladan Karang Kemuning ning lantes diobah dadi Adikara.
Sajarah besut
Taun 1813, wektu Pangeran Natakusuma utawa Paku Alam I yasa Kadipaten Pakualaman, salah siji laladan kakuasaane ya iku ing sisish kulon kali Progo sepanjang pasisir Kidul, Laladan iki uga biyasa diarani Pasir Urut Sewu lan lumrahé laladan rawa. Sajatiné laladan iki kepisah-pisah ding akhire didade'ake siji lan diwangun kabupatèn ya iku kabupatèn Karang Kemuning sing kutha krajanne ing Brosot, Kulon Praga.
Taun 1877 ing jaman bupati R. Rio Wasadirdjo, ana prentah saka KGPAA Paku Alam V kanggo nggaringake wewengkon rawa kanggo diyasa dadi persawahan sing subur (basa Jawa Karta).
Bupati-bupati besut
Bupati-bupati kabupatèn Adikara nganti taun 1951 ya iku:
- Tumenggung Sasradigdaya
- R. Rio Wasadirdjo
- R.T. Surotani
- R.M.T. Djayengirawan
- R.M.T. Natasubrata
- K.R.M.T. Suryaningrat
- Mr. K.R.T. Brotodiningrat
- K.R.T. Suryaningrat (Sungkono)
Digabung dadi Kabupatèn Kulon Praga besut
Tanggal 5 September 1945, Sri Sultan Hamengkubuwana IX lan Sri Paku Alam VIII ngetokaké maklumat yèn Kasultanan Ngayogyakarta Hadiningrat lan Kadipaten Pakualaman dadi laladan istiméwa karajan sing dadi pérangan nagara Republik Indonesia. Banjur, taun 1951 ana kasepakatan antara Sri Sultan Hamengkubuwana IX lan Sri Paku Alam VIII kanggo nunggalaké kabupatèn Kulon Praga (wewengkon kakuwasan Kasultanan Yogyakarta) karo kabupatèn Adikarta (wewengkon kakuwasan kadipatèn Pakualaman), kasepakatan iki ditampa déning pamaréntah punjer lan didhedhes kanthi UU Nomer 18 taun 1951 tanggal 15 Oktober 1951.