Kaisar Chenghua
Kaisar Chenghua (Hanzi: 成化, 1447-1487) ya iku kaisar angka 8 saka Dinasti Ming kang mrentah saka taun 1464 nganti tekan taun 1487.[1] Dhèwèké anak pisanan saka Kaisar Zhengtong, kang lair kanthi jeneng Zhu Jianjun, sawisé bapake kapundhut, dhèwèké munggah tahta, banjur ganti jeneng Zhu Jianshen (朱见深).[1] Nalika umuré 2 taun, Kaisar Zhengtong ditawan déning wadyabala Mongol ing insiden Tumubao.[1] Ing taun ngarepe bapake bali menyang daratan tengah, nanging pamane, Kaisar Jingtai kang munggah ing tahta kanggo ngisi tahta kang kosong.[1] Bebarengan karo bapake, dhèwèké mèlu ngrasakake mangsa ana ing njero tahanan sasuwéné kira-kira punjul 7 taun.[1] Sadawane wektu iku, dhèwèké urip ana ing bayang-bayang pamane, gelar putra mahkotane dijabut lan dialihake marang anak saka Jingtai.[1] Taun 1457, bapake bisa ngrebut tahta manèh lan gelare dadi putra makutha dibalekake sadina sadurungé pamane mati.[1]
Papréntahan
besutTaun 1464, bapake séda. Banjur dhèwèké marisi tahta, banjur rezime dijenengi rezim Chenghua, nalika iku dhèwèké nembé umur 17 taun.[2] Ing wiwitan mangsa papréntahane, dhèwèké nglakokaké kebijakan-kebijakan kang apik, kaya ngedhunake pajek lan nguwati karajane, nanging iki mung sedela baé amarga ora let suwé banjur kakuwasaan pamrntahaan direbut déning para kasim.[2] Kanggo nguwati papréntahane Chenghua mbentuk agen mata-mata Xi Chang (nglengkapi Dong Chang kang wis ana sadurungé) kang diketuwai déning kasim kepercayaane, Wang Zhi.[2] Organisasi iki duwé hak kang istimewa ya iku kanggo ngeksekusi sapa baé kang dianggep dadi pengkhianat.[2] Wang memonitor sakabehing tumindaking para rakyat, dhèwèké asring nganiaya wong-wong kang ora salah mula wong-wong kang apik saka njero utawa njaba papréntahan ngrasa kateror. Nalika iku kabebasan kaya-kaya dikebiri.
Pungkasane Xi Chang dibubarake lan Wang Zhi diasingake sawisé badut pura nyindhir Chenghua, nanging para kasim isih duwé kuwasa. Ing abad kaping 16 organisasi iki dianakake manèh déning kaisar-kaisar peneruse. Saliyané gumantung karo para kasim, Chenghua uga gumantung karo Selir Wan, wong wadon kang tau ngopeni kawit cilik lan umuré kaping pindhone umuré kaisar Chenghua. Sawisé munggah tahta, Chenghua isi duwé kepinginan marang Selir Wan kang nalika iku umuré 35 taun lan diwènèhi gelar guifei (贵妃) utawa selir kelas atas. Kaisar Chenghua lan Selir Wan duwé putra siji, nanging nalika isih bayi séda. Kaya mangkene kang ndadèkaké awal penderitaan kanggo wong-wong wadon ing pura amarga kanggo mertahanake posisiné Wan nglarang sapa baé nglairaké anak kanggo kaisar. Wong-wong wadon kang padha ngandhut dipeksa numindaki aborsi utawa bakalan dipateni.
Sasuwene papréntahane kerja bareng antarané para kasim lan Selir Wan mbobrokake papréntahan lan korupsi ana ing ngendi-endi. Selir Wan manggonake ponakake kang jenenge Wan An ing kabinèt minangka mata-mata kang ngawasi tindak-tanduking para pejabat. Nalika iku ana parikan kang misuwur ya iku, "Telung kanselir agung iku golekan kertas, enem mantri iku patung saka lempung." Telung kanselir ngrujuk menyang Liu Ji, Liu Xu, lan Wan An kang ora duwé kaprigelan saliyané ngapusi lan goroh. Enem mantri ora punjul wong kang goroh kang bisane mung manut karo Selir Wan lan para kasim. Kaisar Chenghua kang dungu lan asring medok ndadèkaké lali karo gaweyane minangka kaisar mula para mantri angèl nemoni kaisar Chenghua. Dhèwèké uga wong kang boros, asring ngentek-entekake dhuwit, sarta dhèwèké arep ngentèkaké simpenan emas kang wis dikumpulake.
Chenghua luwih muja wong kang luwih miturut subjektivitas tinimbang dhedhasar kaprigelane. Kaya mangkene kang ndadèkaké degradasi sajeroning papréntahan lan mbuka sela kanggo para pejabat korup kanggo duwé kuwasa. Nalika jamane asring sana kedadeyan pemberontakan wong tani ing sakabehing nagara kang sakabehing iku bisa ditumpas kanthi kejem.
Cathetan suku
besut
Artikel iki minangka artikel rintisan. Kowé bisa ngéwangi Wikipédia ngembangaké. |