Kumandang Sastra

Kumandang Sastra inggih punika giyaran on air ing Radio Republik Indonesia (RRI) Stasiyun Semarang ingkang ngemot parembagan lan pamaosan karya sastra awujud geguritan lan carita cekak déning para sastrawan. Program punika digiyaraken awit tanggal 29 Maret 1967, lan dipunpandhégani déning Victor Roesdianto utawi Kak Roes ingkang wekdal punika ngayahi minangka pranata adicara.

Latar wingking

Rikala samanten, RRI Semarang tuhu mbetahaken adicara giyaran sastra, amargi adicara sadèrèngipun, Panorama Puisi sampun mandheg awit saking pangrembakanipun kénging prakawis Gerakan 30/S PKI. Pramila punika, Kepala Siaran Kata, Rieta, nyuwun Victor Roesdianto supados ngripta acara énggal ingkang lajeng disarujuki, kanthi tajuk Kumandang Sastra, saminggu pisan ing dinten Jumat, jam 17:30 dumugi 18:00 WIB. Giyaran kaping pisan punika diisi kanthi patepangan lan ancanipun giyaran. Kajawi pamaosan karya-karya sastra, adicara punika ugi wonten gladhen maos geguritan/dhéklamasi kanggé para pandhemen sastra. Para dhéklamator ingkang maos ing giyaran kaping pisan inggih punika Cathrien Rinawati, Go Hoei Hwan, Evelyn Tan Lian Hing, Ludwina Winarti, lan Jeanette Pauline Mumek, nggih punika siswi-siswi saking SMP lan SMA Kebon Dalem ingkang keleresan ugi muridipun Kak Roes wonten sekolah punika.

Giyaran pracoban ing tanggal 29 Maret 1967 punika tetela cekap ngundhang pamireng sami remen kanggé giyaran salajengipun. Ing wulan April 1967, pandhemen sansaya kathah saéngga kepeksa saben panyarta dipunparingi gladhen maca satunggal utawi kalih larik geguritan lan sinambungan kaliyan panyarta sanèsipun. Pungkasanipun RRI Semarang ngedalaken kabijakan, gladhen dhéklamasi dipunwontenaken ing dinten Minggu wiwit jam 10:00 WIB.

1968 - 1971

Taun 1968, awit saking pandhemen Kumandang Sastra sansaya tambah, wekdal giyaranipun ugi katambah dados ping kalih saben wulanipun. Wiwit taun 1969, kajawi giyaran sastra, Kumandang Sastra ugi maringi kalodhangan kanggé adicara sandhiwara radio basa Indonesia. Awit saking punika, sewulan pisan ing dinten Selasa ndalu, Kumandang Sastra giyaran kanthi sandiwara radio, ingkang naskahipun kaangit déning Victor Roesdianto. Taun 1970 Kumandang Sastra medal saking RRI Semarang lan ugi mboten ngginakaken embel-embel RRI Semarang - KuSas RRI Semarang - kados sadèrèngipun, nanging Kumandang Sastra Semarang. Mengeti dinten tanggap warsa kaping tiga, Kusas ngawontenaken Pasanggiri Dhéklamasi, ugi minangka mengeti sédanipun Chairil Anwar, 25-26 April 1970. Dhéwan juri wekdal punika dipunayahi déning Darmanto Jatman, Sapardi Djoko Damono, S. Palupi, M. Sugito, M. Yantho, S. Hartati Sutrisno, Hamid S. Darminto. Panyarta pasanggiri inggih punika siswa-siswi SLP/SLA lan umum/mahasiswa. Lajeng Kumandang Sastra didhapuk nggelar sandhiwara sesirah Pinangan, anggitanipun Anton Chekov.

Awit saking 1970, Kumandang Sastra anggeganakaken dhéklamasi gaya Kumandang Sastra, inggih punika dhéklamasi kedah santai, pikantuk lenggah, tileman, utawi mlampah-mlampah. Dhéklamasi ugi saget maos geguritan anggitanipun. Taun 1971 minangka mengeti dinten tanggap warsa ingkang kaping sekawan, Kumandang Sastra ngawontenaken malih adon-adon dhéklamasi Lomba Penghayatan Puisi kanggé para siswa-siswi SLTP, SLA lan mahasiswa/umum. Wondéné dewan jurinipun inggih punika Umbu Landu Paranggi, Hamid S. Darminto, B. Sutiman, S, Palupi, S. Tatik Sutrisno, M. Sugito, lan M. Yantho.

1974 - 1984

Mengeti dinten tanggap warsa kaping pitu, Kumandang Sastra badhé ngawontenaken Adon-adon Pantomomik. Pawartos sampun kaédharaken wonten sekolah-sekolah ing Semarang, nanging Iman Prakosa, Kepala Seksi Kebudayaan wekdal punika, dumadakan mboten marengaken kanthi sebab mboten cetha, lan kapeksa diwurungaken. Kangmangka geguritan kiriman saking para pamireng sansaya kathah, saking sawenèh kitha ing Jawa Tengah. Para panggurit ingkang geguritanipun kagolong saé wekdal punika antawisipun Heru Emka, Erka, Widodo Tri Susilo, Buyung Sindhu, Wulung Asmoro, Rachmat Prayogo, (sedaya saking Semarang), Budi Y (Blora), Heru Mugiarso, Ant.Sugiarto, Agus Sungkono, Adi Santosa (Purwodadi), Amar Makruf, (Jepara), Kholid Anwar (Kebumèn), Ida Ayu Maharani (Jepara), Sunardi (Karanganyar), Gumilar Rumansya (Magelang), lan sapanunggalipun. Boten estunipun adicara punika pungkasanipun miyosaken gagasan ngyasa Kusas Study Club (KSC) lan makempal kanggé ngawontenaken pirembagan sastra. Taun 1975 minangka mengeti dinten tanggap kaping wolu, kanthi ngawontenaken Adon-adon Penghayatan Puisi ingkang dibiji déning Umbu Landu Paranggi, Linus Suryadi AG, Emha Ainun Najib, Darmanto Jatman, Sapardi Djoko Damono, Hamid S, Darminto, lan M. Yantho. Taun punika ugi, Budiman S. Hartotyo saking Sala dipunulemi déning Fakultas Sastra Universitas Diponegoro minangka mratelakaken seminar kanggé mbantah dhéklamasi gaya Kumandang Sastra. Budiman gadhah pamanggih bilih Victor Roesdianto mucalaken pangrusakan tumrap geguritan ingkang dipunwaosaken kanthi gaya Kumandang Sastra. Nanging pamanggih punika salajengipun kabantah, yèn deklamasi gaya Kumandang Sastra mboten gadhah maksud punika, nanging kepara ngangkat derajatipun geguritan supados langkung dipuntepangken dhumateng bebrayan. Taun 1977 Kumandang Sastra ngawontenaken Adon-adon Nyanyi kanggé siswa-siswi TK/SD. Lajeng 1979 gelaraken lakon Yerma, anggitanipun Frederico Garcia Lorca. Taun 1984, Linus Suryadi AG katimbalan déning Kumandang Sastra kanggé ngendika ing wawanrembug KSC.

Wangsulipun Kumandang Sastra

Tahun 2006, Kumandang Sastra dipunsuwun malih déning Lembaga Penyiaran Publik RRI Semarang supados ngisi adicara apresiasi sastra mengeti dipudekaken Programa 4 yang ingkang nyiaraken acara budaya. Kak Roes nimbali para anggota Kumandang Sastra malih ingkang taksih saget nyengkuyung. Wekdal punika ingkang kempal Antonius Sugiarto, Heru Mugiarso, Heru Emka, lan Didiek Soepardi MS wonten ing griyanipun Kak Roes. Wiwitan giyaran malih, Kak Roes ugi ngajak muridipun, para anggota lector Gréja Katulik Paroki Gedangan lan murid-murid ing di SMK 1 Jurusan Penyiaran. Lajeng adicara Apresiasi Sastra déning Kumandang Sastra dipunpindhah ing Pro 1 FM. Taun 2008, Kak Roes nyerahaken pangemunah adicara dhumateng Didiek Soepardi MS.

Ugi pirsani

• Radio Republik Indonesia