Lumut kerak
Artikel iki prelu dirapèkaké supaya jumbuh karo wewaton artikel WikipédiaPanjenengan bisa mbiyantu ngrapèkaké artikel iki kanthi mérang dadi paragraf-paragraf utawa wikifikasi. Sawisé dirapèkaké, tandha iki kena dibusak. |
Lumut Kerak (jeneng ngèlmiahé Lichenes) ya iku wujud saka simbiosis mutualisme antarané ganggang karo miselium jamur kang urip ing watu, wit, utawa ing témbok gedhong.[1] Jinis jamur kang simbiosis iki lumrahé saka golongan Ascomycota lan Basidiomycota, déné ganggangé lumrahé saka golongan Cyanophyta utawa Chlorophyta.[1] Lumut kerak urip kanthi cara epifit ing wit-witan, bisa uga tukhul ing dhuwur lemah, mligi ing tlatah tundra ing Kutub Lor.[2] Lumut kerak migunani kanggo kawanguné lemah lan ngremukaké watu, saéngga lumut kerak diarani tuwuhan perintis.[2] Lumut kerak bisa tahan urip suwé ing kaanan garing.[2] Nalika garing lan kena srengéngé terus, lumut dadi garing nanging ora mati.[2] Nalika udan, lumut kerak tuwuh manèh.[2] Lumut kerak saguh nganakake fotosintesis amarga nduwé klorofil. Fotosintesis bisa kadadéan yèn kadar banyu kira-kira 65-90 %. Nalika kaanan garing, prosès fotosintesis mandheg. Reprodhuksi Lumut kerak ya iku kanthi cara aseksual (fragmentasi lan soredium).
Sajarah
besutSandyan lumut wis didhaku minangka organisme kanggo sawatara wektu, prekara iku ora nganti taun 1867. Nalika Switserlan botani Simon Schwendener ngajokaké téyori gandha babagan lumut bilih sajatiné sipat lumut iku ana ing lumut kerak. Hipotesis Schwendener ing wektu iku ora nduwé bukti panalitiyan. Mula ana analisis kang luwih amba babgan anatomi lan pambangunan lumut, alga, lan jamur nggunakaké mikroskop cahya. Akèh lichenologists ing wektu iku, kaya ta James Crombie lan Nylander kang nulak hipotèsis Schwendener amarga konsensus umum ya iku bilih kabèh makluk urip kanthi otonom (dhéwé). Ahli biologi liyané, kaya ta Heinrich Anton de Bary, Albert Bernhard Frank, Melchior Treub lan Hermann Hellriegel ora énggal nulak hipotèsis saka Schwendener lan konsèp énggal nyebaring tlatah liya studi,kaya ta mikroba, kéwan, tetuwuhan, lan patogen manungsa.Nalika kompleks gegayutan antara mikroorganisme patogen lan host bisa ditliti. Saéngga panemu Schwendener wiwit kawentar lan bukti panalitiyan kang luwih jangkep saka sipat ganda lumut dikasilaké nalika Eugen Thomas ngandharaké hasilé ing taun 1939 ing pancoban sepisanan kang kasil disintesis.
Ciri Umum
besut- Kasil simbiosis antarané jamur lan ganggang.[3]
- Bisa berkembangbiak kanthi cara generatif (sèksual) lan vegetatif (aseksual).[3]
- Uripé kanthi cara epifiét kang urip ing wit-witan, awtu, utawa lemah kang tandus.[3]
- Uga diarani tuwuhan perintis utawa indikator lolusi hawa.[3]
- Tuladhané ya iku Parmelia acetabulum, Usnea barbata, lan Usnea dasypoga.[3]
Réprodhuksi
besutAseksual
besut- Fragmentasi, ya iku perkembangbiakan kanthi misahaké pérangan awak kang wis tuwa saka induk lan banjur ngrembaka dadi individu anyar. Pérangan-pérangan awak kang dipisahaké mau diarani fragmen.[4]
- Isidia, trakadhang isidia ucul saka talus induk kang saben talu nduwé simbion. Isidium bakal tuwuh dadi individu anyar yèn kahanané jumbuh.[4]
- Soredia, ya iku golongan cilik sèl-sèl ganggang kang lagi maro lan dikrubuti benang-banang miselium dadi sawijining badan kang bisa ucul saka induk. Lichenes anyar nduwé ciri-ciri kang padha karo induk.[4]
Seksual
besutPerkembangbiakan sèksual ing Lichenes mung bates ing pembiakan jamuré. Dadi, kang ngalami perkembangbiakan kanthi cara sèksual ya iku golongan jamur kang yasa awak Lichenes.[4]
Gladri
besut-
Xanthoparmelia cf. lavicola, a foliose lichenes, ing watu basal.
-
Usnea australis, sawijining wujud fruticose, urip ing pang wit
-
Map lichen (Rhizocarpon geographicum) ing watu
-
The cyanobacterium Hyella caespitosa kanthi jamur ing lumut kerak Pyrenocollema halodytes
-
Physcia millegrana (a foliose lichen), with an unlichenized polypore fungus (bottom right), on a fallen log.
-
Reindeer moss (Cladonia rangiferina)
-
Hypogymnia cf. tubulosa with Bryoria sp. and Tuckermannopsis sp. in the Canadian Rockies
-
Crustose lichens on limestone in Alta Murgia-Southern Italy
-
Cladonia cf. cristatella, a lichen commonly referred to as 'British Soldiers'. Notice the red tips.
-
Foliose lichens on rock growing outward and dying in the center. These lichens are at least several decades old.
-
Letharia sp. with Bryoria sp. on pine branches near Blackpine Lake, Washington
-
Lobaria oregana, commonly called 'Lettuce lichen,' in the Hoh Rainforest, Washington State
-
Xanthoria sp. lichen on volcanic rock in Craters of the Moon National Monument (Idaho, USA)
-
Lecanora cf. muralis lichen on the banks of the Bega canal in Timisoara
-
Caloplaca marina, a marine lichen
-
Microscopic view of lichen growing on a piece of concrete dust.[5]
Cathetan suku
besut- ↑ a b Karmana, Orman.2007. Cerdas Belajar Biologi. Bandung: Grafindo
- ↑ a b c d e Lichenes Archived 2012-11-22 at the Wayback Machine.(diundhuh 26 Oktober 2012)
- ↑ a b c d e Ciri Umum Tumbuhan Archived 2013-01-28 at the Wayback Machine.(diundhuh 23 Fèbruari 2013)
- ↑ a b c d Materi Reproduksi Lichenes Archived 2013-05-12 at the Wayback Machine.(diundhuh 23 Fèbruari 2013)
- ↑ This was scraped from a dry, concrete-paved section of a drainage ditch. This entire image covers a square that is approximately 1.7 millimeters on a side. The numbered ticks on the scale represent distances of 230 micrometers, or slightly less than ¼ of a millimeter.