Yokhebed (Ivri: יוֹכֶבֶד,יוֹכָבֶד‎ , Yoḫéved, Yoḫáved, Yôḵéḇeḏ, Yôḵāḇeḏ, tegesipun "Yahweh inggih punika kemuliaan"; Inggris: Jochebed) inggih punika putri Lewi[1] lan ibu saking Miryam, Harun lan Musa, miturut catatan Alkitab Ibrani utawi Perjanjian Lama Alkitab Kristen. Garwanipun, ingkang ugi kèponakanipun, inggih punika Amram bin Kehat bin Lewi.[2] Miturut legenda Yahudi, Yokhebed dikuburkan ing "Makam Matriarkh", ing Tiberias.

Moses and Jochebed by Pedro Américo, 1884.

Kelahiran Musa

besut

Sèratan nganggo Yokhebed mliginipun gègayutan kaliyan kèlahiran Musa, ing salebeting kitab kalihipun Torèt, inggih punika Kitab Pangentasan 2:1–10. Piyambakipun gesang ing jaman Israèl dipunbudak ing Mesir. Raja Mesir ugi mèrintahakèn datèng bidan-bidan ingkang nolong perempuan Ibrani ing wekdal bersalin, kanggé mbunuh bayi ingkang énggal lair manawi anak laki-laki. ing Yokhebed nglahiraken Musa, dipunpersani manawi anak punika cantik, pramila dipunsembunyiaken tiga wulan wekdalipun. Nanging piyambakipun boten saged nyembunyiaken langkung lami, sebab punika dipunpendhet sebuah peti pandan, dipakalipun kaliyan gala-gala lan ter, dipunpanggenaken bayi punika ing salebeting lan dipunpanggenaken peti punika ing tengah-tengah teberau ing pinggir lepen Nil; kakaknya perempuan (Miryam) madeg ing panggènan ingkang radi tebih kanggé mersani, manawi ingkang badhé kadadosan kanggé piyambakipun. Milaa datanglah puteri Pirngon kagge sram ing lepen Nil, nanging dayang-dayangipun mlampah-mlampah ing pinggit lepen Nil, lajeng katingal déning peti ingkang ing tengah-tengah teberau punika, milaa disuruh hamba perempuan kanggé mendhet. manawi ing dipunbikak, dipunpersani bayi punika, lan katingal bocah punika nangis, pramila belas kasihanlah piyambakipun dateng lan ngendikan: "Tentulah ini bayi orang Ibrani." Lajeng pitakon kakak anak punika dateng puteri Pirngon: "badhé pinanggih badhé tuan puteri tiyang inang penyusu saking perempuan Ibrani kanggé nyusukan bayi punika kanggé tuan puteri?" Sahut puteri Pirngon dateng: "Baiklah." Lalu pergilah gadis itu memanggil ibu bayi itu. Maka berkatalah puteri Pirngon kepada ibu punika: "Bawalah bayi punika lan susukanlah piyambakipun kaliyan derekipun, mila piyambakipun badhé maringi upah kepadamu." Lajeng perempuan punika mendhet bayi punika lan nyusuinya. manawi bocah punika sampun ageng, dipunbeta dateng puteri Pirngon, ingkang ngangkatnya menjadi anaknya, dan menamainya Musa, sebab katanya: "Karena aku telah menariknya saking toya." Kelak Musa memimpin bangsa Israèl ing jawi saking Mesir nuju ing tanah Kanaan.

Gegayutan kaliyan Amram

besut

Miturut Kitab Wilangan, Yokhebed dipunlahiraken manawi Lewi sampun wonten ing Mesir.[1] Ing Kitab Pangentasan dipunserat manawi Amram mendet Yokhebed, saudara ayahipun, dados garwanipun, lan perempuan punika ngelahiraken Harun lan Musa kanggenipun.[2] Kelak pernikahan ing gayutan kulawarga semacem punika dipunlarang ing hukum Torèt.[3] Sejumlah naskah basa Yunani lan Latin saking Septuaginta nyerat manawi Yokhebed inggih punika saudara sepupu ayah Amram lan wonten ugi nyerat dados saudara sepupu Amram.[4] Dalam kitab apokrif Testament of Levi dipunserat manawi Yokhebed lair ing Lewi, ayahipun, yuswa 64 taun.

Silsilah

besut

Miturut serat Alkitab, silsilah kulawarga Yokhebed inggih punika makaten: Cithakan:Silsilah Lewi

Tradisi Islam

besut

Ing Al Qur'an kaserat riwayat Musa, manawi bwntenipun kaliyan cariyos Alkitab, antawisipun: usaha ibunipun nyelamataken bayi Musa, penyeberangan Laut Merah, semak ingkang kabakar, lan Sedasa Prentahing Allah Swt.[5] Asma ibu Musa boten dipunsebataken.

Nalika Kanjeng Nabi Musa lair, Allah paring ilham dumateng ibunipun Nabi Musa (Yokhabad/Yukabid) supados Kanjeng Nabi Musa ingkang taksih alit dipunklentiraken wonten ing Bengawan Nil. Bayi Nabi Musa lajeng dipuntemokaken kaliyan para emban kraton, dipunaku putra dening Asiyah (garwanipun Pirngon). Ratu Asiyah lajeng nyuwun wanita ingkang saged nyusoni Kanjeng Nabi Musa.

Nabi Musa mboten purun nyusu dhumateng para wanita kasebat. Salah satunggaling wanita ingkang rawuh inggih punika Yokhabad, ibunipun piyambak. Nembe Kanjeng Nabi Musa purun nyusu dhumateng Yokhabad.

Yokhabad kaparingan ganjaran kathah saking Ratu Asiyah, lan Ratu Asiyah mboten mangertos menawi Nabi Musa punika saestu putranipun Yokhabad. Yokhabad pirsa menawi Nabi Musa punika putranipun, nanging ethok-ethok mboten ngertos. Kanjeng Nabi Musa dipunsusoni kaliyan Yokhabad ngantos cekap umuripun, lajeng dipunwangsulaken wonten Kratonipun Pirngon.

Cathetan suku

besut
  1. a b
  2. a b
  3. Exodus 6:16–20, LXX
  4. Roraback, Amanda (2004). Islam in a Nutshell. Enisen Publishing. kc. 27.