Abd al-Rahman al-Sufi

'Abd al-Rahman al-Sufi (Pèrsi: عبدالرحمن صوفی‎‎) ingkang miyos wonten ing Rey, Iran tanggal 7 Dhésèmber 903 lan séda ing Shiraz ing tanggal 25 Mèi 986 inggih punika satunggaling astronom Islam saking Pèrsi ingkang ugi dipunmangertosi minangka ''Abd ar-Rahman as-Sufi, utawi 'Abd al-Rahman Abu al-Husayn, 'Abdul Rahman Sufi, 'Abdurrahman Sufi lan misuwur ing tiyang kulon nan kanthi nama Azophi; lan satunggaling kawah wonten ing bulan ugi dipunparingi nama kawah Azophi, wonten ugi planit alit ingkang dipunparingi nama 12621 Alsufi ingkang dipunparingi nama piyambakipun sasampunipun kapanggih piyambak déning Al Sufi. Al Sufi medalaken bukunipun ingkang paling misuwur kanthi irah- irahan Book of Fixed Stars ing taun 964 ingkang ngandharaken kathah saking padamelanpun, ingkang ugi ngewrat deskripsi teksipun lan ugi gambaripun.

Abd al Rahman al Sufi

Biografi besut

Al Sufi inggih punika kalebet salah satunggal saking sanga astronom Muslim ingkang misuwur ing dunya. Namanipun inggih ugi paring pitedah bilih piyambakipun inggih satunggaling sufi Islam. Piyambakipun inggih ugi dumunung ing pura Emir Adud ad Daulah]] ing kitha Isfahan, Iran, lan makarya kanggé ugi nerjemahken lan miyaraken karya- karya astronomi saking basa Yunani Kuno, mliginipun ingkang kanthi irah- irahan "Almagest" saking Ptolemy. Piyambakipun paring kontribusi kanggé ngorèksi sapérangan pratélan lintang karyanipun Polemy lan ugi nliti piyambak bab sepinten padhangipun objek- objek langit ingkang wonten lan pinten magnitudonipun, satunggaling asiling prakiran ingkang taksih wonten ingkang klentu saking tiyang- tiyang ingkang ndhèrèk padamelanipun Ptolemy. Piyambakipun inggih ugi satunggaling penerjemah dhateng basa Arab mliginipun saking astronomi helenistik ingkang pusatipun wonten ing Alexandria, lan tata cara ingkang sepisaan inggih nyobi kanggé nggayutaken basa Yunani kaliyan basa Arab ingkang tradhisional kanggé nama lintang lan rasi lintang ingkang wonten, ingkang kadhang kala taksih boten wonten gayutanipun lan boten jumbuh kanthi cara ingkang njlimet.

Astronomi besut

Al Sufi inggih kalebet ilmuwan ingkang ngidhentifikasi Large Magellanic Cloud, ingkang saged katingal saking Yemen, sanajan ta boten saged dipuntingali saking Isfahan; lan objek punika inggih ugi boten saged katingal saking Éropah ngantos wontenipun penjelajahan ingkang dipuntindakaken déning Magellan wonten ing abad kaping 16.[1][2] Piyambakipun ugi damel asiling rekaman observasi ingkang paling gasik saking galaksi Andromeda ing abad 964 AD, lan ngandharaken objek punika minangka satunggaling "awan alit".[3] Lan punika inggih galaksi sepisanan sanèsipun galaksi Bimasekti ingkang dipuntliti saking bumi.

Piyambakipun inggih ugi niti bab ekliptika montor mabur ingkang ugi wonten gayutanipun kaliyan garis khatulistiwa langit lan badhé langkung pas malih kanggé ngetung dangunipun taun tropis. Piyambakipun ugi nliti lan ndheskripsikaken lintang- lintang, wonten ing pundi posisinipun, magnitudonipun lintang -lintang, lan ugi punapa wernanipun, lajeng netepaken asiling rasi lintang satunggal kaliyan rasi lintang sanèsipun. Kangge saben rasi lintang ingkang dipuntliti, piyambakipun inggih ugi paring kalih gambar, ingkang satunggal saking njawi globe langit, lan gambar ingkang sanèsipun saking lebetipun (kados ingkang katingal saking bumi).

Al Sufi inggih ugi nuerat bab astrolabe, manggihaken ginanipun ingkang langkung kathah, lan piyambakipun ugi ngandharaken langkung saking 1000 ginanipun ingkang béda- béda wonten ing manéka warna babagan, kados ta ing astronomi Islam, astrologi Islam, navigasi astrolabe angkatan laut, sirvei, time keeping, Qibla, Salah prayer, lan sanès- sanèsipun.[4]

Wiwit taun 2006, pakempalan astronomi Iran, inggih punika Astronomy Society of Iran – Amateur Committee (ASIAC) ngadani satunggaling kompetisi observasi Sufi tingkat internasional kanggé ngemut- emut jasanipun Sufi. Kompetisi ingkang sepisanan dipunadani ing taun 2006 ing sak lor ipun kitha provinsi Semban.[5] Déné kompetisi ingkang kaping kalih inggih punika kompetisi observais moe inggih dipunadani ing mangsa panas ing taun 2008 ing Ladiz caket kaliyan Zahedan. Langkung saking 100 panaliti saking Iran lan Irak ndhèrèk partisipasi wonten ing adicara punika.[6]

Gladri besut

Cathetan suku besut

  1. "Observatoire de Paris (Abd-al-Rahman Al Sufi)". Diarsip saka asliné ing 2007-04-16. Dibukak ing 2007-04-19.
  2. "Observatoire de Paris (LMC)". Diarsip saka asliné ing 2007-04-17. Dibukak ing 2007-04-19.
  3. Kepple, George Robert; Glen W. Sanner (1998). The Night Sky Observer's Guide, Volume 1. Willmann-Bell, Inc. kc. 18. ISBN 0-943396-58-1.
  4. Dr. Emily Winterburn (National Maritime Museum) (2005). "Using an Astrolabe". Foundation for Science Technology and Civilisation. Dibukak ing 2008-01-22.
  5. "Archive copy". Diarsip saka sing asli ing 2009-10-20. Dibukak ing 2013-03-03.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  6. رقابت صوفي، درآمدي بر سال جهاني نجوم‌
  • Mitton, Jacqueline (2007). Cambridge Illustrated Dictionary of Astronomy. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-82364-7