Nanakusa (七草? pitung suket) inggih punika tradisi nalika énjing ing tanggal 7 Januari ing Jepang kanggé nedhi bubur saking beras kacampur 7 jinis janganan ingkang dipunwastani bubur nanakusa [1] (nanakusa-gayu). Sadèrèngipun kalender Grégorius dipun-ginakaken wonten ing Jepang, tanggal 7 wulan kapisan dipunwastani Jinjitsu (人日? hari orang) utawi Nanakusa no sekku (七草の節句?) ingkang kalebet salah satunggal saking 5 karaméan mangsa (sekku) ing satunggal taun miturut tradisi kalender Tionghoa. Bubur nanakusa dipundhahar supados damel weteng ngaso bibar taun énggal ing Jepang dipunisi kaliyan lauk-pauk masakan osechi ingkang kathahipun wujud janganan. Kajawi punika, bubur nanakusa dipunpitadosi nebihaken tiyang saking gerah pilek lan manéka jinis lelara. Ing Jepang asring dipunwontenaken adicara dhahar bubur sesarengan nalika 7 Januari.

Bubur nanakusa
pitung janganan mangsa semi (nanakusa)

Pitu tuwuhan suket (rumput) ing mangsa semi besut

Pitu jinis janganan mapan wonten nginggilipun talenan saking dinten sedèrèngipun. Sadèrèngipun mlebet ing bubur nalika énjing tanggal 7 Januari, janganan kedah dipungebuki mawi ngginakaken kayu ing ngajengipun altar déwa taun énggal. Tembang ingkang dipunwastani Nanakusabayashi prelu dipunsekaraken supados medalaken khasiat saking pitung jinis janganan mau. Wiwitanipun, pitung jin janganan mangsa semi punika saking tuwuhan ingkang béda-béda miturut pakulinan tiyang ing tlatah. Pitung janganan ingkang dipun-ginakaken sapunika saking nama janganan ingkang dipunserat wonten ing buku anotasi Hikayat Genji kanthi irah-irahan Kakaishō terbitan taun 1362.

Nama tuwuhan Nama Basa Jepang (nama sapunika/nama lawas)
Seladren (Oenanthe javanica) Seri
Capsella bursa-pastoris Penpengusa utawi nazuna
Gnaphalium affine Hahakogusa utawi gogyō
Stellaria médhia Hakobe atau hakobera
Lapsana apogonoides Ko-oni Tabirako utawi hotokenoza
Lobak cina (Brassica rapa) Kabu utawi suzuna
Lobak (Raphanus sativus) Daikon utawi suzushiro [2]

Pitung jinis tuwuhan kembang ing mangsa palastra besut

Nalika jaman rumiyin, istilah pitung suket kanggé taun énggal wonten ing Jepang dipunserat mawi aksara Kanji 七種 (pitu suket mangsa semi), déné aksara kanji 七草 dipunagem kanggé nyerat 7 kembang mangsa palastra. Wonten ing kempalan geguritan Man'yōshū dipunsebat babagan 7 jinis tuwuhan kembang mangsa palastra. Pitu jinis tuwuhan kembang mangsa palastra ingkang dipunsebat ing ngandhap punika boten dipunmasak, nanging kanggé dipuntingali sesawanganipun.

Nama tuwuhan Nama Basa Jepang (nama sapunika/nama lawas)
Lespedeza bicolor Hagi
Miscanthus sinensis Susuki utawi obana
Kudzu (Pueraria lobata (Willd.) Ohwi) Kuzu
Patrinia scabiosifolia Ominaeshi
Eupatorium fortunei Fujibakama
Platycodon grandiflorus Kikyō
Anyelir (Dianthus) Nadeshiko

Sajarah besut

Miturut tradisi Tionghoa kuna, dinten kapisan dumugi dinten kaping enem nalika taun énggal dipun-ginakaken kanggé ngramal nasib kéwan piaraan. Dinten kapisan kanggé ngramal pitik, lajeng dinten kaping kalih kanggé anjing piaraan. Mekaten salajengipun dinten kaping tiga dumugi dinten kaping enem kaginakaken kanggé ngramal nasib babi, menda, sapi, lan jaran piaraan. Dinten kaping pitu punika kanggé ngramal nasib tiyang, déné dinten kaping wolu kanggé ngramal asilipun panèn.[3]

Tiyang Dinasti Tang gadhah tradisi dhahar sup mawi isi 7 janganan ingkang dipunpitadosi nebihaken saking samubarang lelara. Tiyang Jepang ugi ndhèrèk tradisi mau kanthi dhahar bubur mawi isi 7 jinis serealia (beras, jewawut, proso milet, Echinochloa esculenta, wijen, kacang azuki, lan Beckmannia syzigachne) ingkang dipunparingi sarem sakedhik. Tradisi dhahar bubur saking 7 jinis serealia sareng kaliyan tradisi ngopek godhong enèm wakana tsumi) saking tuwuhan ingkang nembé katutup salju pungkasanipun dados bubur nanakusa kados sapunika.[4] Nalika jaman Edo, dinten Nanakusa kalebet dinten libur. Tradisi dhahar bubur nanakusa minangka sarapan kawiwitan saking shogun lajeng kathah rakyat ingkang ndhèrèk.[4]

Cathetan suku besut

  1. 5 Makanan Khas Tahun baru di Jepang Archived 2013-02-18 at the Wayback Machine., (dipunakses tanggal 17 Fèbruari 2013)
  2. Keadaan alam dan musim di Jepang, (dipunakses tanggal 17 Fèbruari 2013)
  3. "Jinjitsu no sekku (nanakusa no sekku)". Koyomi no Page. Diarsip saka sing asli ing 2022-12-02. Dibukak ing 2013-02-17.
  4. a b "Jinjitsu no sekku". Encyclopedia of Japanese Culture.

Pranala njawi besut