Dhokun

(Kaelih saka Iwak Dokun)
Dokun
Ikan dokun,, dari Bayung Lencir,
Musi Banyuasin, Sumatra Kidul
Secure
Klasifikasi ngèlmiah
Karajan: Animalia
Filum: Chordata
Klas: Actinopterygii
Ordho: Cypriniformes
Famili: Cyprinidae
Génus: Puntius
Spésies: P. lateristriga
Jeneng binomial
Puntius lateristriga
(Valenciennes, 1842)

Ulam dokun utawi kapiu, ugi kawéntar kanthi nama wader utawi seluang punika jinising ulam alit saking anggota suku Cyprinidae. Ulam dokun punika nyebar wonten ing wewengkon paparan Sunda [1]. Ulam punika wiwitanipun dipundamel dèskripsi minangka Barbus lateristriga déning Achille Valenciennes nalika taun 1842. Lajeng déning para ahli dipunpindhah dados Barbodes lateristriga utawi Systomus lateristriga. Dipuntepangi minangka ulam hias ingkang asring dipunpiara wonten ing akuarium. Ulam dokun manawi wonten ing Basa Inggris dipunwastani kanthi sebutan Spanner barb utawi t-barb.

Morfologi

besut

Ulam ingkang ukuran awakipun alit dumugi sedhengan dawanipun awak saged dumugi 20 cm [2]. Jinis punika titikanipun wonten kalih pita peteng vertikal ing tengah awak pérangan ngajeng. Ugi wonten garis dawa horisontal ing pérangan wingking. Ing sanginggiling pangkal sirip dubur wonten bercak alit warni ireng, ugi wonten ing ujung sirip dubur [3]. Pola punika gadhah variasi gumantung wewengkon sebaran lan umur ulam dokun.

jari-jari ing sirip punggung (dorsal) 8, ing sirip anal 5, sirip weteng (ventral) 8, lan ing sirip dhadha (pectoral) wonten 14-16. Sisik-sisik ing ngajenging sirip sorsal (predorsal scales) 7-8, sisik-sisik inh gurat sisih (linea lateralis) 22-24, sisik-sisik ingkang mubengi batang buntut (peduncle / circumpeduncular scales) 12 [3].

Habitat lan Panyebaran

besut

Ing alam, ulam dokun punika mapan wonten ing lèpèn-lèpèn alit, mliginipun lèpèn ingkang toyanipun bening lan kathha watuan ing dhasaring lèpèn. Kajawi punika ulam punika ugi asring kapanggih wonten ing ngandhaping jeram. Ulam dokun punika mangsanipun gegremet banyu, cacing, crustacea (urang lan ketam), saha pérangan-pérangan tuwuhan [2][4].

Panyebaran ulam dokun punika wiyar wonten ing Jawa, Sumatra, lan pulo-pulo sekitaripun (Singkep, Bangka, Belitung), Ujung Malaya, Kalimantan ugi wonten ung Thailand [3] Juga terdapat di Kalimantan.[4].

Pemanfaatan

besut

Ulam dokun punika satunggaling ulam akuarium ingkang dipunsadé kanthi cara komèrsial antar nagara. Kanthi cara tradhisional ing Indonesia, ulam punika kawéntar dados ulam konsumsi amargi raosipun ingkang écho (dados wader utawi seluang).

Cathetan suku

besut
  1. Kottelat, M., A.J. Whitten, S.N. Kartikasari, dan S. Wirjoatmodjo. 1993. Ikan Air Tawar Indonesia pérangan Barat dan Sulawesi. Periplus dan Proyek EMDI KMNKLH. Jakarta. ISBN 0-945971-60-5. p.59.
  2. a b Sastrapradja, S., A. Budiman, M. Djajasasmita, dan C.S. Kaswadji. 1981. Ikan Hias. LBN-LIPI. Bogor. p.28-29.
  3. a b c Haryono (2001). "Variasi Morfologi dan Morfometri Ikan Dokun (Puntius lateristriga) di Sumatera" (PDF). Biota. VI (3): 109–116.[pranala mati permanèn]
  4. a b Puntius lateristriga pada laman FishBase