Omah adat Jawa

(Kaelih saka Umah adat Jawa)
     

Omah adat Jawa sing umum ditepungi ya iku omah utawa omah sing duwé gagrag arsitèktur joglo, saliyané iku uga ana omah sing diyasa nganggo gagrag arsitèktur liya, kaya ta: limas, dara gepak, joglo trajumas, lan yasan liya upamané sasana suka.

Omah Joglo kanthi payon ijuk (taun 1919)

Omah adat Jawa sing isih pepak lan nduwé aji-aji budaya Jawa ya iku sing nduwé 3 pérangan yasan, saka ngarep ana pendhapa sing diapi 2 yasan liya sing rada cilik lan mapan rada ing arepan yasan pendhapa. Pérangan tengah ana pringgitan lan pérangan mburi dhéwé ana dalem.

Omah ing désa-désa lan padunung lumrahé tunggal lan diyasa nganggo gagrag arsitèktur dara gepak. Wangunan iku béda karo yasan gaya saiki utawa asring diarani 'omah prasaja'.

Pérangan

besut
  1. Pendhapa: diapit Pengrawit apitan lan Tajuk mangkurat
  2. Pringgitan ing tengah-tengah
  3. Dalem ageng utawa dalem: sing dipérang manèh dadi 3 pérangan ya iku: Senthong kiwa, Senthong tengah lan Senthong tengen
  4. Gandhok lan pawon

azzz

Gaya arsitèktur

besut
  1. Joglo (payon joglo)
  2. Limasan (payon limas)
  3. Kampung (payon pelana)
  4. Panggang Pe
  5. Mesjidan/Tajugan

Jinis-jinis omah Joglo:

  1. Joglo Lawakan
  2. Joglo Sinom
  3. Joglo Jompongan
  4. Joglo Pangrawit
  5. Joglo Mangkurat
  6. Joglo Hageng
  7. Joglo Semar Tinandhu

Jinis-jinis omah Limasan

  1. Limasan Lawakan
  2. Limasan Gajah Ngombe
  3. Limasan Gajah Njerum
  4. Limasan Apitan
  5. Limasan Pacul Gowang
  6. Limasan Cere Gancet
  7. Limasan Trajumas
  8. Limasan Gajah Mungkur
  9. Limasan Klabang Nyander
  10. Limasan Lambang Teplok
  11. Limasan Semar Tinandu
  12. Limasan Lambang Sari
  13. Limasan Semar Pinondhong, conto Bangsal Kama, Kraton Cirebon

Jinis-jinis omah Kampung:

  1. Kampung Pokok
  2. Kampung Trajumas
  3. Kampung Pacul Gowang
  4. Kampung Srotong
  5. Kampung Cere Gancet
  6. Kampung Gotong Mayit
  7. Kampung Semar Pinondhong
  8. Kampung Apitan
  9. Kampung Gajah Njerum
  10. Kampung Gajah Ngombe
  11. Kampung Doro Gepak
  12. Kampung Klabang Nyander
  13. Kampung Jompongan Lambang Teplok Semar Tinandhu (kangggo tobong kapur)
  14. Kampung Lambang Teplok (kanggo gudang genteng)

Jinis-jinis omah Panggang Pe:

  1. Panggang Pe Pokok
  2. Panggang Pe Trajumas
  3. Panggang Pe Empyak Setangkep
  4. Panggang Pe Gedhang Selirang
  5. Panggang Pe Gedhang Setangkep
  6. Panggang Pe Cere Gancet
  7. Panggang Pe wujud kios
  8. Panggang Pe Kodokan (jengki)
  9. Panggang Pe Barengan
  10. Panggang Pe Cere Gancet

Jinis-jinis omah Mesjidan/Tajugan:

  1. Mesjidan Cungkup Pokok
  2. Mesjidan Lawakan (langgar)
  3. Mesjidan Lambang Teplok, conto: Bangsal Gianyar, Bali
  4. Mesjidan payung agung (meru), susun 3 kanggo rakyat, 5 sentana (kulawarga) raja, 7 pangeran, 11 raja, conto Pamujaan Besakih, Bali
  5. Tajug Tawon Boni, conto: Bangsal Pajajaran
  6. Tajug Tiang Satu Lambang Teplok, conto: Masjid rakyat Gombong
  7. Tajug Semar Sinongsong Lambang Teplok, conto: Langgar Kecil Kraton Cirebon
  8. Tajug Pendawa, contoh: Kraton Cirebon
  9. Tajug Lambang Gantung, conto: Bangsal Ponconiti Kraton Yogyakarta
  10. Tajug Lambangsari, conto: Bangsal Pertemuan para Wali, Gunung Sembung
  11. Tajug Lawakan Lambang Teplok, conto: Pasarean Suwargan, Imogiri
  12. Tajug Semar Tinandhu, Dukuh, Yogyakarta
  13. Tajug Semar Sinongsong Lambang Gantung, conto: Masjid Soko Tunggal (gabungan Pajajaran lan Sultan Agungan, Taman, Kraton Yogyakarta
  14. Tajug Ceblokan Lambang Teplok, Masjid Agung Yogyakrata
  15. Tajug Mangkurat, Bangsal Witono, Kraton Yogyakarta
  16. Tajug Sinom Semar Tinandhu, Lawang Sanga-sanga, Kraton Cirebon

Pérangan omah

besut

Dhasaran

besut

Utawa diarani bebatur

Ragangan

besut

Payon

besut

Panutup

besut

Uga delengen

besut

Gladri

besut

Cithakan:Joglo

Cithakan:Jawa-stub