Uyup-uyup utawa Gepyokan iku salah sawijiné ombèn-ombèn obat herbal kang digawé saka tuwuhan empon-empon, jamu kang kagunané kanggo ngundhakaké prodhuksi ASI (Air Susu Ibu) iki, uga bisa kanggo ngilangké ambu awak kang kurang sedhep, lan 'ngadhemaké' weteng (nambani weteng mules). Ana ing masarakat, uyup-uyupan utawa gepyokan iku kalebu jamu géndhong, saliyané uyup-uyupan macemé jamu géndhong ana jamu kunir asem, jamu sinom, jamu cabe puyang, jamu paitan, jamu kunci suruh, jamu kudu laos lan jamu beras kencur.[1] Jamu uyup-uyup iku kalebu ombèn-ombèn obat tradhisional Jawa kang wis ana kawit jaman biyèn, racikané diturun-temurunaké saka jaman Majapahit lan nganti saiki isih diuri-uri, nuli dilestarikaké dadi salah sijining kasil saka kabudayan Jawa [2].

Jamu Gendhong

Bahan-bahané Jamu Uyup-uyup/Gepyokan

besut

Bahan-bahan kang utama saka jamu iki yaiku empon-empon (macem-macemé bumbu masak),kaya ta [3]:

Gladri

besut

Kasiyaté Jamu Uyup-uyup/Gepyokan

besut

Jamu uyup-uyup iki duwé kasiyat kang apik marang awak, kaya ta:

  1. Ningkataké prodhuksi ASI (Air Susu Ibu) kanggo ibu-ibu kang isih nyusoni[4]
  2. Ngurangaké ambu awak (kringet) kang kurang sedhep (kena kanggo ibu utawa anaké)[4]
  3. Uyup-uyup bisa kanggo tamban weteng sebah[4]
  4. Ngadhemké awak kang benter[5]
Racikan Jamu Uyup-uyup/Gepyokan [5]
No. Kasiat Bahané
01. Nglancaraké ASI bluntas, asem, temulawak, godhong katu, gula
02. Nglancaraké ASI empon-empon komplit (kencur, jaé, bangle, temugiring, kunir, temulawak),bluntas, temulawak, suruh, godhong katu, gula, asem, jeruk nipis
03. Nglancaraké ASI bluntas, asem, jeruk nipis, krokot, lampes, temulawak, puyang, gula
04. Nglancaraké ASI empon-empon komplit (kencur, jaé, bangle, temugiring, kunir, temulawak), bluntas, sembukan, jambu
05. Nglancaraké ASI kunir, bluntas, asem, jeruk nipis, beras, gula abang (gula aren)
06. Nglancaraké ASI kunir, puyang, godhong kates, temu ireng, sembukan. jambu, jarak
07. Nglancaraké ASI empon-empon komplit (kencur, jaé, bangle, temugiring, kunir, temulawak), godhong katu, landhep, asem, lampes, gula
08. Nglancaraké ASI kunir, asem kawak, gula abang (gula aren), beluntas, simbukan, kedawung
09. Nglancarké ASI, ngadhemaké awak godhong asem, jeruk nipis, gula abang (gula aren) utawa putih, kunir, asem
10. Nglancaraké ASI, ngilangaké ambu awak kunir, bluntas, beras, gula abang (gula arèn), asem

Cara Gawé Jamu Uyup-uyup/Gepyokan

besut

Carané gawé jamu uyup-uyup utawa gepyokan yaiku [4]:

  • Bahan-bahan kang wis ana dikumbah kanti resik (ora usah dioncèki)
  • Empon-empon mau dirajangi ditambah bahan tambahan liyan lan digecek kasar
  • Gecekan mau diperes sarta disaring nganggo kain
  • Enengaké sadhéla, nganti adhem nuli dicampur karo banyu kang adhem

Cithakan:Bumbon crakèn

Cathetan Suku

besut
  1. jamu racikan Archived 2011-04-06 at the Wayback Machine. dipunundhuh tanggal 05 April 2011
  2. SEJARAH JAMU Archived 2010-12-24 at the Wayback Machine. (dipunundhuh tanggal 30 Maret 2011)
  3. Mitra Herbal Archived 2011-10-12 at the Wayback Machine. dipunundhuh tanggal 05 April 2011
  4. a b c d Khasiat Jamu Uyup-uyup atawa Gepyokan Archived 2010-08-11 at the Wayback Machine. dipunundhuh tanggal 05 April 2011
  5. a b TEMPO Archived 2011-07-19 at the Wayback Machine. (dipunundhuh tanggal 30 Maret 2011)