Paitan (basa Indonésia: Pahitan) ya iku jamu kang dimunpangataké kanggo warna-warna lelara kang ana ing awak, ananging luwih diutamakaké kanggo lelara gatel-gatel karo kencing manis [1]. Ana ing masarakat, paitan kalebu jamu géndhong. saliyané paitan ana jamu kunir asem, jamu sinom, jamu cabe puyang, jamu beras kencur, jamu kunci suruh, jamu kudu laos lan jamu uyup-uyup utawa gepyokan.[2] Paitan iku kalebu ombèn-ombèn obat tradhisional Jawa kang turun-temurun saka jaman Majapahit [3].

Jamu Gendhong

Bahan-bahané Jamu Paitan besut

Bahan utama saka jamu iki yaiku sambilata, racikané bisa namung sambilata, nanging bisa ugi ditambahi bahan-bahan liya kang rasané ya padha paité kaya ta bratawali, widara laut, dara putih ugi babagan pule [4] Ananging ana para tukang jamu liyan kang nambahi empon-empon (oyod-oyodan kang biyasa kanggo bumbu masak) kaya ta kencur, Jaé, bangle, temugiring, kunir, temulawak.

Kasiyaté Jamu Paitan besut

Ora mung lelara gatel-gatel lan kencing manis, jamu iki bisa kanggo lelara liya, kaya ta[5]:

  1. cuci darah
  2. kurang napsu mangan
  3. ngilangaké ambuné awak
  4. ngedhunaké kolesterol [6]
  5. weteng kembung utawa sebah
  6. Kukul (jerawat)
  7. pegel-pegel lan
  8. mumet
Racikan jamu pahitan [7]
No. Kasiyat Bahané
01. Gatel-gatel pule, kedawung, widara laut, sambilata, adas
02. Gatel-gatel, kencing manis pule, sambilata, widara putih
03. Gatel, kencing manis sambilata, empon-empon komplit
04. Gatel-gatel, Nambah napsu mangan sambilata
05. Gatel-gatel mambu awak ora énak bratawali, sambilata
06. Cuci darah ramuan + imbo, sambilata
07. mudhunaké kolesterol, cuci darah bratawali, sambilata
08. Awak mambu, gatel-gatel sambilata
09. Gatel-gatel, weteng sebah sambilata
10. Gatel-gatel pule kang wis dibabak, bratawali, sambilata
11. Kencing manis, gatel-gatel, kukul (jerawat) bratawali, sambilata, pule kang wis dibabak

Carané Gawe Jamu Paitan besut

Carane nggawé jamu iki ya iku [8]:

  • godhog bahané kabèh nganti banyu godhogan mung kari setengahé, maksudé bèn supaya zat sing bisa ngasiyataké saka bahan-bahan mau bisa larut ing banyu godhogan.
  • banyu godhogan kalamau wis bisa didadèkaké obat.

Kusus jamu paitan iki, ora diwènèhi gula utawa bahan pemanis liya. kanggo ngilangaké rasa pait, konsumèn ngombé jamu géndhong liya kang duwé rasa kang legi nuli seger kaya ta jamu sinom utawa kunir asem.

Cithakan:Bumbon crakèn

Cathetan suku besut

  1. http://jamumanjur.com/jamu/jamu-jamu Archived 2010-12-05 at the Wayback Machine. dipunundhuh tanggal 03 April 2011
  2. http://www.tempo.co.id/medika/arsip/052001/art-1.htm Archived 2011-07-19 at the Wayback Machine. (dipunundhuh tanggal 03 April 2011)
  3. http://jamu-herbal.com/sejarah-jamu.html Archived 2010-12-24 at the Wayback Machine. (dipunundhuh tanggal 03 April 2011)
  4. Herbal Mitra dipunundhuh tanggal 03 April 2011
  5. http://forum.tabloidnova.com Archived 2011-08-11 at the Wayback Machine. dipunundhuh tanggal 03 April 2011
  6. Natural Therapy Center[pranala mati permanèn] dipunundhuh tanggal 03 April 2011
  7. http://www.iptek.net.id/ind/pd_olah_pangan/?ch=olpa&hal=1[pranala mati permanèn] dipunundhuh tanggal 03 April 2011
  8. Jaringan Herbal[pranala mati permanèn] dipunundhuh tanggal 03 April 2011