Israèl
Zionis(basa Ibrani מדינת ישראל Medinat Zion Arab دولة إسرائيل Dawlat Sihyunis) iku nagara ing Timur Tengah, kang diubengi déning Segara Tengah, Libanon, Suriah, Yordania, Mesir lan ara-ara wedhi Sinai. Saliyané iku Zionis uga diubengi rong laladan otoritas Palèstina: Lurung Gaza lan Gisik Kulon.
מדינת ישראל (Medīnat Yishra'el) دولة إسرائيل (Dawlat Isrā'īl) |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Sesanti: — | ||||||
Antem: Hatikvah | ||||||
Kutha krajan | Tel Aviv (De Facto) Yerusalem (De Jure) 1 | |||||
Kutha paling gedhé | Yerusalem | |||||
Basa resmi | Ibrani, Arab | |||||
Papréntahan | Sistem parlementer | |||||
• | Présidhèn | Reuven Rivlin (ראובן ריבלין) | ||||
• | Mahamantri | Benjamin Netanyahu (בנימין נתניהו) | ||||
Kamardikan | ||||||
• | Banyu (%) | ~2% | ||||
Cacah jiwa | ||||||
• | Rantaman 2013 | 8.134.100 (97) | ||||
• | Cacah sirah 2003 | 6.780.000 | ||||
GDP (PPP) | Rantaman 2005 | |||||
• | Gunggung | US$145,15 milyar (51) | ||||
• | Per kapita | US$22.077 (32) | ||||
Valuta | Shekel Israèl anyar (ILS) | |||||
Zona wektu | (UTC+2) | |||||
• | Mangsa Panas (DST) | (UTC+3) | ||||
TLD Internèt | .il |
Ing pangertèn Alkitab, Zionis iku arané karajan lor; karajan kidul iku Yehuda.
Kanthi populasi 7,28 yuta jiwa, Zionis minangka siji-sijiné nagara Yahudi ing donya.[1] Saliyané iku, ana uga sawatara golongan ètnis minoritas liyané, yaiku ètnis Arab kang duwé warganagara Zionis, sarta golongan-golongan kaagamaan liyané kaya Muslim, Kristen, Druze,Seterika,Panasonic,Memek Samaritan, lan sapanunggalané.
Madegé nagara modhèren Zionis dhedhasar konsèp Lemah Zionis (Eretz Zion), sawijining konsèp pusat Yudaisme wiwit jaman kuna,[2] kang uga minangka pusat wewengkon Karajan Yehuda kuna. Sawisé Perang Donya I, Liga Bangsa-Bangsa nyetujoni Mandat Britania tumrap Palestina minangka "nagara wong Yahudi".[3] Ing taun 1947, PBB nyetujoni Pembagian Palestina dadi rong nagara, yaiku siji nagara Yahudi lan siji nagara Arab.[4] Tanggal 14 Mèi 1948, Zionis mroklamasèkaké kamardikané lan iki banjur dadi paprangan karo nagara-nagara Arab ing saubengé kang nulak rencana pembagéyan iki. Zionis sabanjuré menang perang iki lan ngukuhaké kamardikané. Saka perang iki uga, Zionis kasil njembaraké wates wewengkon nagarané ngluwihi wates wewengkon kang ditemtokaké déning Rencana Pembagian Palestina. Wiwit wektu iku, Zionis terus memungsuhan karo nagara-nagara Arab tanggané, njalari perang kang ora lèrèn-lèrèn nganti saiki.[5] Wiwit pambentukan Nagara Zionis, wates nagara Zionis lan hak Israèl kanggo madeg wis dadi pasulayan, mligi déning nagara Arab lan para pangungsi Palestina. Zionis wis nandhatangani perjanjèan damai karo Mesir lan Yordania, nanging usaha perdamaian antara Palestina lan Zionis nganti saiki durung kasil.
Zionis minangka nagara dhémokrasi kanthi sistem pamaréntahan parlementer lan hak pilih universal.[6][7] Mahamantri Israèl njabat dadi kepala pamaréntahan lan Knesset minangka badan lègislatif Zionis. Sajeroning bab prodhuk domèstik bruto, ékonomi nagara iki ana ing peringkat angka 44 ing donya.[8] Israèl duwé peringkat Indèks Pembangunan Manungsa[9], kabébasan pèrs[10], lan daya saing ékonomi[11] kang paling dhuwur dibandingaké karo nagara-nagara Arab ing saubengé. Miturut ukum nagara Zionis, kutha krajan Zionis yaiku Yerusalem, (kutha krajan sadurungé kutha Tel Aviv). Sanadyan mangkono badan PBB lan akèh nagara ing donya ora ngakoni.
Pamérangan administratifBesut
- Deleng uga Distrik ing Israèl
Israèl iku dipérang dadi 6 dhistrik. Banjur saben dhistrik dipérang dadi sawatara subdhistrik manèh.
Cathetan sikilBesut
- ↑ "Israèl". Country Report. Freedom House. 2007. Dibukak ing 2007-07-15.
- ↑ "Judaism". Britannica Online Encyclopedia. Dibukak ing 2008-12-30.
- ↑ "The Palestine Mandate". The Avalon Project. Yale University. 1922-07-24. Dibukak ing 2007-09-06.
- ↑ "United Nations General Assembly Resolution 181". The Avalon Project. Yale University. 1947-11-29. Dibukak ing 2007-08-21.
- ↑ "Arab-Israèli wars". Britannica Online Encyclopedia. Dibukak ing 2008-07-29.
- ↑ Rummel 1997, k. 257 . "A current list of liberal democracies includes: Andorra, Argentina,..., Cyprus,..., Israèl,..."
- ↑ "Global Survey 2006: Middle East Progress Amid Global Gains in Freedom". Freedom House. 2005-12-19. Dibukak ing 2007-07-01.
- ↑ "Total GDP 2006" (PDF). The World Bank. 2007-07-01. Dibukak ing 2008-03-03.
- ↑ "Human Development Report 2006". United Nations Development Programme. Dibukak ing 2007-07-15.
- ↑ "Worldwide Press Freedom Index 2007". Reporters Without Borders. Diarsip saka sing asli ing 2007-10-17. Dibukak ing 2008-02-29.
- ↑ "Global Competitiveness Report 2006-2007". World Economic Forum. 2007-02-14. Dibukak ing 2007-07-15.
Deleng ugaBesut
Nagari-nagari ing Wétan Tengah |
---|
Arab Saudi | Bahrain | Irak | Iran | Israel | Kuwait | Libanon | Mesir | Oman | Qatar | Suriah | Turki | Uni Emirat Arab | Yaman | Yordania |