Setatsiyun Gambir
Koordhinat: 6°10′36″S 106°49′50″E / 6.176716°S 106.830508°E
Setatsiyun Gambir (GMR) iku setatsiyun sepur gedhé dhéwé ing Daerah Khusus Ibukota Jakarta, Indonésia lan dumunung ing Gambir, Gambir, Jakarta Pusat. Setatsiyun iki diyasa ing dasawarsa 1930-an lan di rénovasi gedhèn-gedhènan ing taun 1990-an. Setatsiyun Gambir nglayani transportasi sepur kanthi tujuan-tujuan utama ing Pulo Jawa. Ing setatsiyun iki, sumadya uga bis DAMRI tumuju Papan Anggegana Soekarno Hatta. Setatsiyun iki dumunung ing Daerah Operasi I Jakarta.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Letak | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Propinsi | DKI Jakarta | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kutha Administrasi | Jakarta Pusat | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kecamatan | Gambir | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kelurahan | Gambir | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Alamat | Jalan Medan Merdeka Timur No.1, 10110, Indonesia | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sujarah | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bukak | 15 September 1871 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jeneng saderenge | Stasiun
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Liyan-liyan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oprator | PT. Kereta Api Indonesia Daerah Operasi I Jakarta | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kelas setasiun | Gedhe tipe A[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Punggelan | GMR | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nomer setasiun | 0430 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Dhuwuring stasiun | +16 m | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kilometer | km 5+540 lintas Jakarta Kota–Manggarai–Bogor | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Layanan | Argo Bromo Anggrek, Argo Lawu (reguler & fakultatif), Argo Dwipangga (reguler & fakultatif), Argo Sindara, Argo Muria, Argo Cheribon, Argo Parahyangan, Gajayana (reguler & tambahan), Brawijaya, Bima, Sembrani, Taksaka (reguler & tambahan), Purwajaya, lan Pangandaran | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Loket | Sistem tiket daring; nglayani pemesanan langsung lan pengubahan/pembatalan keberangkatan ing loket liwat aplikasi KAI Access lan pihak ketiga. Wonten fasilitas ala bandara arupa check-in mandiri kanggo pencetakan boarding pass. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fasilitas | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kathahing jalur | 4 (jalur 2 lan 3: sepur lurus) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kathahing peron | Loro peron pulo watara jalur 1 lan 2 utawa jalur 3 lan 4 sing pada-pada dhuwur | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Jinis pasinyalan | Elektrik tipe Siemens Solid State Interlocking[2] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Diagram jalur setatsiyun | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Lokasi ing gambar peta | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Masalah Lua ing Modhul:Location_map larik 501: Unable to find the specified location map definition. Neither "Module:Location map/data/Jakarta" nor "Template:Location map Jakarta" exists. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Setatsiyun Gambir (GMR) iku setatsiyun sepur kelas gedhé jinis A sing ana ing Gambir, Gambir, Kutha Jakarta Pusat. Setatsiyun sing dumunung ing dhuwur +4 meter iki kalebu ing Daérah Operasi I Jakarta.
Awale, setatsiyun niki jenenge Station Weltevreden trus diganti jenenge dadi Station Batavia Koningsplein bar direnovasi ndek dasawarsa 1930-an. Pas dasawarsa 1950-an jeneng setatsiyun iki diubah maneh, saiki dadi Setatsiyun Gambir trus direnovasi gedhen-gedhenan dadi setatsiyun jalur layang pas taun 1990-an.
Setatsiyun niki nglayani transportasi sepur kelas eksekutif lan sebagian cilik kelas campuran (Argo Parahyangan, Argo Cheribon, dan Pangandaran) saking lan menyang kutha-kutha penting lan utama ning Pulo Jawa.
Layanan Sepur
besutKelas eksekutif
besut- Argo Bromo Anggrek, saking lan menyang Surabaya (wonten kelas eksekutif jinis luxury ing jadwal reguler)
- Argo Lawu, saking lan menyang Sala (wonten kelas eksekutif jinis luxury ing jadwal reguler)
- Argo Dwipangga, saking lan menyang Sala (wonten kelas eksekutif jinis luxury ing jadwal reguler)
- Argo Sindara, saking lan menyang Semarang
- Argo Muria , saking lan menyang Semarang
- Argo Parahyangan, Bandung (wonten kelas eksekutif jinis luxury ing jadwal reguler)
- Gajayana, saking lan menyang Malang (wonten kelas eksekutif jinis luxury ing jadwal reguler
- Brawijaya, saking lan menyang Malang via Semarang
- Bima, saking lan menyang Surabaya
- Sembrani, saking lan menyang Surabaya (wonten kelas eksekutif jinis luxury ing jadwal reguler)
- Taksaka, saking lan menyang Yogyakarta (wonten kelas eksekutif jinis luxury ing jadwal reguler)
- Purwajaya, saking lan menyang Cilacap
Kelas campuran
besut- Argo Cheribon, saking lan menyang Cirebon utawa Tegal (eksekutif-ekonomi plus)
- Argo Parahyangan, saking lan menyang Bandung Hall utawa Bandung Kiaracondong (eksekutif-ekonomi premium)
- Pangandaran, saking lan menyang Banjar
Setatsiyun iki ora diandegi KRL Jabotabek kelas ékonomi ysig uga nglayani rute Jakarta. Pamandegan sing paling cedhak ya iku Gondangdia sing dunungé cedhak Dalan Jaksa, papan wisata wong manca ing Jakarta; sing swasanané mèmper karo swasana dalan ing Bali. Setatsiyun iki luwih ramé lan kurang karawat tinimbang setatsiyun Gambir, mligi yèn mangsa Lebaran, lan akèh wong mudik liwat setatsiyun iki.
Setatsiyun iki dumadi saka telung tingkat. Aula utama, lokèt, sawatara rèstoran lan toko, sarta mesin ATM ana ing tingkat siji. Tingkat loro wujud ruwang tunggu kanthi sawatara rèstoran rikat saji lan kafetaria, déné peron ana ing tingkat katelu.
Jadwal sepur
besutIng sor iki jadwal sepur panumpang sing mandheg ning Setatsiyun Gambir per 1 April 2021 (Gapeka 2021).
- Sepur antarkutha reguler
No. Sepur | Sepur | Menyang | Kelas | Teka | Mangkat |
---|---|---|---|---|---|
31F | Argo Cheribon | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Ekonomi Plus | 00.02 | - |
173F | Pangandaran | Eksekutif & Ekonomi Premium | 00.18 | ||
32F | Argo Cheribon | Cirebon (CN) | Eksekutif & Ekonomi Plus | - | 00.45 |
71 | Gajayana | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Luxury | 03.29 | - |
9 | Argo Dwipangga | 03.55 | |||
83 | Taksaka | 04.22 | |||
77 | Sembrani | 04.27 | |||
75 | Bima | Eksekutif | 04.52 | ||
44F | Argo Parahyangan | Bandung (BD) | - | 04.55 | |
73 | Brawijaya | Jakarta Gambir (GMR) | 05.06 | - | |
3 | Argo Bromo Anggrek | Eksekutif & Luxury | 05.19 | ||
36 | Argo Parahyangan | Bandung Kiaracondong (KAC) | Eksekutif & Ekonomi Premium | - | 05.40 |
38 | Bandung (BD) | Eksekutif & Luxury | 06.50 | ||
14 | Argo Muria | Semarang Tawang (SMT) | Eksekutif | 07.05 | |
35 | Argo Parahyangan Excellence | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Ekonomi Premium | 07.14 | - |
174F | Pangandaran | Banjar (BJR) | - | 07.35 | |
17F | Argo Cheribon | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Ekonomi Plus | 07.58 | - |
2 | Argo Bromo Anggrek | Surabaya Pasarturi (SBI) | Eksekutif & Luxury | - | 08.00 |
37 | Argo Parahyangan | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Ekonomi Premium | 08.19 | - |
18F | Argo Cheribon | Cirebon (CN) | Eksekutif & Ekonomi Plus | - | 08.20 |
10 | Argo Dwipangga | Sala Balapan (SLO) | Eksekutif & Luxury | 08.30 | |
46F | Argo Parahyangan | Bandung (BD) | Eksekutif & Ekonomi Premium | 08.50 | |
82 | Taksaka | Yogyakarta (YK) | Eksekutif & Luxury | 09.10 | |
15 | Argo Cheribon | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Ekonomi Plus | 09.14 | - |
43F | Argo Parahyangan | Eksekutif | 09.23 | ||
20F | Argo Cheribon | Tegal (TG) | Eksekutif & Ekonomi Plus | - | 09.40 |
48F | Argo Parahyangan | Bandung (BD) | Eksekutif | 10.10 | |
19F | Argo Cheribon | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Ekonomi Plus | 10.39 | - |
22F | Tegal (TG) | - | 11.10 | ||
21F | Jakarta Gambir (GMR) | 11.34 | - | ||
11 | Argo Sindara | Eksekutif | 11.40 | ||
45F | Argo Parahyangan | Eksekutif & Ekonomi Premium | 11.55 | ||
24F | Argo Cheribon | Cirebon (CN) | Eksekutif & Ekonomi Plus | - | 12.10 |
50F | Argo Parahyangan | Bandung (BD) | Eksekutif | 12.30 | |
47F | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Ekonomi Premium | 12.39 | - | |
52F | Bandung (BD) | - | 13.15 | ||
39 | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Luxury | 14.14 | - | |
49F | Eksekutif & Ekonomi Premium | 15.08 | |||
40 | Argo Parahyangan Excellence | Bandung (BD) | - | 15.30 | |
74 | Brawijaya | Malang (ML) via Semarang Tawang (SMT) | Eksekutif | 15.40 | |
81 | Taksaka | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Luxury | 15.59 | - |
12 | Argo Sindara | Semarang Tawang (SMT) | Eksekutif | - | 16.25 |
7 | Argo Lawu | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Luxury | 16.28 | - |
23F | Argo Cheribon | Eksekutif & Ekonomi Plus | 16.55 | ||
76 | Bima | Surabaya Gubeng (SGU) | Eksekutif | - | 17.00 |
16 | Argo Cheribon | Cirebon (CN) | Eksekutif & Ekonomi Plus | 17.20 | |
1 | Argo Bromo Anggrek | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Luxury | 17.44 | - |
41 | Argo Parahyangan | Eksekutif & Ekonomi Premium | 18.04 | ||
72 | Gajayana | Malang (ML) | Eksekutif & Luxury | - | 18.10 |
42 | Argo Parahyangan | Bandung Kiaracondong (KAC) | Eksekutif & Ekonomi Premium | 18.40 | |
78 | Sembrani | Surabaya Pasarturi (SBI) | Eksekutif & Luxury | 19.00 | |
25 | Argo Cheribon | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Ekonomi Plus | 19.15 | - |
26 | Tegal (TG) | - | 19.40 | ||
8 | Argo Lawu | Sala Balapan (SLO) | Eksekutif & Luxury | 20.00 | |
27F | Argo Cheribon | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Ekonomi Plus | 20.08 | - |
4 | Argo Bromo Anggrek | Surabaya Pasarturi (SBI) | Eksekutif & Luxury | - | 20.30 |
28F | Argo Cheribon | Cirebon (CN) | Eksekutif & Ekonomi Plus | 20.40 | |
84 | Taksaka | Yogyakarta (YK) | Eksekutif & Luxury | 21.00 | |
88/85 | Purwajaya | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif | 21.03 | - |
51F | Argo Parahyangan | 21.29 | |||
29F | Argo Cheribon | Eksekutif & Ekonomi Plus | 21.38 | ||
13 | Argo Muria | Eksekutif | 21.44 | ||
54F | Argo Parahyangan Excellence | Bandung (BD) | Eksekutif & Ekonomi Premium | - | 21.50 |
86/87 | Purwajaya | Kroya (KYA) bersambung Cilacap (CP) | Eksekutif | 22.00 | |
53F | Argo Parahyangan Excellence | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif & Ekonomi Premium | 22.05 | - |
30F | Argo Cheribon | Cirebon (CN) | Eksekutif & Ekonomi Plus | - | 22.15 |
Katerangan: *) = Ngawa sepur kelas eksekutif priority sing isine 30 lungguhan
- Sepur antarkutha tambahan (beroperasi pas jaman ba'dan lan natal-taun anyar; kadang-kadang pas dina prei nasional utawa pungkasaning minggu tertentu)
No. Sepur | Sepur | Menyang | Kelas | Teka | Mangkat |
---|---|---|---|---|---|
59F | Argo Dwipangga Fakultatif | Jakarta Gambir (GMR) | Eksekutif | 06.28 | - |
7005B | Gajayana Tambahan | 07.47 | |||
60F | Argo Dwipangga Fakultatif | Sala Balapan (SLO) | - | 09.50 | |
7012A | Taksaka Tambahan | Yogyakarta (YK) | 10.30 | ||
57F | Argo Lawu Fakultatif | Jakarta Gambir (GMR) | 18.33 | - | |
7025A | Taksaka Tambahan | 19.30 | |||
58F | Argo Lawu Fakultatif | Sala Balapan (SLO) | - | 22.50 | |
7006A | Gajayana Tambahan | Malang (ML) | 23.30 |
Setatsiyun sadurungé:Stasiun Juanda | Jalur Sepur Jakarta Kota-Manggarai | Setatsiyun sabanjuré:Stasiun Gondangdia |
Uga delengen
besut- ↑ Buku Informasi Direktorat Jenderal Perkeretaapian 2014 (PDF). Jakarta: Direktorat Jenderal Perkeretaapian, Kementerian Perhubungan Indonesia.
- ↑ Sugiana, A.; Lee, Key-Seo; Lee, Kang-Soo; Hwang, Kyeong-Hwan; Kwak, Won-Kyu (2015). "Study on Interlocking System in Indonesia" (PDF). Nyeondo Hangugcheoldohaghoe Chungyehagsuldaehoe Nonmunjib (Korean Society for Railway) (46). Diarsip (PDF) saka asliné ing 2020-02-27. Dibukak ing 2020-05-09.